Afet yönetimi kapsamında güvenli yerleşim yerlerinin tasarımı için kentsel tasarım standartların geliştirilmesi

Abstract

ÖZETBu çalışmanın amacı, afet ve risk yönetimi kapsamında güvenli yerleşim yerlerinintasarlanması için gerekli bir multi-disipliner yaklaşım ortaya koymaktır. Bu amacaulaşmak için şehir planlama, kentsel tasarım, jeoloji ve inşaat mühendisliği, mimarlıkve hukuk gibi birçok disiplin ve çalışma alanı arasında ortak dil oluşturulmayaçalışılmıştır.Güvenli yerleşim yerlerinin planlanması ve tasarım standartlarının geliştirilmesi içinöncelikle Türkiye'deki şehirleşme, planlama ve tasarım süreci kısaca incelenmiştir.Planlama ve afet/risk yönetimi kapsamında yaşanan hukuksal ve yasal gelişmelerözetlenerek, uluslararası uygulamalardan örnekler verilmiştir. Özellikle, multi-disipliner bir çalışma alanı olmasından dolayı planlama ile diğer alanlar arasındaizdüşüm gerektiren konular da (afete dayanıklı bina tasarlanması, jeolojik etüdraporlarının hazırlanması, mikro bölgeleme haritaları, mekanın algılanması, zorunludeprem sigortası vb.) çalışma kapsamında ele alınmıştır.Tasarım standartları ve rehberleri birçok ülkede yıllardır planlama sürecinin birparçası olarak kullanılmasına rağmen bunlar ülkemizde yeni birer planlama aracıolarak görülmektedir. Çalışmada vurgulanmak istenen bu araçların sadece mekandüzenlemesinde kullanılmasından çok, güvenli yerleşim yerlerinin tasarlanmasındayeni bir yaklaşım yaratacağıdır. Önemli olan varolan mekanların katılımcı vefarkında bir süreç içinde yeniden üretilmesidir.Anahtar Sözcükler: kentsel tasarım standartları, güvenli yerleşim planlaması, riskyönetimi

SUMMARYThe aim of the study is to bring up a multi-disciplinary approach which is necessaryfor the design of safe settlement areas within the framework of disaster and riskmanagement. To reach this aim, a common language is tried to be developedbetween disciplines and working areas such as city planning, urban design,geological engineering, civil engineering, architecture, and law&management.In order to plan safe settlement areas and to improve design standards, first theurbanization, planning and design processes are briefly examined. The legaldevelopments within the framework of planning and disaster/risk management aresummarized with examples of international applications. Because of the reason thatthe area of study is multidisciplinary, the subjects that necessitate the projectionbetween planning and other areas (such as design of disaster resistant buildings,preparation of geological research reports, micro-zoning maps, perception of place,mandatory earthquake insurance etc.) are considered within the study.In spite of the fact that in many countries design standards and guides are used as apart of planning process for many years, they are regarded as new tools of planningin our country. The main emphasis of the study is that these tools will create a newapproach in the design of safe settlement areas rather then only using for spaceorganization. The thing which is important is the re-production of existent spaceswith an interactive and conscious process..Key Words: Urban design standarts, planning of safe sattlemet, risk management