Pamuk solgunluk hastalığı etmeni Verticillium Dahliae kleb. izolatlarının morfolojik ve patolojik özellikleri ve bazı pamuk çeşitlerinin hastalığa tepkisi

Abstract

ÖZET H. YASEMİN KORKMAZKAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİFEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜBİTKİ KORUMA ANABİLİM DALIYÜKSEK LİSANS TEZİÖZETPAMUK SOLGUNLUK HASTALIĞI ETMENİ Verticillium dahliae KLEB.İZOLATLARININ MORFOLOJİK VE PATOLOJİK ÖZELLİKLERİ VEBAZI PAMUK ÇEŞİTLERİNİN HASTALIĞA TEPKİSİHURİYE YASEMİN KORKMAZDANIŞMAN : YRD. DOÇ. DR. YAŞAR ALPTEKİNYıl:2005 Sayfa:28Jüri:Yrd. Doç. Dr. Yaşar ALPTEKİNYrd. Doç. Dr. Nihal BUZKANYrd. Doç. Dr. Adem EROLBu çalışma, 2002-2005 yılları arasında pamuk solgunluk hastalığına nedenolan Verticillium dahliae izolatlarının morfolojik ve patolojik özelliklerininincelenmesi, bazı pamuk çeşitleri ve sebze türlerinin hastalığa tepkisinin belirlenmesiamacıyla yürütülmüştür. Denemede 10 çeşit pamuk, 8 sebze türü kullanılmıştır.Araştırma tesadüf parselleri deneme desenine göre 5 tekerrürlü olarak kurulmuştur.Hastalık etmeninin patojenite değerlendirilmesi için yapılan çalışmada, Erşan92, Maraş 92, Sayar 314, Stonville 453 ve Golda çeşitlerinin hastalığa karşı endayanıklı çeşitler oldukları tespit edilmiştir. Teks ve Carmen çeşitlerinin ise tolerantoldukları tespit edildi. Çukurova 1518, Karlik ve Aktaş 3 çeşitleri ise hastalığa karşıduyarlı çeşitler olarak saptandı. Hastalığa karşı en duyarlı çeşit ise Aktaş 3 olduğubulunmuştur.Bazı sebze türlerinin Verticillium dahliae Kleb. solgunluk hastalığına karşıtepkilerini belirlemek için yaptığımız çalışmada ise istatistiki analiz sonuçlarınabakarak, hastalık etmeninin bütün türleri infekte ettiği tespit edilmiştir. Ancak biber,acur, salatalık, domates bitkilerinde hastalık şiddetinin diğerlerine oranla dahadüşük olduğu görülmüştür. Bunlar arasında biber 0,14 ile en düşük ortalamayasahiptir. Patlıcan ve domates bitkilerinin ise hastalığa karşı orta derecede duyarlıolduğu; bamya, fasulye, kabak bitkileri ise hastalığa karşı duyarlı çeşitler olaraksaptanmıştır. Verticillium dahliae izolatlarının farklı sıcaklıklardaki günlükgelişimini belirlemek için yapılan çalışma sonucunda ise alınan veriler doğrultusundaVerticillium dahliae izolatlarının gelişiminin 25ºC'de optimal olduğu saptanmıştır.Anahtar kelimeler: Pamuk, pamuk'ta solgunluk, Verticillium dahliae.II

ABSTRACT H. YASEMİN KORKMAZUNIVERSITY OF KAHRAMANMARAS SUTCU IMAMDEPARTMENT OF PLANT PROTECTIONINSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCESMSc THESISABSTRACTMORPHOLOGICAL AND PATHOLOGICAL PROPERTIES OF Verticilliumdahliae ISOLATES CAUSING COTTON WILT DISEASE AND REACTION OFSOME COTTON VARIETIES TO DISEASEH. Yasemin KORKMAZYear:2005 Page:28Supervisor:Yrd. Doç. Dr. Yaşar ALPTEKİNJury :Yrd. Doç. Dr. Nihal BUZKANYrd. Doç. Dr. Adem EROLThis research was carried out to determine morphological and pathologicalproperties of cotton wilt disease (Verticillium dahliae Kleb.). Ten different cotton andeight different vegetable varieties was used in this study. We tested them for theirsusceptibility to Verticillium wilt in 2004-2005. We used randomized complete blockdesign with replications.In cotton experiment statistics analysis results show that the varieties Erşan92, Maraş 92, Sayar 314, Stonville 453, and Golda were more resistant than others.Teks and Carmen were less resistant varieties. Çukurova 1518, Karlik and Aktaş 3,were susceptible varieties to wilt. The most susceptible cotton variety was Aktaş 3.In vegetable experiment statistics analysis results show that disease infects allvegetables. But gumro, bean, marrow were most susceptible vegetables to wilt.Tomato and eggplant were less susceptible than first group. İn Pepper, longcucumber and cucumber disease intensity was not so intense as other vegetables.In the experiment that we done to determine daily growths of Verticilliumdahliae isolates in different temperatures. Growth rate of Verticillium dahliae wasoptimum at 25ºC.Key words: Cotton, cotton disease, Verticillium dahliae..III