Kahramanmaraş koşullarında yerfıstığı çeşitlerinde sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin verim ve verim unsurları üzerine etkisi

Abstract

39 ö.Özet 1994 yılı Kahramanmaraş koşullarında sıra arası, sıra üzeri ve çeşitin yerfistiğmda verim ve verim unsurları üzerine etkisi araşunlmıştır. Çalışmamızda 3 sıra arası ( 60,70 ve 80 cm), 3 sıra üzeri ( 15,20 ve 25) ve 2 çeşit ( Bocaunba ve PI260690 ) kullanılmıştır. Deneme deseni ise tesadüf bloklarında faktöriyel düzenleme şeklinde 3 terarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmamızda elde edilen sonuçlan aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür. 1. Bitki boyu üzerinde çeşit faktörünün etkisi önemli bulunmuştur. Bitki boyu özelliği ait en yüksek ortalama Bocaunba çeşidi 60 cm sıra arası 25 cm sıra üzeri mesafeden en düşük bitki boyu ise PI260690 çeşidinden 60 cm sıra arası 15 cm sıra üzeri mesafeden alınmıştır. 2. Bitki başına meyve sayısı üzerinde çeşit, sıra arası, çeşit x sıra arası ve sıra üzeri faktörlerinin etkisi önemli bulunmuştur. Bitki başına meyve sayışma ait en yüksek ortalama PI260690 çeşidinden 80 cm sıra arası ve 25 cm sıra üzeri mesafeden en düşük Bitki başına meyve sayısı ortalaması ise PI260690 çeşidinden 60 cm sıra arası 15 cm sıra üzeri mesafeden alınmıştır. 3. Bitki başına verim üzerinde çeşit, sıra arası, sıra üzeri ve çeşit x sıra üzeri interaksiyonu önemli bulunmuştur. Bitki basma meyve verimine ait en yüksek ortalama Bocaunba çeşidinden 80 cm sıra arası ve 25 cm sıra üzeri mesafeden en düşük Bitki başına meyve verimi ortalaması ise PI260690 çeşidinden 60 cm sıra arası 15 cm sıra üzeri mesafede alınmıştır. 4. Bitki başına ana dal. sayısı üzerinde sıra üzeri faktörü önemli bulunmuştur. Bitki başına ana dal sayısına ait en yüksek ortalama PI260690 çeşidinden 70 cm sıra arası ve 25 cm sıra üzeri mesafeden en düşük Bitki basma ana dal sayısı ortalaması ise PI260690 çeşidinden 80 cm sıra arası 15 cm sıra üzeri mesafeden alınmıştır.40 5. Dekara verim üzerinde çeşit, sıra arası ve sıra üzeri önemli bulunmuştur. Dekara verimie ait en yüksek ortalama Bocaunba çeşidinden 60 cm sıra arası ve 15 cm sıra üzeri mesafeden en düşük Dekara verimi ortalaması ise PI26069Q çeşidinden 80 cm sıra arası 25 cm sıra üzeri mesafeden alınmıştır. 6. 100 tohum ağırlığı üzerinde çeşit, sıra arası ve sıra üzeri önemli bulunmuştur. 100 tohum ağırlığma ait en yüksek ortalama PI260690 çeşidinden 80 cm sıra arası ve 25 cm sıra üzeri mesafeden en düşük 100 tohum ağırlığı ortalaması ise PI260690 çeşidinden 60 cm sıra arası 15 cm sıra üzeri mesafeden alınmıştır. 7. iç oranı üzerinde çeşit, sıra arası, çeşit x sıra arası ve sıra üzeri mesafesinin etkisi önemli bulunmuştur, iç oranına ait en yüksek ortalama PI260690 çeşidinden 80 cm sıra arası ve 25 cm sıra üzeri mesafeden en düşük iç oram ortalaması ise Bocaunba çeşidinden 60 cm sıra arası 15 cm sıra üzeri mesafeden alınmıştır. 8. Yağ oram üzerinde çeşit, sıra arası x sıra üzeri interaksiyonu nun etkisi önemli bulunmuştur. Yağ oranına ait en yüksek ortalama Bocaunba çeşidinden 60 cm sıra arası ve 25 cm sıra üzeri mesafeden en düşük yağ oranı ortalaması ise PI260690 çeşidinden 80 cm sıra arası 25 cm sıra üzeri mesafeden alınmıştır. 9. Protein oranı üzerinde çeşit faktörünün etkisi önemli bulunmuştur. Protein oram ait en yüksek ortalama Bocaunba çeşidinden 60 cm sıra arası ve 15 cm sıra üzeri mesafeden en düşük protein oram ortalaması ise PI260690 çeşidinden 70 cm sıra arası 15 cm sıra üzeri mesafeden alınmıştır. 10. Özellikler arası basit ilşkiler de ( korelasyon ilişkileri) ; Bitki boyu ile bitki başına verim ( r = 0.657**), dekara verim ( r =0.499**), 100 tane ağırlığı ( r = 0.448**), yağ oram ( r = 0.386**) ve protein oram ( r = 0.856**) arasında olumlu ve önemli, iç oranı ( r = - 0.581**) arasında olumsuz önemli ilişkiler saptanmıştır. Bitki başına meyve sayısı ile iç oranı ( r = 0.465**), bitki basma verim ( r =0.600**) ve 100 dane ağırlığı ( r = 0.653**) arasında olumlu önemli, bitki basma ana dal sayısı ( r = - 0.337**) arasında olumsuz önemli ilişkiler saptanmıştır. Bitki41 başına ana dal sayısı ile bitki başına verim ( r = - 0.415**), 100 tane ağırlığı ( r = - 0.445**) arasında olumsuz önemli ilişkiler saptanmıştır. îç oranı ile 100 dane ağırlığı ( r = - 0.309*) arasında olumlu önemli, dekara verim ( r = - 0.556**) ve protein oranı ( r = - 0.546**) arasında olumsuz önemli ilişkiler saptanmıştır. Bitki başına verim ile 100 dane ağırlığı ( r = 0.789**) ve protein oranı ( r =0.489**) arasında olumlu önemli ilişkiler saptanmışttr.Dekar verim ile protein oram ( r = 0.439**) arasında olumlu önemli, ilişkiler saptanmıştır. 100 dane ağırlığı ile protein oram ( r = 0.331*) arasında olumlu önemli ilişkiler saptanmıştır.

