Okul öncesi dönemdeki çocukların ebeveyn tutumları ile sosyal yetkinlik ve davranış durumları arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemdeki çocukların annelerinin ebeveyn tutumları ile çocukların sosyal yetkinlik ve davranış durumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmaya 2017-2018 eğitim yılında Sakarya İli Serdivan İlçesindeki okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 118 erkek ve 85 kız olmak üzere toplam 203 çocuk ile bu çocukların ebeveynleri ve okul öncesi öğretmenleri katılmıştır. Bu araştırma, 4-6 yaş arasındaki çocukları kapsamaktadır ve bu çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada, katılımcıların demografik bilgilerine ulaşmak amacıyla Aile Bilgi Formu, annelerin çocuk yetiştirme tutumlarını ölçmek için, Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği ile okul öncesi dönem çocukların davranışlarını değerlendirmek için Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verileri istatistiksel olarak analiz etmek için normal olmayan dağılımlarda non-parametrik testler (Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis H testi) kullanılmıştır. Ölçeklerin normal dağılım gösteren değişkenlerinin istatistiksel analizinde parametrik testler (Bağımsız T-Test) kullanılmıştır. Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme Ölçeği alt ölçekleri ile Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeğinin alt boyutları arasındaki ilişki incelenirken Spearman-Brown Sıra Farkları Korelasyon Analizi testinden faydalanılmıştır. Bu çalışmadan elde edilen bulgular, çocukların kardeş sayısı arttığında, annelerin sıkı disiplin tutumlarının arttığını; annelerin eğitim düzeyi arttığında, sıkı disiplin tutumları ve aşırı koruyucu annelik tutumlarının azaldığını; çalışan annelerin, çalışmayan annelere göre daha az sıkı disiplin ve aşırı koruyucu annelik tutumu sergilediğini; ailelerin aylık gelirleri yükseldikçe, annelerin sıkı disiplin ve aşırı koruyucu annelik tutumlarının azaldığını göstermiştir. Ayrıca okul öncesi dönemdeki çocukların en fazla sosyal yetkinlik, en az kızgınlık-saldırganlık davranışı sergilediği sonucuna ulaşılmıştır. Kız çocukların erkek çocuklarına göre daha fazla sosyal yetkinlik sergilediği; çocukların yaşı ilerledikçe, sosyal yetkinliklerinin arttığı, kızgınlık-saldırganlık ve anksiyete-içedönüklük davranışlarının azaldığı sonucuna varılmıştır. Annelerin çocuk yetiştirme tutumları ile çocukların sosyal yetkinlik ve davranış durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmadığı belirlenmiştir.

The purpose of this study is to examine the relationship between mother's parental attitudes and social competence and behavior of preschool children. In 2017-2018 academic year, this study was conducted on 203 children (118 boys and 85 girls) between ages of four to six, who was attending preschools in Sakarya, their parents and preschool teachers. Correlational design was employed in this study. The demographic data of participants was collected by a Demographic Form. Mothers' parental attitudes were measured through Parenting Attitude Research Inventory (PARI). Preschool children's behavior was evaluated by their preschool teachers through Social Competence and Behavior Evaluation Scale. To analyze the data, non-parametric tests (Mann Whitney U test and Kruskal Wallis H test) were used in non-normal distributions. For statistical analysis of the normally distributed data, parametric tests (Independent T-Test) were used. Spearman-Brown Correlation Analysis test was used to examine the relationship between subscales of Social Competence and Behavior Evaluation Scale and Parenting Attitude Research Inventory. Results of this study revealed that in line with the number of siblings, mothers' authoritarian attitudes increased; when the level of education of mothers increased, mothers' authoritarian and overprotective attitudes decreased; working mothers exhibited less authoritarian and overprotective attitudes than non-working mothers; when the families' monthly income increased, mothers' authoritarian and overprotective attitudes decreased. Moreover, it was revealed that preschool children show social competence related behavior most and anger and aggression behavior related behavior least. Also, results of this study demonstrated that girls show more social competence related behavior than boys; as the children age, social competence related behavior increased and the anger-aggression and anxiety-withdrawal related behaviors decreased. It was concluded that there was no statistically significant relationship between mothers' parenting attitudes and social competence and behaviors of preschool children.