Şizofreni tanılı hastalarda hastalık yönetimi ve iyileşme programının etkinliği

Abstract

Bu araştırma, şizofreni hastalarında Hastalık Yönetimi ve İyileşme Programı'nın etkinliğini belirlemek amacıyla ön test, son test kontrol gruplu, tekrarlayan ölçümlü araştırma deseninde gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklemini İstanbul İli'nde yer alan bir Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesinde şizofreni tanılı hastalar (25 çalışma, 25 kontrol) oluşturdu. Veriler anket formu, Hastalık Yönetimi ve İyileşme Ölçeği, Sosyal İşlevsellik Ölçeği-Hasta Formu ile Ocak-Haziran 2017 tarihleri arasında toplandı. Her iki gruba da ön test uygulandıktan sonra, çalışma grubuna 10 modül ve 20 oturumdan oluşan hastalık yönetimi ve iyileşme programı, kontrol grubuna ise herhangi bir program uygulanmadan 4 kez 10-30 dakika süren yüz yüze görüşme gerçekleştirildi. Oturumlar tamamlandıktan hemen sonra son test, 1 ay sonra da her iki grubun izlemleri yapıldı. Verilerin analizinde tanımlayıcı ve karşılaştırmalı istatistiksel analizler kullanıldı. Eğitim öncesi çalışma ve kontrol grubundaki hastaların bireysel özellikleri ve ölçek puanları arasında anlamlı fark olmayıp gruplar birbirine benzerdi. Eğitim sonrası Hastalık Yönetimi ve İyileşme Ölçeği son test ve 1 ay izlem puanlarında (p<0,001); Sosyal İşlevsellik Ölçeği-Hasta Formu, öncül sosyal etkinlikler, boş zamanları değerlendirme, bağımsızlık düzeyi performans alt boyutlarında son test, 1 ay izlem puanlarında çok anlamlı fark saptandı. Eğitim sonrası çalışma grubunda Sosyal İşlevsellik Ölçeği-Hasta Formu, sosyal uğraşı/çekilme, kişilerarası işlevsellik, bağımsızlık düzeyi yetkinlik alt boyutlarında son test, 1 ay izlem puanlarında anlamlı fark saptandı. (p<0.05). Sonuç olarak, Hastalık Yönetimi ve İyileşme Programının şizofreni hastalarında hastalık yönetimi ve işlevsellik üzerine olumlu etkisi olduğu bulundu. Bu sonuçlar doğrultusunda, yapılandırılmış bu programın psikiyatri hemşireleri tarafından kullanılmasının uygun olduğu önerildi.

This study was planned as a research design with randomized controlled pre-test, post-test, control group and follow up determining the efficiency of Illness Management and Recovery Programme in schizophrenia patients. The sample of the study consisted of patients with schizophrenia (25 studies, 25 controls) at a Mental Health and Neurological Diseases Hospital in Istanbul. Data were collected between January-June 2017 with questionnaire form, the Illness Management and Recovery Scale, Social Functioning Scale-Patient Form. After the pre-test was applied to both groups, the study group consisted of 10 modules and 20 sessions of disease management and recovery program, while in the control group, a face-to-face interview. The post test and the follow-up were performed. Descriptive statistics and comparative statistics were used in data analysis. The results indicated no significant difference between the experimental and control groups at the baseline. There was very meaningful difference. When comparing the total points of IMRS, post-test and follow-up test points (p<0.001) and SFS-Patient Form, sub-scale post-test, 1-month follow-up scores were significantly different the IMRS was used in the last test and 1 month follow-up scores (p<0.001); SFS-Patient Form, Social Withdrawal, Relationships, Independence (Competence), sub-scale post-test, 1-month follow-up scores were significantly different (p<0.05). As a result, it was found that the IMR Programme have a positive effect on disease management and functionality in schizophrenia patients. In the light of this study, it was suggested that this structured program should be used by psychiatric nurses.