Ceylanlarda (Gazella subgutturosa) Ossa membri thoracici ve Ossa membri pelvini`nin bilgisayarlı tomografi görüntülerinin üç boyutlu modellenmesi

Abstract

Çalışmamızda doğal yaşam alanı sadece Şanlıurfa ili ile sınırlı olan ceylanların (Gazella subgutturosa) ön bacak ve arka bacak kemiklerinin multidedektör bilgisayarlı tomografi (MDBT) görüntüleri alınıp üç boyutlu modellemeleri yapılarak detaylı anatomik ve morfometrik özelliklerinin ortaya konulması amaçlandı.Bu amaç doğrultusunda Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi kliniklerine getirilen ve yapılan tedavi sonrası kurtarılamayan 14 adet (7 dişi, 7 erkek) ölü ceylan kullanıldı. Ceylanların MDBT görüntüleri alınarak DICOM formatında kaydedildi. Elde edilen görüntüler MIMICS 20.1 programı kullanılarak üç boyutlu hale getirildi. Morfolojik ve morfometrik değerlendirmeleri yapıldı. Morfolojik özellikler incelendiğinde metacarpalia (Mc) III ve IV'ün taşıyıcı, Mc II ve Mc V' in ise tali metacarpus olarak bulunduğu belirlendi. Femur'un caudodistalinde bulunan condyluslardan; lateral condylusun medial condylusdan daha büyük olduğu, trochlea femoris'in ise medial kenarının daha büyük olduğu belirlendi. Metatarsalia (Mt) III ve Mt IV'ün taşıyıcı olduğu ve birbiri ile kaynaştığı, tali (sekonder) Mt ise bulunmadığı belirlendi.Ölçülen verilere bakıldığında ceylanların bacak kemiklerinin içerisinde en uzun kemiğin tibia olduğu belirlendi. Yönler arasında verilerin istatistiki açıdan bir önemi gözlenmez iken, cinsiyetler arasında P<0.05, P<0.01 ve P<0.001 düzeyinde önemli istatistiksel farklılıklar olduğu gözlendi.Sonuç olarak ceylanların iskelet sistemine ait ortaya koyduğumuz verilerin anatomi, cerrahi, zooarkeoloji gibi bilim dallarına referans olması ile birlikte, türlerin sınıflandırılmasında ve adli bilimler alanındaki çalışmalar için kullanılabilir veriler sağlayacağı düşünülmüştür.

The objective of the present study was 3D modelling of gazelles' (Gazella subgutturosa), whose natural habitat is only Sanliurfa province, fore and hindlimbs bones for investigating detailed anatomical and morphometric features with using multidedector computerized tomography (MDCT) images. In order to perform the study 14 (7 male and 7 female) dead gazelles were used. Materials were collected from Harran University Veterinary Medicine Faculty clinics and they were chosen among dying animals during or after treatment process. First of all, gazelles' MDCT images were taken and the images were saved DICOM formatted. These images were modelled 3D formation with MIMICS 20.1 software then, morphological and morphometrical evaluation was performed. In respect of morphological features, metacarpus (Mc) III and Mc IV were detected carrier metacarpal bone but, Mc II and Mc V were observed subsidiary metacarpal bone. Lateral condyle was bigger than medial condyle at caudodistal of femur and medial wing of trochlea femoris was measured bigger compared with opposite side. Metatarsus (Mt) III and Mt IV were also detected as the carrier Mt bone and these bones showed synostosis structure. There was no seconder metatarsus at gazelles' forelimb. Tibia was detected as the longest bone of the gazelles' skeletal system as a result of digital measurements. The differences between left and right sides were not statistically important, however; there was a statistical important difference between genders with P<0.05, P<0.01, and P<0.001. As a result, the present study's results could be evaluated as a reference data for further studies on anatomy, surgery and zooarchaeology etc. and also it was thought as a usable data source for studies on classification of species and forensic sciences.