İnflamatuar barsak hastalıklarında serum antinötrofil sitoplazmik antikor prevalansı ve HLA-2 antijenleri ile ilişkisi

Abstract

ÖZET İnflamatuar barsak hastalıklarının ayırıcı tanısında, antinötrofil sitoplazmik antikor (ANCA) tayininin yararlı bir yöntem olabileceği son yıllarda yapılan yayınlar ile belirtilmiştir. İndirekt immünofloresans ve ELİSA yöntemleri kullanılarak yapılan bu çalışmalara göre ANCA'nın ülseratif kolit için sensitivitesi %30-85, spesifisitesi %80-97 arasmda değişmektedir. Çalışmalarda ANCA ile hastalık özellikleri arasında belirgin bir ilişki bulunamamıştır ancak, prevalansının popülasyona göre değiştiği, genetik özelliklerden HLA-II antijenleri ile ilişkili olabildiği gösterilmiştir. ANCA'nın ülkemiz inflamatuar barsak hastalanndaki prevalansını ve HLA-II antijenleri ile ilişkisini araştıran bu çalışmada 29 ülseratif kolit hastası, kolon tutulumu olan 9 Crohn hastası, ülseratif kolit nedeniyle kolektomi geçirmiş 5 hasta ve 24 sağlıklı bireyin serum ANCA prevalanslan indirekt immünofloresans yöntemi ile incelendi. Ülseratif kolit hastalarının 12'sinde (%41), Crohn hastalarının Tinde (%11), kolektomili hastaların 2'sinde (%40) ANCA pozitifliği saptanırken, sağlıklı bireylerin tamamında ANCA negatif bulundu. Pozitiflik saptanan tüm hastalarda ANCA perinükleer tipte idi. Ülseratif kolit grubunda ANCA prevalansı ve titrasyonu ile klinik özellikler arasında istatistiksel anlama ulaşan bir ilişki oluşmadı. Ancak, kadınlardaki prevalans fazlalığının ve hastalığı aktif hastalardaki titrasyon yüksekliğinin istatistiksel anlama yaklaştığı (p:0.06) görüldü. Ülseratif kolit grubunda 1 1 ANCA (+) hasta ile 12 ANCA (-) hastanın HLA-II antijenleri serolojik olarak saptandı ve 99 sağlıklı bireyden elde edilmiş sonuçlarla karşılaşunldı. Buna göre, ANCA prevalansı ile HLA-II antijenleri arasında ilişki olmadığı, sağlıklı bireylerle karşılaştınidığmda ise ülseratif kolit hastalarındaki HLA-DR2 prevalansının istatistiksel anlama yaklaştığı (p:0.08) belirlendi. Bu çalışma sonuçlarına göre; 1. ANCA prevalansı ülkemiz popülasyonundaki ülseratif kolit hastalarında %40 dolayındadır ve sağlıklı bireylere oranla anlamlı şekilde fazladır. 2. ANCA prevalansının ülkemizdeki kadın hastalarda daha fâzla ve genetikten bağımsız, titrasyonunun aktif evredeki hastalarda daha yüksek olduğu izlenimi alınmaktadır. 3. HLA-DR2 antijeni toplumumuzda ülseratif kolit için genetik bir yatkınlık oluşturabilir. 23