Sigara içim profilinin nikotin replasman tedavisi üzerine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Sigara içenlerin, sağlıkları için yapabilecekleri ilk ve en önemli şey sigarayı bırakmalarıdır. Sigara, kişinin ve toplumun sağlığına ve ekonomisine zarar vermektedir. Kişilerin neden ve nasıl sigara içtikleri farklıdır. Bu farklar değerlendirilip, sigara içim profilleri saptanarak, sigarayı daha kolay bırakabilecek kişiler önceden tahmin edilebilir. Bu amaçla; bir anket çalışmasıyla Marmara Üniversitesi Göztepe ve Haydarpaşa Eğitim Kampüsündeki tüm personele ulaşılmaya çalışıldı, %36'sımn sigara içim sıklığı, sigarayı bırakma konusundaki düşünce ve eylem aşamaları, içim profilleri, nikotin bağımlılık dereceleri saptandı. Sigara bırakmak isteyen 61 kişiye, bırakmaya yardımcı metotlardan biri olan nikotin replasman tedavisi önerildi. Altı ay sonra içim profillerine göre sigara bırakma başarısı değerlendirildi. Sözedilen evrende sigara içim sıklığı %34.7'ydi (n=874). Kadınlar ile erkekler arasında içim sıklığı neredeyse eşitti (%34.5, %34.8). Sigarayı bırakma eyleminde olanların ortalama yaşı 30, sigarayı bırakmayı başaranların ortalama yaşı 40 idi. Müdahaleye gelenlerin (n=61), 16'sı (%26.2) sigarayı bırakmayı başardı. Sigarayı bırakmada, erkekler kadınlara göre çok daha başarılı oldular. Stres profilinden olanlar, sigara bırakma konusunda koşullanma ve yoksunluk profillerine göre çok daha az başarılı oldular. Sonuç olarak, her sigara içen kişiye sigara bırakmak konusunda destek olunmalıdır. Özellikle kadın veya stres profilinden olanların sigarayı bırakmaları konusunda, nikotin replasman tedavisinin yanında destekleyici diğer davranışsal ve ilaç tedavileri kullanılmalıdır. Geçmişteki başarısızlıklara rağmen sigara bırakma konusunun gündemde tutulması ve yakın takip ile, sigara içenlerin sigara bırakma basan oranlarının artırılması hedeflenmelidir. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Tütün, sigara, profil, bağımlılık, nikotin replasmanı. VI

For smokers, the most important thing to improve their health is quitting smoking. Smoking has adverse effects on both smokers and community due to health and economy. Learning more about how and why they smoke, will help physicians make a plan to help to quit. For this purpose, a trial was done in faculties of Marmara University at Göztepe and Haydarpaşa Campus. We tried to reach all of the people except students. We reached 36% of the target population at these places. The smoking prevelance, the stages of change about stopping smoking, the smoker's profiles and nicotine dependence state had been evaluated by a survey. After this, an intervention for smoking cessation with transdermal nicotine patch therapy is done for 61 patient who intended to stop smoking. After six months, the success rates between smokers' profiles had been compared. Smoking prevelance was 34.7% in the research group (n=874). The prevelance between male and female was approximately equal (%34.8, %34.5). The mean age for action stage in smoking cessation was about 30. The mean age for maintanence stage was about 40. The success rate of our intervention group was 26.2%. Being male was the factor associated with success in stop smoking. Being in the stres profile group was associated with failure. As a result, all smokers should be encouraged to stop smoking. Especially for woman and smokers who are in stres profile, combine nicotine replasman therapy with other modalities related with smoking cessation such as behavioral and pharmacologic therapies. In spite of failure attempts, stopping smoking should be reevaluated. With close follow up, the goal should be to increase the success rate of quitting KEYWORDS: Tobacco, smoking, dependence, profile, nicotine replacement. vn