Gebelikte prenatal bağlanma davranışları ve ilişkili faktörler

Abstract

Çalışma gebelikte anne-bebek bağlanma davranışlarını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı niteliktedir.Çalışmanın örneklemini Aralık 2016-Şubat 2017 tarihleri arasında İstanbul'da bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinin gebe polikliniklerine başvuran, araştırmaya katılmayı kabul eden 20. gebelik haftası ve üstü olan 400 gebe oluşturmaktadır. Araştırma verileri, Tanıtıcı Bilgi Formu, Prenatal Bağlanma Envanteri (PBE) ve Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ) ile yüz yüze görüşülerek toplanmıştır.Gebelerin %53'i 26-35 yaş arasında idi. Katılımcıların %82.8'ni ilişki/eş uyumlarına 7-10 arasında puan verdi. Gebelerin eğitim düzeyleri, çalışma durumları ve aylık gelirleri arttıkça, PBE ortalamaları da istatiksel olarak anlamlı arttı. Gebelikte beslenmelerine dikkat edenlerin, fiziksel aktivite yapanların, gebelikle ilgili bilgi alanların ve eşleri ile olan ilişki/eş uyumlarına yüksek puan verenlerin, çekirdek ailede yaşayanların, gebelikleri planlı olanların, gebeliği ilk öğrendiklerindeki olumlu duygular hissedenlerin PBE puan ortalamaları daha yüksekti. Katılımcıların yaşayan çocuk sayısı ve evlilik süreleri arttıkça PBE puan ortalamalarının anlamlı düzeyde düştüğü, gelir düzeyleri ve eş uyumları puanları artıkça ASÖ puanının istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düştüğü bulundu. Planlı gebeliklerin, beslenmesine dikkat edenlerin ve fiziksel aktivite yapanların ASÖ puanı daha düşük bulunmuştur. Gebelik haftası arttıkça ise ASÖ puanı artmıştır. Katılımcıların PBE ve ASÖ puanları arasında negatif yönlü çok zayıf düzeyde ilişki bulunmuştur (p<0.05).Sonuç olarak gebelikteki anne-bebek bağlanmasının eğitim, çalışma, beslenme, gelir, fiziksel aktivite durumu, bilgi alma ve isteme durumları, evlilik/eş uyumu, evlilik tipi, evlilik süresi, gebeliği planlama, gebeliği ilk öğrendiğindeki hisleri, yaşayan çocuk sayısı gibi faktörlerden etkilenmektedir. Gebelerin prenatal bağlanma durumu ile algıladıkları stresin de ilişkili olduğu bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Prenatal bağlanma, algılanan stres, hemşirelik

The study is descriptive and correlational in order to determine the attachment behaviors of mother-infant in pregnancy and affecting factors. The sample of the research consists of 400 pregnants who are in and over their 20th gestational week, applied to the pregnancy outpatient clinics of a Training and Research Hospital in İstanbul between the dates of December 2016 and February 2017 and accepted to participate in the research. The data of the research were collected by face-to-face meeting with Introductory Information Form, Prenatal Attachment Inventory (PAI) and Perceived Stress Scale (PSS). 53% of the pregnants were between the age of 26 and 35. 82.8% of the participants marked a score between 7-10 for their relationship/spouse compliance. As the education levels, employment statuses and monthly incomes of the pregnants increased, their PAI averages were also increased statistically. The PAI score averages were higher in pregnants who pay attention to their nutrition, perform physical activities, obtain information about pregnancy and gave high scores to their relationship/spouse compliance, live in a nuclear family, planned their pregnancy and felt positive emotions when they had first learned their pregnancy. It was determined that as marriage duration and alive children of the participants increases, their PAI score averages decrease significantly and as their level of income and spouse compliance scores increase their PSS scores decrease significantly. PSS scores were found lower for those who planned their pregnancy, pay attention to their nutrition and perform physical activities. PSS scores increase as the gestational weeks increase. A negative and weak relationship was determined between the PSS and PAI scores of the participants (p<0.05). As a result, mother-infant attachment in pregnancy is affected by many factors such as education, nutrition, income, physical activity status, obtaining and inquiring information status, marriage/spouse compliance, marriage duration, planning pregnancy, their emotions when they first learned about their pregnancy and the number of alive children. It was also determined that there is a relationship between the prenatal attachment status and the perceived stress of the pregnants.Keywords: Prenatal attachment, perceived stress, nursing