42 7.Stımmary The aim of this study was to determine the effect of intra and inter inter row spaces on yield and yield component of two peanut cultivarin 1994 under Kahramanmaraş climatik conditions. In the study three inter and intra row space ( 60, 70 and 80 cm and 15,20 and 25 cm ) and two cultivars ( Bocaunba and PI260690 ) was used. The experimental design a randomized complete block with factorial and three replications. The results are shown as follow: 1. The effect of cultivar was significant on plant height. The highest plant obtained from the cultivar of Bocaunba in 60 cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces, and the lowest was noticed in PI260690 in 60 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces. 2. The effect of cultivar, inter row spaces and cultivar x inter row spaces interaction was significant for the number of pod per plant. The greatest number of pod per plant was obtained from the cultivar PI260690 in 80 cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces, and the lowest from PI260690 in 60 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces. 3. The effect of cultivar, inter row spaces and intra row spaces and cultivars x intra row spaces interaction was significant on yield of per plant. The highest yield of per plant was obtained from the cultivar Bocaunba in 80 cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces, and the lowest from PI260690 in 60 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces. 4. However effect of intra row spaces was significant on the number of branch per plant. The highest number of branches per plant was obtained from the cultivar PI260690 in 70 cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces, and the lowest from PI260690 in 80 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces.43 5. In fact, the effect of cultivar, inter row spaces and intra row spaces was significant on seed yield. The highest seed yield was obtained from the cultivar Bocaunba in 60 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces, and the lowest from PI260690 in 80 cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces. 6. Also the effect of cultivar, inter row spaces and intra row spaces was significant on 100 seed weight. The highest 100 seed weight was noticed in cultivar PI260690 at 80 cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces, and the lowest cultivar wasPI260690 in 60 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces. 7. Meanwhile the effect of cultivar, inter row spaces and cultivar x inter row spaces interaction and intra row spacing was significant on the viewpoint yield. The highest viewpoint observed in PI260690 at 80cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces, whearse the lowest in Bocaunba at 60 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces. 8. Effect of cultivar and inter row spaces x intra row spaces interaction was significant on the oil content. The highest oil content obteined from the Bocaunba cultivar in 60 cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces, and lowest from PI260690 in 80 cm inter row spaces and 25 cm intra row spaces. 9. There was a significant differences between the cultivars for protein content. The highest protein content obtained from the cultivar Bocaunba at 60 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces, and the lowest from PI260690 at 70 cm inter row spaces and 15 cm intra row spaces. lO.There was significantly positive relationships between the plant height ; and the yield of per plant (r=0.657**), yield ( r-0.499**), 100 seed weight( r=0.448** oil content and protein content ( r=0.856) but dehulled seed ratio ( r=-0.581**) was significantly negative correlation. There was significantly positive relationships between the number of pod per plant dehulled seed ratio (r=0.465**), the yield of per plant (r=0.600**), 100 seed weight (r=0.653**) but the number of branch per plant (r= - 0.337**) was significantly negative correlation. There was significantly negative relationships between the number of branch per plant the yield of per plant ( r= -44 0.415) and 100 seed weight (r=-0.445**), There was significantly positive relationships between dehulled seed ratio; 100 seed weight ( r= 0.309*), seed yield (r=-0.556**), the protein content (r=- 0.546**) but was significantly negative correlation. There was significantly positive relationships between the yield of per plant 100 seed weight (r=0.789**), the protein content (r=0.789**). There was significantly positive relationships between seed yield the protein content (r=0.489**).There was significantly positive relationships between 100 seed weight the protein content (r=0.331*).