Endüstri tasarımında teknolojik değişimlerin ürün kimliğine etkileri ve bir yöntem önerisi

Abstract

ÖZET Araştırma konumuz; endüstri tasarımında dolaysız ilişkisi olan iki önemli olgunun, birbiriyle etkileşiminin analizinin yapılması yönünde geliştirilmiştir. `Endüstri Tasarımında Teknolojik Değişimlerin Ürün Kimliğine Etkileri Ve Bir Yöntem Önerisi `. Başlığı altında yer alan bu iki olgu teknoloji ve kimliktir. Araştırmada her ikisi de, kendilerini belirleyen etkenler, kaynaklar, ve tanımlar yönünde incelenmiş, ve birbirleriyle ilişkileri karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Birinci bölümde; güncel olma özelliğini, tarihsel süreci boyunca koruyan ve insanlık tarihiyle birlikte süregelerek insanla birlikte değişerek evrimleşen teknolojinin; kavramlar, kuramlar, ve bir süreç olarak tanımlarla başlayan incelenmesi, mekanik ve nesnel tasarım kavramlarıyla ilişkilendirilerek sürdürülmüştür. Ayrıca yaşamsal bir etkinlik olan teknoloji ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasi bağlamları doğrultusunda; tarihsel oluşumu, yaygınlaşması, tasarıma, maddi kültüre ve sosyal yaşama etkileri ve sonuçlan kapsamında da ele alınmış ve tasarım tarihinde özgül bir etmen olarak değerlendirilmiştir. İkinci Bölümde; Teknolojinin endüstri tasarımına etkileri ürün kimliği kapsamında ele alınmış ve teknolojinin bir etmen olarak, kimlik olgusuyla bağlantısı doğrultusunda yönlendirilmiştir. Bölümün içeriğine açısından endüstri tasarımın da kimlik etmeninin tanımı da teknoloji ilişkisinde ve bağıl olarak irdelenmiştir. Bu tanımlama kimlik olgusunu belirleyen temel kavramların, etmen ve elementlerin derlenmesi, endüstri tasarımında teknoloji ve kimlik etkilerinin bütünlüğü açısından ele alınarak değerlendirilmiştir. Ayrıca bölümde sosyal kültürel ve ekonomik etmenler de göz önüne alınmış ve endüstri tasarımında ürün kimliğine etkileri tartışılmıştır. Sonuç Bölümünde; Araştırmanın bulgularıyla belirlenen açıklamalar yapılmış ve bunların doğrultusunda bir yöntem önerilmiştir. Söz konusu yöntem: Teknolojik evrimin karakteristik olgularının bilinen doğal gelişim sürecine uyumlu bir örneksemeyle, tasarım eyleminde somut ve yapay bir ortam oluşturulması; ve bu amaç doğrultusunda sürece müdahale edilmesi ve ürün kimliğinde farklılaşmanın sürekliliğine ivme kazandırılmasıdır. m

SUMMARY The research subject has been developed in point of analysing the interaction of two important facts in industrial design. These two facts defined under the title of `The Effects of the Technological Changes in Industrial Design on Product Identity and a Method Offer` are technology and identity. In this research, both of them have been investigated in point of the factors, resource and definitions that determines them and by comparing their relationships with each other. In the first section; the investigation of technology which generally keeps the characteristics of being updated during history and which changes together with the human being, by investigating the concepts, theories and definitions of the technology that starts as a process has been proceeded by relating the mechanic and objective design concepts. In addition, the technology which is a vital activity has also been considered in the scope of its economic, socio-cultural and politic contexts and its results and effects in the direction of its historical formation, expansion and its outcomes has been evaluated as a specific factor in design history. In the second section; the effects of the technology on industrial design has been considered in the scope of product identity and directed in a way to relate the technology factor with the identity fact. In respect of section content, the definition of the identity factor in industrial concept has been investigated in relation with the technology as a dependent factor. This definition has been appraised by gathering the basic concepts, factors and elements and by considering technology in industrial design and the integrity of the identical effects. In addition, in this section, socio- cultural and economic factors have also been considered and its effect on the industrial design has been discussed. In the conclusion section; the disclosures that are defined by the findings of the research has been stated and a method has been offered. This research exhibits the interaction of natural development stages of technology evolution and product identity within their characteristics facts. The mentioned method offers a organise approach for product designers to interpret the technology evolution process and to manage the identity programme of new generation products. IV