Çatılarda ahşap strüktür bileşenlerinin tasarım etkenleri

Abstract

Ahşap, strüktürel yapı gereci olarak, her dönemde ?açıklık geçme? amaçlıkullanılmıştır. Yapı açıklığının geçilmesini sağlayan strüktürü yapıdan bağımsızdüşünmek mümkün değildir. Çatı strüktürü, tasarım aşamasından başlayarak, yapı ilebirlikte kurgulanmaktadır. Tasarım sürecinin her aşaması karar verme-seçim yapmayıgerektirir. Bu tez ahşap ile kurulacak çatı strüktürünün seçim yöntemini ve bileşeninhangi etkenlere bağlı olarak detaylandırılacağını ortaya koymaya yöneliktir.Bu doğrultuda, ilk olarak çatı kuruluşunu meydana getiren bileşenlerin kavramsalolarak tanımı yapılmıştır. Bileşenlerin oluşturuluşunda kullanılabilecek ahşap malzemetürleri ve strüktürel amaçlı kullanılacak ahşap malzemenin sahip olması gerekenözellikler açıklanmıştır.Daha sonra ahşap çatı strüktürlerinin ortak tasarım prensipleri ve sistemlerifarklılaştıran noktalar ortaya koyulmuştur. Her sistemin kullanım şekilleri, kesit boyutaralıkları, bağlantı özellikleri ve örnek bir yapı ile incelenmektedir.Sınıflandırmadan sonra, tasarıma yön veren etkenler belirlenerek ahşap strüktürbileşenleri düzeyinde boyutlandırma ve detaylandırma açısından analizleryapılmaktadır. Kullanılan malzeme seçiminden, geometri ve kesit belirlenmesine kadarbir çok konu ele alınmaktadır. Her tasarım etkeni bileşenin farklı bir yönünübiçimlendirir. Statik etkenler boyutsal değerleri, yapı fiziği etkenleri çatı performansını,teknolojik etkenler ise bileşenin yapılabilirliğini belirlemektedir. Ahşap çatı strüktürbileşenlerinin boyutlandırma ve detaylandırılma yöntemi farklı düzeylerde ortayakoyularak çalışma sonlandırılmaktadır. Çalışmanın ek dosyasındaki tablolarla, tasarımıyönlendiren etkenlerin geçerliliği örnek yapılar üzerinde denenmiştir.

Timber has been used as a structural engineering material for ?spanning space?, in allperiods of architectural history. Roof structure and building are planned together inevery design stage. Each stage of design requires a decision-making and selectionprocess. This thesis proposes a method for wooden roof structure and componentselection based on design principles.In order to analyze the roof construction first of all the conceptual framework andcomponents were examined and the structural ways of using timber material wereexplained.Subsequently common design principles and differences between the various types oftimber roof structure systems were established. Each system was examined as to usage,cross-sectional size range and connection features based on a sample structure.Following classification, the factors guiding the design of structural components areanalyzed in terms of sizing and detailing. Material selection, geometry anddetermination of the component cross-sections are discussed. Each of the design factorsconfigures a different aspect of the component. The dimensional values depends onstatic factors, structural roof performance depends on physical factors and technologicalfactors determines the feasibility of the component. The study is concluded afteridentification of the method for sizing and detailing the components. In the attached file,the validity of factors that are crucial to design are tested on sample buildings.