Iso ve efqm kalite yönetim sistemlerinin karşılaştırılması ve toplam kalite yönetimine olan etkileri

Abstract

İnsanlık tarihi ile birlikte evrimleşen kalite kavramı, gelişen teknoloji, global pazar yapısı ve müşteri ihtiyaçları doğrultusunda, işletmelerde günümüzdeki çeşitli modern yönetim anlayışları halini almıştır. Toplam Kalite Yönetimi de bu modern yönetim anlayışlarından biridir. Günümüzde işletmelerin mutlak başarıya ulaşmasında anahtar role sahip olan TKY anlayışı, işletmenin temel hedefi olan müşteri ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, tüm çalışanların katkısı ile kalitenin işletmedeki her birimde gerçekleştirilmesini gerektirmektedir. Öte yandan, işletmeler kalite yeterliliklerini global platformda ispatlayarak, sürdürülebirliklerini sağlamak için, kendi bünyelerinde kalite yönetimi sistemleri uygulayarak, bu sistemlere dair global belgelendirmeye ya da ödüle sahip olma gereksinimi ile de karşı karşıyadırlar. ISO ve EFQM, günümüzde işletmelerce kullanılan, global geçerliliğe sahip, iki farklı kalite yönetimi sistemidir ve TKY'nin gerçekleştirilmesi için işletmelere yol gösteren birer kılavuz niteliğindedirler.Bu çalışmada, ISO ve EFQM yönetim sistemlerinin temel özellikleri, EFQM mükemmellik kriterleri baz alınarak yapılmış olan literatür araştırması ve ISO modeli ile birlikte EFQM modelini de uygulamaya koyan farklı işletme yetkilileri ile yapılan görüşmelerin sonuçları sentezlenerek karşılaştırılmaktadır. Literatür araştırması ve mülakatlar sonucu elde edilen bilgiler doğrultusunda, her iki sistemin de TKY anlayışının gerçekleştirilmesinde tek başlarına yeterli olmadığı, TKY üzerinde farklı yayılımlara sahip oldukları ve birbirini tamamlayıcı nitelikte oldukları sonuçlarına varılmaktadır. Bu sonuçlardan yola çıkılarak, işletmelerin TKY'ni gerçekleştirebilmeleri için yalnızca ISO belgelendirmesinin yeterli olmadığının, ISO'dan farklı temel yönetimsel yaklaşımları ile EFQM modelinin de TKY'ni gerçekleştirmek amacıyla uygulanması gerekliliğinin üzerinde durulmaktadır.Anahtar Kelimeler: Kalite, Toplam Kalite Yönetimi, ISO, EFQM

ABSTRACTEvolving with the history of humanity, the concept of quality has been transformed into various modern management approaches with the affect of developing technology, global market structures and customer needs in todays business. Total quality management is one of them that has a key role in achieving the absolute success of enterprises and requires quality to be realized in all departments of organization with the contribution of all employees regarding to meet customer needs and that is the main objective of the organization. On the other hand, organizations face with the need of global certifications to prove their quality and ensure the sustainability. ISO and EFQM are globally accepted quality management systems that being used by organizations today and serve as a guide to achieve TQM.In this study, the main features of ISO and EFQM systems have been compared based on EFQM excellence criterias and synthesized with the information of several interviews that been made with organizations which implemented the EFQM and ISO model at the same time. With the information obtained from the literature research and interviews, it is concluded that both systems have complementary perspectives to cope with TQM understanding and they are not sufficient only by themselves. It is emphasized that, only ISO certification is not sufficient to realize TQM and it is also necessary to apply EFQM model that has different fundamental management approaches for organizations.Key Words: Quality, Total Quality Management, ISO, EFQM