Oturma öğesi tasarımında basınç diyagramı modelinin kullanılmasıyla oturma profilinin tasarım kriterlerinin ortaya konulması

Abstract

İnsanın doğal gereksinimlerinden biri olan oturma eylemi, kişide dinlenmeyi sağlamasının yanında fizyolojik olarak birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Yapılan araştırmalarda oturma eyleminin neredeyse bütün fizyolojik yapıyı etkilediği bulgulanmıştır. Buradan çıkarılabilecek sonuç ise; dinlenme bakımından doğal bir ihtiyaç olan oturma eyleminin sağlık açısından da bir o kadar tehlikeli olduğudur. Bu çalışmada, kişinin fizyolojik ve antropometrik özelliklerine göre özelleşmiş ve tasarlanmış kişiye özel üretim oturma elemanlarının önemi ortaya çıkarmak için vücut-kitle indeksi sabit tutulan normal kilodaki 13 üniversite öğrencisinin katıldığı bir deney gerçekleştirilmiştir. Bu deneyde farklı postür, oturma yüksekliği, destek durumu ve oturma eğimlerinin gelen basıncı ne şekilde değiştirdiği gözlemlenmiştir. Deney bulguları göstermektedir ki, kişilerin antropometrik özellikleri gözetilmeksizin, ortalama değerler çerçevesinde hazırlanan oturma düzenekleri, oturma konforunu yeterli bir şekilde sağlamamaktadır. Oturma elemanındaki değişkenler, oturma konforunu ve buna bağlı olan bir çok fizyolojik rahatsızlığı etkileyen bir unsurdur. Buna bağlı olarak, kişinin fizyolojik ve antropometrik özelliklerine göre özelleşmiş ve tasarlanmış kişiye özel üretim oturma elemanlarının önemi ortaya çıkmaktadır. Aynı zamanda birden çok kişinin oturduğu genel oturma birimlerinin, oturma eylemini gerçekleştirecek popülasyonun antropometrik ve fizyolojik özelliklerinin sınırları içerisinde tasarımları yapılmalıdır. Ölçüm parametreleri olarak yaş grubu, cinsiyet, bulunulan coğrafyadaki insanların fizyolojik ve antropometrik özellikleri, oturma elemanının işlevi, oturma süresi ve kültüre ilişkin alışkanlıklar göz önünde bulundurulmalıdır.

As a fundemental natural need of human being, seating provides resting while causing several physiological problems. According to the research, it is found that seating affects the whole physiological structure. This shows that, seating might be a dangerous activity as well as being a natural need of human being. The purpose of this study is to show the importance of customized seating units which are designed considering the pysiological and antropometric features of individuals. In order to actualize the purpose of the study, an experiment is conducted by 13 university students whose body-mass index are fixed. Moreover, the effects of different postures, seating heights, support situations and seating slopes on pressure is examined. Findings of the experiment show that seating contrivances which are prepared regarding avarage values and disregarding the antropometric features of individuals do not provide seating comfort. The variables of seating unit affects seating confort and several physiological problems. Thus, the significance of designing customized seating units according to the physiological and antropometric features of individuals can be seen clearly. Whatsmore, the design of general seating units which are used by more than one individual should be done regarding the population?s physiological and antropometric features. Age, gender, physiological and antropometric features of individuals in the present geography,the function of the seating unit, duration of seating and habits of the culture should be taken into consideration.