HIV tanısı almış heteroseksüel ve homoseksüel erkeklerin psikososyal durumlarının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETHIV Tanısı Almış Heteroseksüel ve Homoseksüel Erkeklerin Psikososyal Durumlarının DeğerlendirilmesiBu tez çalışmasının amacı HIV tanısı almış heteroseksüel ve homoseksüel erkeklerin psikososyal durumlarını çeşitli ölçek ve formlar aracılığıyla analiz etmek, tartışmak ve değerlendirmektir. Türkiye'de HIV/AIDS ile yaşayan heteroseksüel ve homoseksüel erkeklerin psikososyal durumlarına dair sinoptik bir görüntü sunmak amaçlanmaktadır. Katılımcılara HIV/AIDS ile yaşayan bireylere çeşitli alanlarda danışmanlık vermek amacıyla kurulmuş sivil toplum kuruluşu Pozitif Yaşam Derneği aracılığıyla ulaşılmıştır. Toplamda 100 HIV ile yaşayan heteroseksüel ve homoseksüel erkek ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerde data toplama materyali olarak bir tane sosyo-demografik ve HIV öyküsü formu ve 5 tane de Likert tipi ölçek (Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Sürekli Ansiyete Ölçeği, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Alt Boyutu Ölçeği) kullanılmıştır. Katılımcılardan 3 kişi formları istatistiksel olarak kayda değer ölçüde yanıt vermemeleri sebebiyle bu 3 kişinin datası analize dahil edilmeyip analiz 97 katılımcı üzerinden gerçekleştirilmiştir. Ölçeklerin madde analizlerinin yanı sıra toplanan verilerin betimleyici, korelasyon analizleri, toplam puan ortalamalarının analizleri (t test, ANOVA) yapılmıştır. Sonuç olarak HIV'in tıbbi tedavisi konusunda olağanüstü gelişmeler kaydedilmiş olmasına karşın sosyal sorunlar ve psikolojik problemlerin devam etmesi HIV'de yeni tanıların vuku bulmasını engellemeyi ve kontrol etmeyi zorlaştırmaktadır. Bu araştırma ile HIV pozitif erkeklerin psikososyal değerlendirilmesi yapılırken medeni durum, cinsel yönelim, HIV nedeniyle ayrımcılık, HIV nedeniyle damgalama, pozitif olduğu için kendini suçlama, damar içi maddeyi kötüye kullanma durumlarının göz önünde bulundurulmasının kapsamlı HIV tedavisinde ve yeni enfeksiyonların kontrolünde önemine dair kritik bulgular sağlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: HIV, AIDS, Psikososyal Değerlendirme, Damgalama, Depresyon, Travma, Dissosiyasyon, Benlik saygısı

SUMMARYThe Evaluation of Psychosocial Status of HIV Diagnosed Heterosexual and Homosexual MenThe main purpose of this thesis is to analyze, evaluate, and discuss the psychosocial status of HIV- positive homosexual and heterosexual men through a variety of scales and forms. It is intended to provide a synoptic picture of the psychosocial status of homosexual and heterosexual men living with HIV/AIDS in Turkey. Participants were contacted through the Positive Living Association, a non-governmental organization established to provide counselling in various fields to individuals living with HIV/AIDS. In the aggregate 100 homosexual and heterosexual men living with HIV were interviewed. In the interviews, a socio-demographic and HIV history form and 5 Likert type scale (Dissociative Experiences Scale, Beck Depression Scale, Trait Anxiety Inventory, Childhood Trauma Questionnaire, Rosenberg Self-Esteem Sub-dimension Measure) were used as data collection material. Since 3 participants did not respond statistically in a significant way, the data of these 3 participators were not included in the analysis. And therefore, the analysis was materialized with 97 participants. In addition to scales' item analysis, descriptive analysis, correlation analysis, total point averages analysis of the data (t-test, ANOVA) were performed. In conclusion, considering outstanding progress has been made in the medical treatment of HIV, the continuance of social problems and psychological distress make it difficult to prevent and control the occurrence of new diagnoses in HIV and It makes the quality of living with HIV worse. This research provides critical findings regarding the importance of marital status, sexual orientation, discrimination due to HIV, stigmatization due to HIV, self-blame for being positive, and abuse of intravenous substance in comprehensive HIV treatment and control for new infections.Keywords: HIV, AIDS, Psychosocial Evaluation, Stigmatization, Depression, Trauma, Dissociation, Self-esteem