Kırım Hanlığı`nın Kazan Hanlığı ile siyasi münasebetleri (1441-1552)

Abstract

XV. yüzyılın ilk yarısında Altın Orda Devleti parçalandı ve onun toprakları üzerinde yeni hanlıklar (Kazan, Kırım, Astrahan, Sibir, Kasım ve Nogay Orda) kuruldu. Altın Orda topraklarını yeniden bir araya getirmek için mücadeleye girişti ve bu amaçla yeni kurulan hanlıklarla ilişkiler kurdu.Kırım Hanlığı ile Kazan Hanlığı arasındaki ilişkiler 1486 yılında başlayıp 1552 yılına kadar devam etti. Bu süre içerisinde yaklaşık 30 yıl Kırım, Kazan Hanlığı üzerinde hâkimiyet kurdu. 1521 ile 1551 yılları arasında Kazan Hanlığı Giray Hanedanı'na mensup üç han tarafından (Sahib Giray 1521-1524, Safa Giray 1524-1531/1535-1546/1546-1549, Ötemiş Giray 1549-1551) idare edildi. Kazan Hanlığı üzerindeki Kırım hakimiyeti 1552 yılında sonra erdi. Kırım hanları bunu uzun süre kabul etmediler ve Moskova ile mücadeleye giriştiler. Ancak Kırım hanları bu mücadelede başarılı olamadılar ve 1594 yılında Kazan Hanlığı üzerindeki Moskova hâkimiyetini tanımak zorunda kaldılar.ANAHTAR KELİMELER: Kırım Hanlığı, Kazan Hanlığı, Altın Orda, Moskova,Uluğ Orda

In the first half of the 15th Century, the Golden Horde was disintegrated, and new khanates were established on its former territories (Kazan, Crimea, Astrakhan, Sibir, Kasım and Nogay Horde). Among these, the Khanate of Crimea struggled to reunite the disintegrated lands of the Golden Horde and established relations with newly emerged khanates.Relations between the Khanate of Crimea and the Khanate of Kazan started in 1486 and continued until 1552. During that period, Crimean Khanate ruled over the Khanate of Kazan for approximately 30 years. During the years between 1521 and 1551, the Khanate of Kazan was ruled by three Khans from Giray Dynasty (Sahib Giray 1521-1524, Safa Giray 1524-1531/1535-1546/1546-1549 and Ötemiş Giray 1549-1551). Crimean rule over the Khanate of Kazan ended in 1552. Crimean Khans resisted to that for a long time and entered into a dispute with Moscow. However they failed in their struggle against Moscow and, they had to recognize the Moscow dominance over the Kazan in 1594.KEY WORDS: Golden Horde, Khanate of Crimea, Khanate of Kazan, Moscow,Great Horde