Kentsel tasarım proje yaklaşımları, tarihi alanlar ve sahil şeritlerinde uygulanabilir projeler; Perşembe pazarı örneği

Abstract

Sanayileşme süreci sonrası kentlerde oluşan sorunların çözümlerine yönelik bir takımaraçlar geliştirilmiştir. Farklı çözümlemeler beraberinde farklı şekillenmelergetirmiştir. Toplumun ekonomik ve sosyal gelişmişliğin göstergelerinden biri olankentler, bu farklı yapılanmalarla beraber giderek daha karmaşık bir yapıyabürünmüşlerdir. Köhneleşen kentsel mekânlar, fonksiyonunu yitiren sanayi alanlarıve tarihi nitelikli kentsel alanlar bahsedilen sorunların yoğun yaşandığı kentselodaklar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu gibi alanların kente yenidenkazandırılmasında ?Kentsel Tasarım? kavramının uygulama alanı olduğubilinmektedir. Bunun yanında günümüz kentsel yaşam gereksinimlerini karşılamakve yaşam standardını arttırmak konusunda da yine mekânla bütünleşen bir uygulamaaracı olarak ?Kentsel Tasarım? kavramı karşımıza çıkmaktadır.Bu disiplin aracıyla kentsel mekânlar sahip oldukları varlığı, tarihi ve karakterinisürdürülebilmektedir. Bu bağlamda, kentsel tasarım proje yaklaşımları, yurt dışı veyurt içi olmak üzere ele alınmıştır. Kentsel tasarımın ülkelerin planlama sistematiğiiçerisindeki konumu ve konu edindiği alanı ele alış biçimi proje örnekleribağlamında değerlendirilmiştir. Özellikle kentlerin karşı karşıya olduğu sanayileşmeve hızlı nüfus artışının beraberinde getirdiği problemler kentsel tarihi dokulara vekıyı alanlarını risk altına sokmuştur. Bu bağlamda özellikle ?tarihi nitelikli alanlar?ve ?sahil şeritleri? üzerine durulmaktadır.Tarihsel geçmişi ve doğal özellikleriyle dünyanın en önemli kentlerinden biri olanİstanbul sözü edilen kentsel risk altındaki kentlerdendir. Haliç alt bölgesi de kentiçinde sahip olduğu kültürel ve doğal özellikler ile İstanbul Metropoliten Alanıiçerisinde önemli bir konumdadır. Bütüncül olmayan ve noktasal projelerleyönlendirilmeye çalışılan alan sahip olduğu potansiyelleri kentli ilebuluşturamamaktadır. Yine parçacıl bir yaklaşımla ele alınan Haliç bölgesi içerisindeyer alan ?Perşembe Pazarı? planı da çalışma kapsamında değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler :Kentsel tasarım, Sahil şeridi, Perşembe pazarı, Planlamayöntemi, Tarihi nitelikli mekan

Today, some tools are developed for solutions related to process of industrializationand problems in cities resulting from this process. Different analyses bring differentstructuring. The cities, which are indications of development, have become morecomplicated parallel to these different types of structuring. Dilapidated urban areas,industrial regions which lost their functionality and historic urban areas are the cityfocal points in which above mentioned problems have been lived. Regaining of thistype of areas within the city is known as application area of ?Urban Design? concept.Apart from that, ?Urban Design? concept appears as an application tool whichintegrates with space for meeting requirements for urban life and live standards.In the study, the essence and history of urban areas are studied as local and foreignlocations via urban design discipline. The position of urban design in the planningmethodology of countries and its approach to the treated areas are considered on thebasis of project examples. Industrialization and rapid population growth that citiesneed to deal with are caused historical textures and coastal areas of cities to becomein danger. Without studying on above mentioned risk, ?historical places? and?coastlines? are accentuated.Istanbul with its historical background and natural beauty that make it one of themost significant cities of the world is also among the cities under urban risk. Lowerpart of Golden Horn (Haliç) is also has an important location within IstanbulMetropolitan Area by courtesy of its cultural and natural properties. Region andsample area of the study which are tried to directed with nonintegrated and pointprojects cannot bring its potential together with city residents. Plan of ?PerşembeBazaar? in Golden Horn (Haliç) Region which is considered with a segmentalapproach is also examined under scope of this study.Key Words : Urban Design, Historical Places, Planning Methodology, Coastlines,Perşembe Bazaar