Analitik hiyerarşi süreci

Abstract

Bu çalışmada, çok amaçlı ve çok ölçütlü bir karar verme tekniği olan Analitik Hiyerarşi Sürecinin teorisinin kapsamlı biçimde açıklanması ve güçlü bir uygulamayla konunun öneminin vurgulanması amaçlanmıştır. Zarif matematiksel özellikleri olan ve girdi olarak kullanılan verilerin genellikle kolayca sağlanabildiği bu yöntem bir çok araştımanın ve uygulamanın konusu olmuştur. AHS özellikle ölçülürlüğü zor olan karar elemanlarının kıyaslamasını gerektiren karmaşık kararlarda çok kullanışlıdır. Çalısmanın ilk üç bölümü AHS nin teorik sunumundan oluşmaktadır.Çok amaçlı karar verme birçok gerçek problemde önemli rol oynamaktadır. Neredeyse bütün yerel ya da genel yönetim, sanayi ya da iş dünyasi aktiviteleri, bir şekilde, bir takım alternatiflerin karar verme süreci kapsamında değerlendirilmesini gerektirdiği açıktır. Teorik altyapısı ilk bölümlerde verilen AHS, tez calışmasının devamında değişik gerçek hayatan uygulamalarla örneklendirilmektedir.Çalısmanın son kısmı Kosova'daki öğrencilerin GSM operatörü tercihinin analitik hiyerarşi süreci yöntemiyle belirlenmesi uygulamasına ayrılmıştır. Uygulamada Kosova'daki mevcut GSM operatörlerinden olan Vala ve İpko öğrenci aboneleri ile üç dilde anketler yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, analitik hiyerarşi süreci yöntemiyle üniversite öğrencilerinin cep telefonu hattı satın alımında GSM operatörlerinin tercih edilme sıralamasını belirlemektir.Anahtar Kelimeler: Analitik Hiyerarşi Süreci, Çok Amaçlı Karar Verme, GSM Operatörü, Cep Telefonu.

This work is a comprehensive research on theory and applications of a one of the most known multi-criteria multi-decision-making approach, i.e. Analytic Hierarchy Process. Since AHP is based on framework with elegant mathematical properties and data required by process is easy to obtain, AHP has attracted the interest of many researchers. AHP is especially suitable for complex decisions which involve the comparison of decision elements which are difficult to quantify. First tree parts of this work are used for theory behind of AHP.Multi-criteria decision-making plays a critical role in many real problems. It is obvious that almost any local or general government, industry, or business activity involves, in one way or the other, the evaluation of a set of alternatives in terms of a set of decision criteria. Since in first parts of work theoretic bases of AHP have been given, the rest of work is concentrated on applications of AHP.The last part of this work presents the application of Analytic Hierarchy Process to the problem of assignment of GSM operatör preferences of students from Kosovo. As the part of application the survey research on users of two present GSM operatörs in Kosovo has been done in three deferent local languages.The aim of this work is determination of priority order in buying preferences of students by using Analytic Hierarchy Process.Keywords: Analytic Hierarchy Process, Multi-Dimensional Decision-Making Process, Decision Making Problem GSM Operator, Mobile Phone.