Ağız bakımının bakteri kolonizasyonu ve ventilatör ilişkili pnömoni gelişimini önlemede etkisi

Abstract

Bu araştırma, yoğun bakım ünitelerinde bakım ve tedavi uygulanan ventilatöre bağlı entübe hastalarda, farklı solüsyonlar (klorheksidin %0.12, hidrojen peroksit %1.5, sodyum bikarbonat %8.4) kullanılarak verilen ağız bakımının, ventilatör ilişkili pnömoni gelişimini önlemede etkisini belirlemek amacıyla planlanan randomize kontrollü deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın evreni, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroşirürji Yoğun Bakım Ünitesi ve Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Yoğun Bakım Ünitesi'nde Eylül 2010-Ağustos 2015 tarihleri arasında tedavi edilen ve mekanik ventilasyon desteği uygulanan hastaları kapsadı. Örneklemini ise, araştırmaya dahil edilme kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 90 hasta oluşturdu.Araştırmaya katılan otuz hastaya %0.12 klorheksidin; otuz hastaya %1.5 hidrojen peroksit ve otuz hastaya ise %8.4 sodyum bikarbonat solüsyonları ile 7 gün boyunca günde 4 kez ağız bakımı verildi.Araştırmanın verileri `Yapılandırılmış Bilgi Formu`, araştırmacı tarafından geçerlik güvenirlik çalışması yapılan `Ağız Sağlığını Değerlendirme Formu` ve `Hasta İzlem Formu` kullanılarak toplandı. Hastalar araştırmanın 1., 3., 5. ve 7. günlerinde VİP gelişimi açısından değerlendirildi. Verilerin analizi bilgisayarda tanımlayıcı ve önemlilik analizleri kullanılarak gerçekleştirildi.Araştırmanın sonucunda, hastaların yaş ortalamasının 52.21±18.35 yıl ve % 53.3'ünün erkek olduğu ve kullandıkları ilaç sayısının günlük ortalama 5.62±2.08 adet olduğu, %100'üne foley kateter, %98.9'una nazogastrik sonda, %100'ne intravenöz (İV) kateter, %91.1'ine santral venöz kateter, %41.1'ine arteriyel kateter uygulandığı belirlendi. En sık üreyen mikroorganizmaların birinci günde S.Aureus (%13.3) ve yedinci günde Pseudomonas (%5.6) olduğu görüldü. Ağız bakımında kullanılan solüsyonların etkin olduğu görülmekle birlikte, aralarında anlamlı bir fark bulunamadı. Çalışmanın daha büyük örneklemde tekrar edilmesi, sonuçların genellenebilmesi açısından önerilir.Anahtar Kelimeler: Ağız bakımı, solüsyon, hemşire, hemşirelik bakımı, ventilatör ilişkili pnömoni (VİP)

This experimental study was performed to determine the influence of mouth care given by using three different solutions (Clorexidine %0.12, Hydrogen peroxide %1.5 and Sodium bicarbonate %8.4) on preventing VAP. The universe of this study included patients who were treated in-patient and given mechanical ventilation support between September 2010-August 2015 at the Istanbul University Cerrahpaşa Medical Faculty Neurosurgery Intensive Care Unit and Uludag University Health Application and Research Center Anesthesiology and Reanimation Intensive Care Unit. The sample included 90 patients who met the inclusion criteria and agreed to participate in the study.Patients were given oral care four times a day for seven days with chlorhexidine 0.12% (n=30), hydrogen peroxide 1.5% (n=30), and sodium bicarbonate 8.4% (n=30).The data were collected by using `Structured Information Form`, `Oral Health Assesment Guide` which was validated by researcher and `Patient Follow-Up Form`. The patients were evaluated in terms of VAP development at the 1st, 3rd, 5th and 7th days of the study. The analysis of the data was performed by using descriptive and significance analysis on the computer.At the end of the study it's determined that the mean age of the patients was 52.21±18.35 years, 53.3 of them were men and the average number of drugs patients use were 5.62 ± 2.08 pieces per day. All of the cases had urinary catheters (100%) and IV catheters, 91.1% of the cases had central lines, 41.1.% of them had arterial lines and almost all of them had nasogastric tubes (98.9%). The most common microorganisms was S.Aureus (13.3%) on the first day and Pseudomonas (5.6%) on the seventh day. Although oral care given by using three different solutions seemed to be effective, there was no significant difference between the solutions. It was recommended to repeat the study in a larger sample.Key words: Mouth care, solution, nurse, nursing care, ventilator associated pneumonia (VAP)