Lepralı bireylerde yetiyitimi ve öz-bakım gücünün değerlendirilmesi

Abstract

Timuçin, A. (2019). Lepralı Bireylerde Yetiyitimi ve Öz-Bakım Gücünün Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Hemşirelik Esasları ABD. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. Bu çalışma, lepradan etkilenen bireylerin yetiyitimi ve öz-bakım gücünün değerlendirilmesi amacı ile planlanmış tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte bir araştırmadır.Araştırmanın evreni, 15 Ocak-1 Ağustos 2018 tarihleri arasında Sağlık Bakanlığı İstanbul Lepra Deri ve Zührevi Hastalıkları Hastanesi Cildiye polikliniklerine başvuran lepra tanısı konmuş bireyleri kapsadı. Örneklemini ise araştırmaya katılım için izin alınan araştırma kriterlerini karşılayan 81 lepradan etkilenen birey oluşturdu.Verilerin toplanmasında; Yapılandırılmış Soru Formu, Öz-Bakım Gücü Ölçeği, Modifiye Barthel İndeksi (MBI), Yetiyitimi Değerlendirme Çizelgesi (Disability Assessment Schedule, WHODAS 2.0) kullanıldı. Verilerin analizi bilgisayarda tanımlayıcı, ilişki arayıcı ve önemlilik analizleri kullanılarak yapıldı.Lepradan etkilenen bireylerin yaş ortalamasının 60,38±15.93 yıl, %65,4'ünün erkek, %63'ünün evli olduğu belirlendi. Lepradan etkilenen bireylerin Öz-Bakım Gücü Ölçeği toplam puan ortalaması 96,94±17,67 ve Modifiye Barthel İndeksi toplam puan ortalaması 90,30±15,39'idi. Yetiyitimi Değerlendirme Çizelgesi (WHODAS 2.0)'nin toplam puan ortalaması 18,78±17,29 idi; toplamda alt boyutları içinde de en yüksek puan ortalamasının Toplumsal Yaşama Katılım (28,91±20,66), en düşük puanın ise Bilişsel Alan (6,17±15,24) boyutunda olduğu belirlendi. Öz-Bakım Gücü Ölçeği toplam puan ortalaması ile WHODAS 2.0 ve alt boyut madde puan ortalamaları arasında negatif yönde anlamlı ilişki (p<0,01), MBI toplam puan ortalaması ile WHODAS 2.0 ve alt boyut puan ortalamaları arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunurken (p<0,01); Öz-Bakım Gücü Ölçeği ve MBI toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptandı (p<0,01).Sonuç olarak, lepradan etkilenen bireylerde yetiyitiminin artması ile beraber öz-bakım gücünün azaldığı ve günlük yaşam aktivitelerindeki bağımsızlık düzeyinin olumsuz etkilendiği belirlendi.Anahtar Kelimeler: Lepra, öz-bakım gücü, yetiyitimi, hemşirelik, WHODAS 2.0

Timuçin, A. (2019). Evaluation of Disability and Self-Care Agency in Leprosy Patients. İstanbul University-Cerrahpasa, Institute of Graduate Studies, Fundamentals of Nursing Department. Master's Thesis. İstanbul. This study is a descriptive and relationship-seeking study designed to evaluate the disability and self-care agency of individuals affected by leprosy.The population of the study consisted of individuals diagnosed with leprosy who applied to dermotology polyclinics of Ministry of Health Istanbul leprosy Skin and Venereal Diseases Hospital between 15 January and 1 August 2018. The sample consisted of 81 leprosy-affected individuals who were allowed to participate in the study and met the research criteria.In this study, four data collection instruments were used: Structured Questionnaire Form, Self-Care Agency Scale, Modified Barthel Index (MBI), Disability Assessment Schedule (WHODAS 2.0). Data analysis was performed on computer using descripitive and significance analysis. The mean age of the individuals affected by leprosy was 60.38 ± 15.93 years, 65.4% were male, 63% were married. The mean score of the Self-Care Agency Scale of the individuals affected by the leprosy was 96.94 ± 17.67, while the mean score of the Modified Barthel Index was 90.30 ± 15.39. The total score average of the Disability Assessment Schedule (WHODAS 2.0) was 18.78 ± 17.29; In the total subscale, the highest score was found to be Participation to Social Life (28.91 ± 20.66) and the lowest score was Cognitive Area (6.17 ± 15.24). There was a significant negative correlation between the mean score of self-care agency scale and WHODAS 2.0 and sub-dimension item scores (p <0.01), while the mean MBI total score was negatively correlated with the mean score of WHODAS 2.0 and sub-dimension (p<0.01); A significant positive correlation was found between Self-Care Agency Scale and MBI total mean scores (p<0.01).In a conclusion, it was determined that self-care decreased with increasing disability in individuals affected by leprosy and the level of independence in daily living activities was negatively affected. Key Words: Leprosy, self-care agency, disability, nursing, WHODAS 2.0