Namus`un gelişimi ve Türkiye`de namus cinayetleri

Abstract

Bu tez çalışmasında, namus olgusu ve onun bir yansıması olan namus/kadın cinayetlerinin arka planı, tarihsel gelişimi içinde; ekonomik, sosyal, kültürel ve politik yönleriyle incelenmiştir. Anaerkil düzenden ataerkil düzene geçişle ortaya çıkan ve liberal devlet biçiminin hâkim olduğu çağdaş toplum aşamasına kadar aktarılarak varlığını koruyan namus olgusunun, bütün toplumsal yapılarda ve devlet biçimlerinde var olan eril iktidarların yarattığı sosyo-politik bir sorun olduğu bu çalışmanın temel savıdır. Erkeğin cinsel, ekonomik ve sosyal çıkarlarına göre şekillenen toplum ve devlet yapısında, erkeğin kadına tahakkümünü yaşamın her alanına nasıl yayıp sürekli kıldığı, töreye dayalı yaşam tarzı ve onu devlet sistemine taşıyan yazılı hukuk ve yargı uygulamalarıyla örneklenmektedir. Bu bağlamda, Türkiye'de işlenmiş sekiz tipik namus cinayeti örneği üzerinden konu sosyolojik açıdan tartışılmış; mahkeme kararları üzerinden hukuksal durum ve düzenlemelere ilişkin tespitlerde bulunulmuştur. Ayrıca, kadının kamusal alandaki varlığı ve etkinliğini ifade etmesi bakımından, eğitim ve istihdam rakamları grafik ve tablolar ile aktarılmıştır. Tezin tartıştığı veriler ışığında, namus veya tutku gerekçesiyle işlenen kadın cinayetlerinin nasıl ortadan kaldırılabileceği ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin nasıl sağlanabileceğine yönelik olarak alınması gereken önlemler ve önerilere de yer verilmiştir.

In this thesis, the phenomenon of honor and its historical reflection as honor killings are examined in terms of economic, social, cultural, and political aspects. The primary assertion of this thesis is that honor emerging through the transition from matriarchy rule to patriarchy, is a socio-political problem created by the masculine power that exists in all social structures and state forms, preserving its existence by transferring it to the contemporary stage of society where the liberal form of state is dominant. It is exemplified in societal level and state structures which are shaped according to the sexual, economic and social interests of men and how men permanently spread the suppression of women in each and every field of life of the state system. In this regard, the typical eight honor killings cases in Turkey have chosen as sample and analyzed sociologically together with argumentation on court decisions and legal regulations. In addition, the statistical data about education and employment levels is referred to. In the light of the argument discussed in the thesis, the measures and proposals to be taken as to eliminate women's killings in the name of honor or passion and to ensure gender equality are also mentioned.