Hemşirelik öğrencilerinde sosyal medya kullanımının ortoreksiya nervoza üzerine etkisi

Abstract

Araştırmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinde sosyal medya kullanımının ortoreksiya nervoza üzerine etkisini incelemektir. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte olan bu araştırma, İstanbul ilinde bulunan bir devlet üniversitesinin hemşirelik fakültesinde eğitimini sürdüren 339 öğrenci ile gerçekleştirildi. Araştırmanın verileri Mart-Nisan 2019 tarihleri arasında, kişinin öz bildirimine dayalı yöntemlerden olan anket ve ölçek yöntemi ile toplandı. Veri toplama araçları olarak; Kişisel Bilgi Formu, Sosyal Medya Kullanımı Ölçeği ve ORTO-11 Ölçeği kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, aritmetik ortalama, Mann Withney U, Kruskall Wallis ve Spearman Korelasyon analizleri kullanıldı.Öğrencilerinin yaş ortalamalarının 20,74 (min: 18 – max:37), BKİ ortalamalarının ise 22,15 (min: 16 – max:37) olduğu, öğrencilerin günde ortalama 3,42 saatini (min: 1 – max:13) sosyal medya ile geçirdikleri ve %56,6'sının kilo konusunda sosyal medyayı hiçbir zaman kullanmadıklarını ifade ettikleri belirlendi. Hemşirelik öğrencileri arasında en yaygın olan sosyal medya araçlarının sırasıyla WhatsApp (n:321, %94,7 ), Instagram (n:292, %86,1) ve Youtube (n:276 %84,1) olduğu bulundu.Hemşirelik öğrencilerinin ORTO-11 ölçeği puan ortalamalarının 27,98±4,92 olduğu ve öğrencilerin %30,38'inin 25 puandan daha az almış olduğu görüldü. Özellikle BKİ'i yüksek olan, yalnız yaşayan, kilosundan memnun olmayan, beslenme düzenine çok dikkat eden, yiyeceğini önceden planlayan, doğal gıda tüketmeye özen gösteren, beslenme ile ilgili bilgiye ulaştığında her zaman davranış değişikliği yapan, sosyal medyayı uzun süre kullanan ve sosyal medyadan edindiği bilgiler doğrultusunda kişisel kararlarını alan öğrencilerin ON açısından diğer gruplardan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha riskli olduğu bulundu.Hemşireler, toplumda farkındalık oluşturma, eğitim verme, bireylere sağlık davranışları kazandırma, hastalıkların önlenmesi gibi rolleri ile sağlık ekibinin anahtar parçasıdır. Bu açıdan mesleğin temellerinin atıldığı üniversite yıllarında doğru yaşam tarzı tutumlarının geliştirilmesine yönelik girişimler yapılması, yanlış tutumların saptanarak değiştirilmesi, prevelansı giderek artan ON sıklığının önlenmesi adına oldukça önemlidir. Bu çalışmada elde edilen sonuçların, bu alanda yapılacak hemşirelik girişimlerine yön vereceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Ortoreksiya Nevroza, Sosyal Medya, Hemşirelik, Öğrenci, Beslenme

The aim of this study was to investigate the effect of social media use on orthorexia nervosa in nursing students.This research is descriptive and correlational, was conducted with 339 students who were studying in the nursing faculty of a state university in Istanbul. The data of the study was collected between March-April 2019 by means of questionnaire and scale methods which are based on one's self-report. As data collection tools; Personal Information Form, Social Media Usage Scale, and the ORTO-11 Scale were used. Number, percentage, arithmetic mean, Mann Withney U, Kruskall Wallis and Spearman Correlation analyzes were used to evaluate the data.The average age of the students is 20.74 (min: 18 - max: 37), and the mean points of BMI is 22.15 (min: 16 - max: 37), students spend an average of 3.42 hours per day (min: 1 - max: 13) with social media and 56.6% of them stated that they never used social media about weight. The most common social media tools among nursing students were WhatsApp (n: 321, 94.7%), Instagram (n: 292, 86.1%) Youtube (n: 276, % 84.1).The mean ORTO-11 scale scores of the nursing students were 27,98 ± 4,92 and 30,38% of the students were under 25 points. Especially when he / she has high BMI, is living alone, is not satisfied with his weight, he / she is very careful about diet, pre-plans food, takes care about consuming natural food, he / she always changes behavior when he / she reaches information about nutrition from social media, uses social media for a long time, and students who made personal decisions in accordance with the information they got from social media were found to be significantly more risky than other groups in terms of ON.Nurses are a key part of the health care team with their roles in the field of raising awareness in society, providing education, gaining health behaviors to individuals and preventing diseases. In this respect, the foundation of the profession in the university years, it is very important undertaking initiatives to develop correct lifestyle attitudes, to change determined the wrong attitudes, and prevention of increasing frequency of ON. It is thought that the results obtained in this study will guide the nursing interventions in this area.Key Words: Orthorexia Nervoza, Social Media, Nursing, Student, Nutrition