Kahramanmaraş koşullarında ekmeklik (Triticum aestivum L. ) ve makarnalık (Triticum durum) buğdaylarda farklı ekim yöntemi ve ekim sıklığının verim ve verim unsurları üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Yasemin HIŞIR KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARLA BİTKİLERİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ ÖZET KAHRAMANMARAŞ KOŞULLARINDA EKMEKLİK (Triticum aestivum L.) VE MAKARNALIK (Triticum durum L.) BUĞDAYLARDA FARKLI EKİM YÖNTEMİ VE EKİM SIKLIĞININ VERİM VE VERİM UNSURLARI ÜZERİNE ETKİSİ Yasemin HIŞIR DANIŞMAN: Prof. Dr. Mustafa ÇOLKESEN Yıl: 2002 Sayfa: 56 Jüri : Prof. Dr. Mustafa ÇOLKESEN : Doç. Dr. Tevrican DOKUYUCU : Yrd. Doç. Dr. İ.Ersin AKINCI Bu araştırma farklı ekim sıklıkları (15 kg/da, 20 kg/da, 25 kg/da, 30 kg/da, 35 kg/da) ve farklı ekim yöntemlerinin (mibzer, serpme) ekmeklik buğday (Yüreğir-89) ve makarnalık buğday (Zenith) çeşitlerinin verim ve verim unsurları üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırma, 2000-2001 ürün yılında, Kahramanmaraş koşullarında, bölünen bölünmüş parseller olarak düzenlenmiş ve 4 tekrarlamak olarak yürütülmüştür. Araştırma sonucunda metrekarede bitki sayısı, metrekaredeki başak sayısı ve fertil kardeş sayısı bakımından ekim sıklıklarının etkisinin önemli olduğu saptanmıştır. Ekim sıklığı arttığında, metrekarede bitki ve başak sayısı artarken, fertil kardeş sayısı azalmıştır. Ekim yöntemi uygulamaları da, metrekaredeki bitki sayısı, fertil kardeş sayısı, bitki boyu, başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, biyolojik verim, hasat indeksi ve tane verimi üzerinde önemli ölçüde etkili olmuştur ve en yüksek tane verimi mibzerle ekim yönteminden elde edilmiştir. Çeşitler arasında bitki boyu, başak uzunluğu, başakta başakçık sayısı, bin tane ağırlığı ve biyolojik verim bakımından önemli ölçüde farklı olurken, incelenen diğer özellikler bakımından farklılıklar önemsiz olmuştur. Anahtar Kelimeler: Ekim Sıklığı, Ekim Yöntemi, Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.), Makarnalık Buğday (Triticum durum L.), Verim, Verim Unsurları II

ABSTRACT.Yasemin HIŞIR UNIVERSITY OF KAHRAMANMARAŞ SUTCU IMAM INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES DEPARTMENT OF FIELD CROPS MSc THESIS ABSTRACT THE EFFECT OF DIFFERENT SOWING METHODS AND SOWING DENSITIES ON YIELD AND YffiLD COMPONENTS OF BREAD WHEAT {Triticum aestivum L.) AND DURUM WHEAT {Triticum durum) IN KAHRAMANMARAŞ CONDITIONS Yasemin HIŞIR Supervisor: Prof. Dr. Mustafa ÇOLKESEN Year: 2002 Page: 56 Jury : Prof. Dr. Mustafa ÇOLKESEN : Assoc. Prof. Dr. Tevrican DOKUYUCU : Assist. Prof. Dr. İ.Ersin AKINCI This research was carried out to determine the effect of different sowing methods (drilling and broadcast) and sowing densities (15, 20, 25, 30 and 35 kg da`1) on yield and yield components of bread wheat ev. Yüreğir-89 and durum wheat cv. Zenith in 2000-2001 crop year, in Kahramanmaraş conditions. Experiment was arranged in split-split plot design with four replications. The differences among the sowing densities were significant for plant and head number per square meter and fertile tiller number. When sowing densities were increased, plant and head number per square meter increased however, fertile tiller number were decreased. The differences among the sowing methods were significantly important for plant number per square meter and fertile tiller number, plant height, spikelet number per head, grain number per head, grain weight per head, biomass, harvest index and grain yield. The differences among the varieties for plant height, head length, spikelet number per spike, 1000-grain weight and biomass were significant while not significant for the other traits. Key Words: Sowing Rates, Sowing Methods, Bread Wheat [Triticum aestivum L.), Durum Wheat {Triticum durum), Yield, Yield Components III