Web tabanlı hasta eğitiminin yaşam kalitesine etkisi: Kolostomi ve ileostomili hasta eğitimi örneği

Abstract

Araştırma, kolostomi ve ileostomi açılan hastalara yönelik web tabanlı hasta eğitim programı geliştirmek, uygulamak ve bu eğitimin hastaların yaşam kalitesine etkisini belirlemek amacıyla ön test-son test kontrol gruplu deneysel araştırma tipinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, T.C. Sağlık Bakanlığı'na bağlı bir eğitim ve araştırma hastanesinde stoma açılan bireyler oluşturmuştur. Araştırmada deney ve kontrol grubuna, güç analizi sonucunda 35'er kişi alınmıştır (N=70). Araştırma verileri; Bilgi Formu, Stoma Komplikasyonları Değerlendirme Formu ve Umut Merkezi Ostomi Yaşam Kalitesi Ölçeği, Stoma Bakımı Bilgisi Değerlendirme Testi ile yüz yüze toplanmıştır.Çalışma verilerinindeğerlendirilmesinde ortalama, standart sapma, frekans, student t test, paired sample t testi, varyans analizi, fisher's exact ki-kare testi, fisher freeman halton testi ve continuity (yates) düzeltmesi kullanılmış, anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Deney grubunun web tabanlı eğitim sonrası 1.ay stoma bakımı bilgisi puan ortalamasıve Umut Merkezi Ostomi Yaşam Kalitesi Ölçeği toplam puan ortalaması kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Deney grubunun 1.ay fiziksel iyilik hali ve psikolojik iyilik halipuanortalaması, kontrol grubunun puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksek (p<0.05), sosyal kaygı puan ortalaması anlamlı düşük bulunmuş, manevi iyilik hali puan ortalamaları arasında fark bulunmamıştır (p>0.05). Deney ve kontrol grupları arasında stoma komplikasyonu görülme durumlarının dağılımı açısından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Ancak deney grubundaki hastalarda sızıntı, ağrı ve peristomal cilt komplikasyonları daha az oranda görülmüştür. Sonuç olarak, web tabanlı kolostomili ve ileostomili hasta eğitim programı hastaların yaşam kalitesini ve stoma bakımına ilişkin bilgi düzeylerini olumlu yönde artırmış, stomayla ilgili komplikasyonların önlenmesinde etkisi olmamıştır.

The experimental study was carried out with the pre-test-post-test control group in order to develop and apply web-based patient education program for patients with colostomy or ileostomy and to determine the effect of this education on the quality of life of the patients. The study group of the study is consisted of the patients who undergone a stoma opening operation in a training and research hospital affiliated to the Ministry of Health. In the study, 35 people were taken to the experimental and control groups as a result of power analysis (N=70). For research data, Information Form, Stoma Complications Evaluation Form and Hope Center Ostomy Quality of Life Scale and Stoma Care Information Evaluation Form were collected face to face with patients. In evaluation of the research data, the mean, standard deviation, frequency, and student t test, paired sample t test, variance analysis, fisher's exact chi-square test, fisher freeman halton test and continuity (yates) correction were performed. p <0.05 was considered significant. After the web-based training of the experimental group, the mean total score of 1st month stoma care information and the mean score of the Hope Center Ostomy Quality of Life Scale were found to be significantly higher than the control group (p <0.05). In the experimental group, the mean score of 1st month physical well-being and psychological well-being was significantly higher than the control group's mean scores (p <0.05) and social anxiety scores were found to be significantly lower while there was no difference between the mean scores of spiritual well-being (p>0.05). As a result, web-based colostomy and ileostomy training program had effect on the positively increased the quality of life and stoma care of the patients, had no effect prevention of stoma related complications.