Fosfor plakalar ile elde edilen intraoral radyograflarda oluşan görüntü hatalarının tanımlanması sınıflandırılması ve retrospektif analizi

Abstract

Amaç: Fosfor plakalar ile elde edilen intraoral radyograflarda oluşan görüntü hatalarının belirlenmesi, tanımlanması, bu hatalar için uygun bir sınıflama oluşturulması, hataların olası sebepleri ve çözümlerinin belirlenmesi ve oluşan hataların retrospektif analizi amaçlandı.Materyal ve Metot: Çalışmada, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı radyografik veri tabanı kullanıldı. Çalışmanın birinci bölümünde fosfor plakalar kullanılarak elde edilen intraoral radyograflarda tespit edilen görüntü hataları tanımlandı ve oluşum sebeplerine göre sınıflandırıldı. İkinci bölümde ise toplam 2100 adet radyograf, belirlenen radyografik hatalar açısından değerlendirildi ve istatistiksel olarak analiz edildi.Bulgular: Tanımlanan 35 radyografik görüntü hatası, oluşma sebeplerine göre; operatör ve hasta ilişkili hatalar, doz ilişkili hatalar, ortam ışığı ilişkili hatalar, fosfor plaka ilişkili hatalar ve tarayıcı ilişkili hatalar olmak üzere 5 grupta sınıflandırıldı. En çok görülen hata tipleri, operatör ve hasta ilişkili grupta %17,8 oranında okluzyona paralel olmayan konumlama, doz ilişkili grupta %44,1 oranında solma, ortam ışığı ilişkili grupta %18,2 oranında eşit olmayan görüntü dansitesi, fosfor plaka ilişkili grupta %53,4 oranında plaka kenar soyulması ve tarayıcı ilişkili grupta %42,2 oranında düz çizgi olarak tespit edildi. Subjektif radyografik kalite değerlendirmesine göre ideal radyograf oranı %4,6, kabul edilebilir radyograf oranı %88,8, kabul edilemez radyograf oranı %6,6 olarak belirlendi.Sonuç: Görüntü hatalarının belirlenip tanımlanması ile oluşum nedenlerinin ve çözümlerinin ortaya konulması, radyografik kalitenin geliştirilmesi ve tekrar oranının azaltılması açısından önemlidir.

Aim: Detecting and definition of the image artifacts of intraoral radiographs obtained with phosphor plates, making a proper classification for these image artifacts, possible reasons, solutions and retrospective analysis of the mentioned artifacts were aimed in this study.Material and Method: Radiographic database of the Ondokuz Mayıs University, Faculty of Dentistry, Department of Dentomaxillofacial Radiology was used for this study. Firstly, the intraoral radiographs obtained with phosphor plates were defined and classified according to the causative factors. Secondly, a total of 2100 radiographs were evaluated for the detected image artifacts and statistically analyzed. Results: The detected 35 radiographic image artifacts were classified in 5 groups as operator and patient induced artifacts, dose induced artifacts, ambient light induced artifacts, phosphor plate induced artifacts and scanner induced artifacts according to the causative factors. The most common image artifacts were found non-parallel positioning to the occlusion with the ratio of 17.8% for the operator and patient related group, fading with the ratio of 44.1% for the dose related group, non-uniform image dansity with the ratio of 18.2% for the ambient light related group, peeling of the plate borders with the ratio of 53.4% for the phosphor plate related group and straight line with the ratio of 42.2% for the scanner related group. According to the subjective radiographic quality criteria, the ratio of ideal radiographs was 4.6%, the ratio of diagnostically acceptable radiographs was 88.8% and the ratio of the unacceptable radiographs was 6.6%.Conclusion: Determination and definition of the image artifacts with the clarification of their reasons and solutions are important for the improvement of radiographic quality and reducement of the ratio of retake.