Antenatal dönemde sigara ile karşılaşmanın kord kanı, kotinin, eozinofil, IgE seviyesi ve perinatal faktörler üzerine etkisi

Abstract

67 ÖZET Bu çalışmada, antenatal sigaraya maruz kalınmasının kord kanı kotinin, eozinofil ve IgE düzeyi üzerine etkisi ve maternal, sosyoekonomik ve perinatal değişkenlerle ilişkisi araştırılmıştır. Çalışmaya 142 yenidoğan bebek alınmıştır. Annenin aktif ve pasif sigara dumanına maruz kalması, idrar kotinin düzeyleri ile belirlenmiştir. Bulgular değerlendirildiğinde, kan/idrar kotinin düzeylerinin sigaraya maruz kalmanın iyi bir göstergesi olduğu, kord kanı ve idrar kotinin seviyelerinin anlamlı derecede korelasyon gösterdiği saptanmıştır (r=84.54, p=0.0000). Annenin yaşı, eğitim düzeyi, allerjik durumu, paritesi, düşük sayısı, doğum şekli, gebeliğin gestasyonel haftası, gestasyonel haftaya göre bebeğin ağırlığı, beşinci dakika Apgar skoru, bebeğin doğum ağırlığı, boyu, baş ve orta kol çevresi, TSFT, bebekte malformasyon varlığı, evde kişi başına düşen oda sayısı, evdeki ısınma şekli ile prenatal sigaraya maruz kalma arasında anlamlı ilişki saptanamazken (p>0.05), büro memuru ve hamileliğinde çalışan kadınlar arasında aktif ve/veya pasif olarak sigaraya maruz kalmanın, anlamlı olarak daha yüksek olduğu gösterilmiştir (sırasıyla p=0.0001 ve p=0.00005). Babanın yaşı, eğitim düzeyi, meslek grubu, allerjik durumu ile aktif ve/veya pasif olarak sigaraya maruz kalma arasında anlamlı ilişki gösterilememiştir (p>0.05). Çalışmada kord kanı eozinofil düzeylerinde, annenin sigaraya maruz kalmasına ve annenin idrar kotinin değerlerine göre anlamlı artış olduğu saptanmıştır (sırasıyla p=0.0000 ve p=0.0000). Yine allerjik hastalık hikayesi olmayan annelerin bebeklerinin IgE düzeyleri ile annenin idrar kotinin düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r=19.69, p=0.02).68 Çalışmamızda, sigaraya maruz kalma durumu ve annenin maruz kaldığı sigara miktarını belirleyen idrar kotinin değerleri ile kord kanı lökosit düzeyleri arasındaki ilişki incelendiğinde, sigaraya maruz kalınma ile kord kanı lökosit düzeyinin azaldığı saptanmıştır (sırasıyla f oranı=3.17, p=0.045 ve Spearman korelasyon katsayısı r= -25.35, p=0.002). Benzer ilişki kord kanı kotinini için gösterilememiştir (Spearman korelasyon katsayısı r= 20.33, p=0.018). Kord kanı kotinin seviyesi ile annenin günlük olarak ve son 24 saatte maruz kaldığını iddia ettiği sigara sayısı, eozinofil ve IgE düzeyi arasında ilişki saptanamamıştır (p>0.05). Sonuç olarak çalışmamızda, annenin sigaraya maruz kalmasına ve annenin idrar kotinin değerlerine göre kord kanı eozinofil düzeylerinde ve allerjik hastalık hikayesi olmayan annelerin bebeklerinin IgE düzeyleri ile annenin idrar kotinin düzeyi arasında anlamlı ilişki olduğu görülmektedir. Ancak kord kanı kotinin seviyesi ile bu değişkenler arasında ilişki saptanmamış olması nedeniyle, fetüsde IgE ve eozinofil düzeyinde artışa neden olan faktörün - nikotin dışındaki sigara dumanı bileşiklerinden biri olduğunu düşündürmüştür. Ayrıca çalışmamızda saptamış olduğumuz, sigaraya maruz kalma sonucunda ortaya çıkan lökosit sayısındaki azalma tesadüfi bir bulgu olabileceği gibi, sigara dumanındaki bileşiklerin kemik iliğini baskılaması veya redistrübüsyona yol açması ile de ilişkili olabilir. Kord kanındaki lökosit sayısını antenatal sigara ile karşılaşmanın ne şekilde etkilediği halen araştırmaya açık bir konudur. Çalışmamız, antenatal dönemde sigaraya maruz kalmanın, allerjik hastalıklar açısından olası risklerine dikkat çekmesi açısından önemlidir. Sigaraya maruz kalan olgularımızın uzun süreli takibi bu spekülasyonlara açıklık getirecektir.