Yaratıcı, düşündüren, yenilikçi oyun alanları

Abstract

Çocukların ihtiyacına yönelik açık hava oyun alanlarının eksikliği bilinmekle birlikte, ülkemizde buna yönelik tasarlanıp uygulanan başarılı çözümlerin sayısı son yıllarda giderek artmaktadır. Güncel pek çok kaynak ve araştırmada, açık havada oyun oynamanın faydaları ve önemi çeşitli yönleriyle vurgulanmaktadır. Açık hava oyun alanları çocukların sadece oyun ihtiyacını gidermemekte, fiziksel, zihinsel ve sosyal becerilerinin artmasına katkı sağlamaktadır. Aynı zamanda doğa ile iç içe vakit geçirmelerine sebep olduğu için stres ve oluşabilecek riskler ile erken yaşta baş edebilme, problem çözme yetisi edinmelerine yardımcı olmaktadır.Sıklıkla ve yinelenerek karşılaşılan bakımsız ve tekdüze parklara alternatif olabilecek; açık hava oyun alanı tasarımlarının çocuklar üzerindeki olumlu etkileri, gelecekte zihinsel ve düşünsel açıdan sağlıklı bireylerin gelişimi açısından da son derece önemlidir. Bu çalışmada, çocukların eğlenirken aynı zamanda hayal gücünü tetikleyecek, onları yaratıcılığa teşvik ederken renkli bir deneyim edinmelerine yardımcı olacak, yenilikçi ve yaratıcı açık hava oyun alanlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Tezin ikinci bölümünde çocuk-oyun-oyun alanı ilişkisi, açık hava oyun alanlarının çeşitleri ve çocukların oyun oynadığı açık hava oyun alanlarının geçmişten günümüze kısa bir incelemesi yapılmıştır. Açık havada oyunun önemi ve gerekliliği belirtilerek, çocukların özgürce oynayabilecekleri, oyun oynarken içinde bulundukları alanın yaratma ve hayal kurma dürtülerini harekete geçirebilecek fırsatlar sunan yenilikçi ve hayal kurduran oyun alanlarının özellikleri anlatılmaya çalışılmıştır.Üçüncü bölümde ise, İstanbul'da okul öncesi eğitim veren Kadıköy ve Şişli İlçe'lerinde bulunan iki farklı anaokul ile Alanya'da özel bir ilköğretim okulunda 7, 8, 9 ve 10 yaş gruplarındaki öğrenciler ile açık hava oyun alanları ile ilgili anket ve atölye çalışması yapılmış; çocukların gözünden yaratıcı zihinlerinin gücünü ve hayal dünyalarını daha iyi anlayabilmek hedeflenmiştir. Çalışmada çocuklar tasarımcı olarak konumlandırılmış ve hayallerindeki oyun parkını çizmeleri istenmiştir. Çalışmanın sonucunda çıkan veriler ışığında açık havada oyunun önemi ve yaratıcı ve yenilikçi oyun alanları ile ilgili değerlendirmeler yapılarak, araştırmacılara ülkemiz ve dünya genelinden güncel veriler ışığında, geniş bir literatür taraması çalışması sunmak amaçlanmıştır. Çalışmanın ekler bölümüne, 4-10 yaş aralığındaki çocukların ve onlara eşlik eden yetişkinlerin de ilgisini çekebilecek, dünyanın çeşitli şehirlerinden seçilen nitelikli örnekler yer almaktadır. Tezin sonuç bölümünde, çeşitli yerli/yabancı kaynak, literatür taraması ve atölye çalışması sonucu elde edilen veriler ışığında bir dizi tasarım ve planlama kriteri ortaya koyulmuş ve değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Açık Hava Oyun Alanları, Doğal Çevrede Oyun, Yaratıcı Oyun Alanları, Çocuk Oyun İlişkisi, Çağdaş Oyun Alanları

The amount of successfully designed and implemented examples of outdoor playgrounds are increasing day by day, insufficiency of outdoor playgrounds in terms of children needs is still a major issue in Turkey. Recent studies and researches emphasize the benefits and importance of play for children at outdoor playgrounds from various aspects. Outdoor playgrounds are not just fulfilling the need of play for children but also contribute to their physical, mental and social skills in a positive way. As a consequence of being compatible within nature, outdoor playgrounds help children to gain problem solving ability and to cope with stress and potential risks at an early age.Outdoor Playground design is extremely important for children regarding positive impacts on mental and spiritual improvement in contrast with neglected and monotonic playgrounds which frequently encountered. This study aims to analyze contemporary & creative playgrounds for children which encourage creativity in a colorful experience and trigger their imagination while having fun. The second part of this thesis includes research on children-play-playground connection, types and a brief historical development of outdoor playgrounds. Characteristics of contemporary & imaginative playgrounds that give an opportunity to motivate children's creative and imaginative urges while playing freely also explained related to the importance and need of outdoor play. Third part of the thesis includes workshop & questionnaire study about outdoor playgrounds at two different kindergartens in Kadıköy and Şişli, İstanbul and a private elementary school in Alanya, done with children between ages 7 to 10. The target of the workshop & questionnaire study is to understand creative intelligence power and imaginary world of children from their point of views. At the workshop study children positioned as designers and they are asked to draw outdoor playground of their dreams. Consequently, some evaluations were made about the significance of play at creative & contemporary outdoor playgrounds as a result of the data collected from the study. The thesis also aims to present a wide theory and design research to researchers in the light of actual data from Turkey and other countries. At the appendices section, eligible examples of outdoor playgrounds around the world are added which may excite attention of children between 4-10 ages and also of accompanied adults. Determination and evaluation of essential design and planning criteria were identified within the whole scope of this research have built the conclusion part of this thesis. Key Words: Outdoor Playgrounds, Play at Natural Habitat, Creative Playgrounds, Children-Play Connection, Contemporary Playgrounds