Multipl Sklerozlu hastalarda akupresürün yorgunluğa etkisi

Abstract

Bu araştırma Multipl Sklerozlu (MS) hastalarda akupresürün yorgunluğa etkisini değerlendirmek amacıyla randomize kontrollü deneysel çalışma olarak gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklemini Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi nöroloji polikliniğine başvuran, 41 deney, 40 sham ve 42 kontrol olmak üzere toplam 123 hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında hasta bilgi formu, Yorgunluk Şiddet Ölçeği (YŞÖ), Genişletilmiş Özürlülük Durum Değerlendirmesi Ölçeği (EDSS), Mini Mental Durum Testi (MMDT) kullanıldı. YŞÖ'den 4, MMDT'den ise 24 puan ve üzeri alan hastalar çalışmaya dahil edildi. Yorgunluğu etkileyebilecek faktörlerden depresif duygu durumu ve uyku kalitesi sırasıyla Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) kullanılarak incelendi. Deney grubundaki hastalara Li4 (He Gu), SP6 (San Yin Jiao), ST36 (Zu San Li) noktalarının her birine 3 dakika olacak şekilde akupresür uygulaması yapıldı, hastalara eğitim materyali verilerek uygulama öğretildi ve her gün düzenli yapmaları istendi. Tüm hastaların başlangıç, uygulamanın 2. ve 4. haftası olmak üzere toplam üç kez YŞÖ ile yorgunluk puanları değerlendirildi. Çalışmaya katılan hastaların çoğu kadın (%67.5) ve yaş ortalaması 41.18 idi. Medeni durum dışında sosyodemografik ve klinik özellikler açısından gruplar arasında anlamlı fark olmadığı saptandı (p>0,05). Ayrıca hastaların BDÖ puan ortalaması 15,54, PUKİ puan ortalaması 6,78 olarak bulundu ve bu ölçeklerin puan ortalamasının tüm gruplarda benzer dağıldığı belirlendi (p>0,05). Başlangıç YŞÖ puan ortalamaları incelendiğinde gruplar arası anlamlı fark olmadığı saptandı (Deney: 5,54±0,87, Sham: 5,50±0,99 ve Kontrol:5,40±0,92, p=0,816). Dördüncü haftada yapılan değerlendirmede deney grubu yorgunluk puan ortalamasında diğer iki gruba göre anlamlı azalma saptandı (Deney:4,78±1,15, Sham:5,29±1,11, Kontrol:5,42±1,04, p<0,001). Sonuç olarak akupresür uygulamasının MS'li bireylerde yorgunluğu azaltmada kullanılabilecek etkili bir yöntem olduğu söylenebilir.

This study was conducted as a randomized controlled experimental study to evaluate the effect of acupressure on fatigue in patients with Multiple Sclerosis (MS). The sample of the study consisted of 123 patients (41 in experiment group, 40 in sham group and 42 controls) who admitted to neurology clinic in Samsun Ondokuz Mayıs University Hospital. To collect data a patient information form, Fatigue Severity Scale (FSS), Expanded Disability Status Scale (EDSS), Mini Mental Status Examination were used. Patients who received 4 points or more from the FSS and 24 points or more from the MMSE were included in the study. Depressive mood and sleep quality, which may affect fatigue, were examined using the Beck Depression Scale (BDI) and Pittsburg Sleep Quality Index (PSQI), respectively. The patients in the experimental group were applied acupressure by use of of Li4 (He Gu), SP6 (San Yin Jiao) and ST36 (Zu San Li) points for 3 minutes each, patients were also taught to self-administer acupressure and they were asked to do it regularly every day. Fatigue scores of all patients were evaluated three times with FSS, in the beginning, 2nd and 4th weeks of acupressure aplication. The majority of patients were female (67.5%) and the mean age was 41.18. Apart from marital status, there was no significant difference between the groups in terms of sociodemographic and clinical features. In addition, the mean BDI score of the patients was found to be 15.54, and the mean score of PSQI was 6.78 and the mean scores of these scales were similar in all groups. When the baseline FSS score averages were examined, there was no significant difference between the groups (Experiment:5.54 ±0.87, Sham:5.50 ±0.99 and Control:5.40 ±0.92, p=0.816). In the 4th week, there was a significant decrease in the mean score of fatigue of the experimental group compared to other two groups (Experiment:4.78 ±1.15, Sham:5.29 ±1.11, Control:5.42 ±1.04, p<0,001). Our results suggest that acupressure might be an effective method to reduce fatigue in patients with MS.