`Haptik`in tasarımı` tasarım aşamalarında haptik etmenler

Abstract

İnsanın duyusal yapısı içinde hayati derecede öneme sahip olan haptik sistem, temel olarak dokunmaya dair duyusal bir mekanizmadır. Haptik sistemin tasarım aşamalarına katkısını ortaya koyabilmek için karakteristiklerini belirlemek, bu çalışmanın esas amacıdır. Tezin ilk bölümü insanın genel duyu sistemi, haptik duyuya ait deri ve deri altı yapıları gibi fizyolojik bilgileri içermektedir. İlk bölümün son kısmında, iki gruba ayrılan haptik geribildirim ele alınmıştır. İkinci bölümde elin haptik dinamikleri, hareketleri ve el ile nesne tanımlamaya ait bulgular sunulmuştur. Ayrıca, dokunma psikolojisi, zihinsel durum, bilişsel olgular, gündelik ürünlerle haptik etkileşim ve dokunmayı etkileyen malzeme, yaş ve sosyokültürel etmenler de ortaya konmuştur. Tezin üçüncü bölümü, haptiğin tasarım aşamalarında üstlendiği rolün yer aldığı örneklere ayrılmıştır. Bu bölümde haptik etkileşim kanalları ve endüstride tasarım aşamalarında uygulanan tipik örneklere ait bulgular sunulmuştur. Sonuç bölümündeyse, haptiğin etmen olarak endüstriyel tasarım mesleğinde belirginleşen rolü ve bileşenleri ortaya konmuştur.

Haptic system, being an essential component of human sensory structure is basically a mechanism related to tactile senses. Determining the characteristics of the human haptic system in order to present its contribution to product design, is the core of this study. First section of this thesis contains pysiological information about human sensory system and both skin and under skin structures. The last part of the first section the haptic feedback which is devided into two groups is examined. In the second section, haptic dynamics, movements of the hand and the object defining role of the hand is presented. Additionally, touch psychology, mental state, cognitive concepts, interaction with everyday objects and the factors effecting touch such as materials, age and sociocultural part of the haptics are studied. The third section of this thesis is dedicated to examples of haptic?s application on the different stages of product design. In this section, haptic interaction channels and data related to the examples of its use in different stages of design within the industry is presented. In the final section, haptics and its growing role as a factor in the industrial design profession and its elements are set forth.