Ahşap strüktürel sistem seçim modeli ve geleneksel Kıyıköy konutları üzerinde değerlendirilmesi

Abstract

Ahşap strüktürel sistemlerin yapısal özellikleri kendi içlerinde çeşitlilik göstermesine karşın, mimari projeye en uygun en akılcı bir sistem seçilmesi beklenmektedir. Uygun ve akılcı ahşap yapısal sistemin seçimi ancak bir karar verme metodu ile gerçekleştirilebilir. Bu karar verme metodu hangi kriterlere göre ve ne şekilde yapılmalıdır? Bu sorunun cevabının verilmesinde yol gösterici olacak ve amaç edinilen dört önemli ilke bulunmaktadır.?Zaman (Minimum zaman harcanarak inşaatın bitirilmesi)?Para (Minimum para harcanarak inşaatın bitirilmesi)?Malzeme (Minimum malzeme kayıp edilerek inşaatın bitirilmesi)?İş gücü (Minimum iş gücü harcanarak inşaatın bitirilmesi)Bu ilkeler çerçevesinde, ahşap yapısal sistemlerin bir metod ile karar verme çalışması yapılacak ve belirlenen amaçlara ulaşılmaya çalışılacaktır. Belirlenen amaçları;?En akılcı ahşap strüktürel sistem seçim modelinin oluşturulması,?İleri yıllarda Kıyıköy geleneksel ahşap konutların mimari yapısının bölgenin çevresinde de devam ettirilmesi durumunda, konutların inşaası için en uygun yapısal örneğin tespit edilmesi oluşturmaktadır.Birinci bölümde; Araştırılan problemin tanımı yapılmış, çalışmanın amacı, yöntemi, kapsamı ve sınırlamaları ile ilgili bilgiler verilmiştir.İkinci bölümde; Kıyıköy bölgesinin tarihi, fiziksel ve iklimsel verilerinin değerlendirilmeleri yapılmıştır. Bölgenin sit alanı içerisindeki yeri, özellikleri ve potansiyel önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır.Üçüncü bölümde; Kıyıköy bölgesindeki mevcut konutların mekansal tasarım ve yapısal özelliklerinin irdelemesi yapılmıştır. Bu konutları oluşturan strüktürel birimler; temel, duvar, döşeme ve çatı olmak üzere detaylı bir şekilde irdelenmiştir. Kıyıköy evlerinin geleneksel Türk Evi plan şeması içerisindeki kullanım özellikleri ve bu mekanların biçimlenme şekilleri, irdeleme ve grafiksel anlatım yolları ile ortaya konulmaya çalışılmıştır.Dördüncü bölümde; Günümüzde kullanılan ahşap sistemlerin teknolojik kriterlerinin karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Ahşap yapı sistemleri teknolojik kriterler çerçevesinde karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme aşamaları, montaj, üretim, taşıma, depolama ve ısı izolasyon kriterleridir. Yapı sistemleri, her bir kriter için bir değerlendirme puanı almıştır. Verilen bu değer puanları sonucunda, yapı sistemlerinin teknolojik kriterlere uygunluğu belirlenmiştir.Beşinci bölümde; Mimari tasarım süreci içerisinde, ahşap döşeme ve duvar konstrüksiyon seçiminde modüler ızgara kullanımı çerçevesinde karar verme metodunun irdeleme ve uygulama çalışmaları yapılmıştır. Bu bölüm içerisinde yapılan çalışmalar ayrıntıları ile aşağıda başlıklar altında gösterilmektedir.?Ahşap yapısal sistemlerde kullanılabilecek ortak modüler ızgaranın belirlenebilmesi için, ahşap strüktürel sistemlere ait yapısal parçaların ve bileşenlerin boyutsal ilişkileri irdelenmiştir.?Ahşap parça, bileşen ve öğelerin modüler ızgara üzerinde karşılaştırma çalışması, ahşap elemanların modüler ızgara aralığına uyumlarının belirlenmesi ve metodun oluşturulabilmesi için yapılmıştır.?Örnek plan tiplerinin döşeme ve duvar konstrüksiyonlarının belirlenen ızgara boyutları üzerinde; etkin malzeme kullanımı çerçevesinde karşılaştırma çalışması yapılmıştır.Altıncı bölümde; Ahşap yapısal sistemlerin; teknolojik kriterler, örnek plan tiplerinin yapısal, fonksiyonel özellikleri, hane halkının mekansal ihtiyaçları çerçevesinde karşılaştırılması sonucunda elde edilen en uygun ahşap yapısal sistemin, döşeme ve duvar konstrüksiyonuna karar verme metodu ile ilgili çalışmalar yapılmıştır.

Timber structural systems have different features which have to be known by an architect. Clients have some expectations from architects which are related to the rational timber structural system election for the project. The rational timber structural systems have to be decided for the type of the architectural projects by an architect. This decision has to be done by a methodological order system. The question is; how this methodological order system is going to be realized? Which criteria have to be considered for modeling the right methodological order system?There are four main criteria which are the principles of this methodological order system.?Time (Minimum time maximum efficiency)?Money (Minimum money maximum efficiency)?Material (Minimum material maximum efficiency)?Man power (Minimum man power maximum efficiency)By the guidance of these criteria?s, rational election modeling for timber structure is used by architects for deciding right structures. By the help of this rational election modeling for timber structures, the aims of the research project have to be actualized. There are two aims in this research project.?The best rational election modeling for timber structures have to be formed.?The convenient structural system has to be decided for traditional Kıyıköy timber housing by rational election modeling for timber structures.In the first chapter; the research problem is defined. The aim, scope, model and limitations of the research are clarified.In the second chapter; the history of the Kıyıköy region is defined. The physical and climatic data?s are considered for clarifying the potential importance of this area.In the third chapter; the design and the construction of the existing traditional Kıyıköy housing is defined. The traditional structural materials and the construction details which are the parts of the traditional housing in Kıyıköy are searched. The categorization of the traditional Kıyıköy housing in Turkish house taxonomy is defined. Interior spaces of the traditional Kıyıköy timber house are examined and symbolized by graphics.In the fourth chapter; Timber structural systems are analyzed in comparative way according to the technological criteria?s which are denominate as production, assembly, transportation, storing and thermal isolation. In every criterion, points are given to the timber structural systems. The points are the convincing proof of the timber structural systems congruity to the technological criteria?s.In the fifth chapter; Timber structural systems and materials are tested and decided according to modular coordination systems. In this chapter the research sequence is shown according to these steps.?Modular coordination systems and spaces between coordinates are defined according to the materials which are used in timber structural systems.?The dimensional relations between the materials in timber structures and the modular coordination scheme are searched for examining the congruity for forming the research modal.?Wall and slap construction of the sample plan shames are examined according to efficient material usage criteria on the modular coordination scheme.In the sixth chapter; Timber structural systems are examined according to the technological criteria?s. These timber systems and their structural flexibility are compared according to the functional and space qualifications of the traditional Kıyıköy homes. The data?s which are taken from these criteria?s and comparisons are considered in modular coordination scheme for deciding the rational wall and slap construction scheme. At the end of the chapter, conclusion and assessment of the research work is presented.