Türkiye`de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET19. yüzyıl başlangıcında, yabancı sermayeye yönelik adımlar, yeni yerlerin keşfedilmesi ve sömürgelerin kurulması ile bölgedeki kaynaklardan faydalanmayla başlamıştır. Kurulan kolonilerde, yabancı sermayeye kurulan işlerde görev yapabilecek yerel işçilerle birlikte farklı ve yeni tarım ürünleri yetiştirilmiş ve elde edilen kazançlar sermaye sahibi olan ülkeye aktarılmıştır. Sanayi Devrimi ile birlikte Avrupa'da üretimin fazla olması ihtiyacın çok üstünde seyretmeye başlamış ve böylelikle üreticiler yeni pazarların arayışını girmişlerdir. Endüstrileşmiş ve elinde sermaye birikimi bulunan ülkelerde kazancı arttırmaya yönelik yeni yatırımlara yönelim söz konusu olmuştur. Bu duruma örnek olarak, İngiltere, devlet garantisindeki tahvillerini satarak başlattığı portföy yatırımlarıyla öncü ülke olarak bilinmektedir. Sonrasında, İkinci Dünya Savaşı'nda Amerika'daki gelişmeler, İngiltere'nin öncü konumunun yerine geçmiştir. Portföy yatırımlarının sonrasında, sermaye birikimi olan firmalar daha fazla kar elde etmek adına 1950'lerden sonra farklı ülkelerde temsilcilikler kurma faaliyetleriyle devam etmiştir. Farklı ülkelerde fabrikalar kurma gibi faaliyetlerin özellikle küreselleşme ve bilgi toplumuna dönüşme sürecinde gerçekleştirilmesi sebebiyle ekonomistlerin odağı haline gelmiştir. Son dönemlerde ise küreselleşmeyle birlikte hem gelişmekte olan hem de az gelişmiş ülkelerde ihtiyaç duyulan sermaye yabancı yatırımlarla sağlanmaya başlamıştır. Doğrudan yabancı yatırımlar, yatırımda bulunulan ülke için sermaye olmasının dışında teknoloji ve istihdam sağlayan önemli bir kaynak niteliğindedir. Doğrudan yabancı sermaye ile gelişmekte olan ülkelerin standartlarının gelişmiş ülkelere yaklaşabileceği düşünülmektedir. Çalışmanın amacı da yukarıda ifade edildiği üzere gelişmekte olan ülkelere doğrudan yabancı yatırımların yatırım yapılan ülkelerin ekonomileri üzerinde yarattıkları etkileri incelemektir. Bu çalışmada, Türkiye'deki doğrudan yabancı yatırımın tarihçesi, etkileyen faktörler ve şu anki durum ele alınarak ilerleyen dönemlere ilişkin öngörüde bulunulabilecek verilerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler:Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Yabancı Sermaye, Gelişmiş Ülkeler, Gelişmekte olan ülkeler, Az Gelişmiş Ülkeler.

ABSTRACTForeign capital flows began at the beginning of the 19th century when Europe and America discovered new places and set up colonies and colonies there and exploited the underground wealth of the colonial states that they established. At the same time, various agricultural products were cultivated by using local workers in the colonies established and the income obtained was transferred to the main country. Therefore, the beginning of capital flows is accepted as mining and agriculture. In Europe, after the industrial revolution took place, the products produced were far above domestic needs, which forced producers to seek new markets. Companies of developed countries that have completed their industrialization and have serious capital accumulation in their hands, have accelerated capital movements to seek new investments to maximize profits. Britain became the leading country in portfolio investments that began with the sale of state-guaranteed treasuries. II. After World War II, great developments in America led to the transfer of leadership of Britain. The pursuit of profit maximization of firms with large capital accumulation caused significant changes in the course of capital movements and portfolio investments began to move slowly to activities such as establishing representatives in different countries and building factories to invest in after 1950s. The causes and consequences of these investments made in the world evolving towards the information society from globalization and industrial society have become a matter of curiosity in terms of economists. This curiosity has resulted in detailed work on the subject. Portfolio investments, which can be processed in a short period of time and thus have entered the country, are known to break down the sensitive balance of the country's economic balances and are considered bad by countries, have begun to abandon direct foreign investment. Protecting countries and afraid of foreign capital have gone from countries to legislative and legislative arrangements for future investments, to tax incentives and even to the allocation of land for investment. Since the beginning of the 21st century, foreign investment (FDI) as well as direct foreign investment (FDI) have started to become a subject of sympathy in the countries. It is due to the economic strength of the countries, the better conditions of life for the communities they live on, and the independence of the countries in the political arena.In the light of these issues regarding foreign direct investments worldwide, the main objective of the study is to examine the effects of foreign direct investments on the economies of host countries. In this study, the history of foreign direct investment in Turkey by considering the current situation and the factors affecting aimed to evaluate the data can be made predictions on the future.Key words: Direct Foreign Investments, Foreign Capital, Developed Countries, Developing Countries.