Mimarlıkta ekolojik tasarım yaklaşımları ve vauban modeli - toplumsal boyut entegrasyonu

Abstract

Sanayi devrimi ve sonrasındaki endüstrileşme hareketi, nüfus artışı ve hızlı kentleşme yerküredeki çevre sorunlarını çoğaltmış ve yaşanan problemlerin boyutu 1970'li yıllarda anlaşılmaya başlanmıştır. Günümüzde insanlık, çevre sorunları konusundaki sorumluluğunu kabul etmiş ve önlemler için yaklaşımlar geliştirmeye başlamıştır.Çalışmanın ilk bölümünde, son yıllarda giderek önem kazanan bu konu ile ilgili yapılan çalışmanın amacı ve kapsamı ile, çalışmada kullanılan yöntem anlatılmıştır.Çalışmanın ikinci bölümünde, ekoloji ve ekosistem kavramları tanıtılmış, çevre bilimiyle olan ilişkisi ortaya konulmuştur. Küresel çevre sorunları için önlemler almak ve çözüm üretmek için bireysel ve toplumsal çabalar gösterilmekte, ülke yönetimleri tarafından uluslararası etkinlikler yapılmaktadır. Çevre sorunlarının ilk olarak ele alındığı ve 113 ülke yönetiminin katıldığı 1972 yılındaki ``Stockholm Toplantısı''nda; insanlığın gelecek kuşaklar için çevreyi koruma ve iyileştirme sorumluluğunu taşımakta olduğu söyleminde bulunularak, ülke yönetimlerinin çevre sorunlarına daha duyarlı olması gerektiği ve ortak bir çabanın gösterilmesinin önemine değinilmiştir.Çalışmanın üçüncü bölümünde, mimarlıkta yeşil tasarım kavramı ve doğal çevre-yapma çevre ilişkisi ele alınmıştır. Yeşil tasarımda, yapısal çevre ve ekolojik çevre arasındaki etkileşimler tasarımının planlama aşamasında ilk olarak ele alınması gereken kavramlardır.Çalışmanın dördüncü bölümü, mimari tasarımda geri dönüşümlü, yeniden kullanılabilir malzemeleri ve yeşil enerji türlerini ele almaktadır. Yaşam biçimi ve felsefe olarak geri dönüşümü benimsemek, yeniden kullanılabilir malzemeler ile yapıyı tasarlamak ekolojik açıdan doğru yaklaşımlar olacak, çevreye verilen zarar minimum düzeye indirilebilecektir. Fosil enerji kaynaklarının kullanımı küresel ısınma, hava kirliliği gibi çevresel problemler yaratmış, alternatif enerji türlerinin öneminin anlaşılmasını ve kullanımının artmasını sağlamıştır.Beşinci bölümde ise Almanya'nın Freiburg kentinde tasarlanan ve hayata geçirilen, Vauban yerleşimi anlatılmıştır. 1992 yılında Almanya'nın en yeşil kenti seçilen, Avrupa Birliği (AB) ve Almanya Federal Hükümeti'nden ``Sürdürülebilir Kentsel Gelişim'', ``Güneş Enerji Kullanımı'' gibi birçok ödül almış Vauban projesi; mimaride ekolojik tasarım yaklaşımı için örnek bir çalışmadır. Vauban projesinde rol alan aktörler (proje ekibi, yerel yönetim ve toplumun her kesiminden bireylerin oluşturduğu sivil yapılanma), birlikte çalışarak başlangıçta gerçekleşmesi zor gibi görünen projenin hayata geçmesini ve başarıyla sürdürülmesini sağlamışlardır.Altıncı bölümde çalışmanın sonuçları açıklanmış, mimari tasarımın çevreye duyarlı ve sürdürülebilir olması için önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Ekoloji, Geri Dönüşüm, Yeşil Tasarım, Ekolojik Tasarım

Industrial revolution and industrialization , population rise and rapid urbanization after increased the environmental problems in the world and the size of the problems realized in 1970s. Today humanity accepted the responsibilities about environment issues and brought approaches for precautions.In the first part of the study, the aim and the scope of this study about this subject, that is gaining importance lately, and the method used in the study are explained.In the second part of the study, ecology and ecosystem notions are identified and their relation with the environment science is introduced. To take measures and find solutions for global environment issues, individual and social efforts are made, international activities are done by governments. In ?Stockholm Conference? in 1972, where environment issues were first discussed and 113 governments participated in ; by stating that humanity is responsible for protecting and healing the environment for coming generations, it is mentioned that governments should be more responsive to environment issues and a common effort must be made.In the third part of the study, green design notion in architecture and natural environment-artificial environment relation are discussed. In green design, the interactions between structural environment and ecologic environment are the first notions that should be discussed first in the planning stage of the design.The forth part of the study discusses, recyclable and reusable materials in acrhitectural design and green energy types. Adopting recycling and designing the structure with reusable material as a life style and a philosophy, will be correct approaches ecologically and will minimize the harm to the environment. The usage of the fosil energy sources created environmental problems like global warming, air pollution and made us understand the importance of alternative energy types and increased their usage.In fifth part Vauban settlement which is designed and put into practice in Freiburg Germany is explained. The Vauban Project which is chosen the greenest city of Germany, recieved many awards like ?Sustainable Urban Development?, ?Usage of Solar Power? from European Union (AB) and Germany Federal Government; is an important study for ecologic design approach in architecture. The actors who took role in Vauban Project (Project staff, local government and civil organizations created by people from every part of the community) allowed this Project, which was seen as an utopia at the beginning, to be put in practice and carried out successfully.In sixth part the results of the study are announced and suggestions made for the architectural design to be environment-friendly and sustainable.