Konservatif tedavi altındaki kronik böbrek hastalarında hepatit C virusu prevalansı, risk faktörleri ve karaciğer hastalığı ile ilişkisi

Abstract

ÖZET Kronik hemodiyaliz ve böbrek nakli hastalarında hepatit C virüsü (HCV) infeksiyonu önemli bir problemdir. Çeşitli kaynaklarda HCV prevalansı hemodiyaliz hastalarında %5-59, böbrek nakli hastalarında %24-66 olarak bildirilmektedir. Ülkemizde hemodiyaliz hastalarında yapılan çok merkezli bir çalışmada prevalans %48.2 olarak saptanmıştır. Çalışmaların çoğunda HCV infeksiyonu bu hasta gruplarındaki kronik karaciğer hastalığının önemli bir etkeni olarak bildirilmektedir. Henüz diyalize girmeyen konservatif izlem atındaki kronik böbrek yetmezliği hastalarında HCV prevalansına ilişkin az sayıdaki çalışmada %20'ye varan oranlar bulunmuştur. Ülkemizde benzer hasta grubuna ilişkin çalışma ve veri yoktur. Bu çalışmada kliniğimizde izlenmekte olan 76 kronik böbrek hastasında polimeraz zincir reaksiyonu yöntemi ile HCV RNA tayini yapılarak HCV RNA pozitifliğinin hastaların yaş, cinsiyet, serum kreatinin düzeyi, ilk tanıdan itibaren hastalık süresi, kan ve kan ürünleri transfüzyonu öyküsü, daha önce uygulanan invazif işlem öyküsü, hepatit B virüsü (HBV) işaretleyicileri ve serum ALT düzeyi ile ilişkisi araştırıldı. %13 hastanın serumunda HCV RNA saptandı. Bu hastaların %70'i kan transfüzyonu almıştı; incelenen risk faktörleri arasında yalnızca kan transfüzyonu ile HCV pozitifliği arasında ilişki vardı. HBV yüzey antijeni negatif hastalar incelendiğinde HCV pozitifliği ile serum ALT yüksekliğiarasında anlamlı ilişki bulunduğu gözlendi. Konservatif tedavi altındaki kronik böbrek yetmezliği hastalarının HCV infeksiyonu açısından önemli bir risk grubu olduğu, infeksiyonun en çok kan transfüzyonu ile geçtiği, bu hasta grubunda HCV'nin önemli bir karaciğer hastalığı etkeni olabileceği sonucuna varıldı.