Dini mimaride merkez kavramı

Abstract

ÖZET Bu çalışma, dini mimarideki tapınma mekanının tasarımına 'merkez' kimliğini kazandıran dinsel verilerin araştırılmasına yöneliktir. İlk bölüm kavramların ortaya konulmasına ve tanımlarının verilmesine ayrılmıştır. Din ile özdeşleşen 'kutsal' kavramı, bu kavramın tapınma mekanına kazandırdığı 'merkeziyet' bu bölümde ele alınmıştır. ikinci ve üçüncü bölümlerde, tapınma mekanını şekillendiren dinsel veriler olan eylemler ve inançlar ayrı ayrı incelenmektedir. Eylemler, diğer bütün bina türlerinde olduğu gibi fonksiyonu belirler, mekanı bu fonksiyonlara göre kurarlar. İnançlar ise, dinin dünyaya/evrene/insana yaklaşımının ürünüdür ve dindar insanların hayatlarını bütün yönleriyle etkilediği gibi tapınma mekanlarını da şekillendirir ve onlara anlamlar yüklerler. Bu bölümlerde incelenen mimari yapılar tekil formlar olarak ele alınmıştır. Dördüncü ve son bölümün konusu 'yolculuk' kavramıdır. Bu bölümde hem dinin eylem ve inanç yönlerinin birarada tapınma mekanına etkileri araştırılmış, hem de tapınma mekanının yapının bütünü/sistemi içerisindeki konumu incelenmiştir. III