Afşin-Elbistan Termik Santrali (Kahramanmaraş ili) çevresi hafriyat döküm alanlarında dikili fidanların gelişimi üzerine araştırma

Abstract

Bu çalışmada Afşin-Elbistan Termik Santrali çevresi hafriyat döküm alanlarında dikili fidanların gelişim düzeyi araştırılmıştır. Yapılan gözlemlerle 20-25 yıl önce dikilen ağaçların özellikle karaçam (Pinus nigra) %16'sının tamamen, %12'sinin ise dallarının bir kısmının kuruduğu, %6'sınında zayıflayarak kurumaya yüz tuttuğu saptanmıştır. Yalancı akasyaların (Robinia pseudoacacia) ise %14'nün tamamen kuruduğu, %10'nun tepe dallarının, %4'nün ise kök kısımlarının kuruduğu kaydedilmiştir. Kuruma nedenlerini saptamak için toprağın sıcaklık, nem oranı, fiziko-kimyasal yapısı, hava kirliliği ve zararlı böcek faunasının tespiti gibi faktörler incelenmiştir. Alınan toprak örneklerinde pH (8,5) ile kireç oranı (%24,5) yüksek düzeyde, organik madde yönünden ise yoksun olduğu ve ayrıca yüksek miktarda Ni elementini içerdiği belirlenmiştir. Çevre köyler, arazilerle kıyaslandığında toprak sıcaklığının ortalama 2,4ºC yüksek, nemliğin ise tersine % 9-10 oranında düşük olduğu gözlenmiştir. Santral bacalarından çıkan emisyonların bileşiminde CO2, NO ve SO2 içeren zehirli tozların bitki yapraklarında yanıklara neden olduğu, böyle yaprakların kuruyarak döküldüğü ve sonuçta ağaçların kurumasına ihtimal verilmektedir. Ağaçlandırılmış arazilerde 10 takıma ait 28 familya, 42 cinse ait toplam 47 böcek türü tespit edilmiştir. Saptanan böcek türlerinin popülasyon düzeyi düşük olmakla fidanla-rın kurumasında pek etkili olmadığı anlaşılmaktadır. Sonuç olarak fidanların kuruması; toprağın kimyasal yapısı, hava kirliliği ve son yıllarda Elbistan İlçesinde yetersiz olan hava nemliğinin de kurumaları tetiklediği ihtimal dahilindedir.

In this study, the development level of the saplings sewn around excavation pouring areas in Afşin-Elbistan Thermal Plant was investigated. With these observations, it was determined that 16% of all the trees planted 20-25 years ago especially black pine (Pinus nigra) completely got dry, some parts of the branches of 12% dried and 6% of them tended to dry. It was recorded that 14% of locust (Robinia pseudoacacia) completely got dried, top branches of 10% and root of 4% dried. To determine drying reasons, such factors as temperature of soil, rate of moisture, air pollution, hazardous bug fauna, physic-chemical structure were examined. It was determined by means of soil samples that the soil comprised high levels of pH(8,5), lime rate (24,5%), Ni element and lacked of organic substance. When compared with neighbor village's soil, it was observed that its soil temperature is 2,4oC higher and in contrast its moisture is 9-10% lower. It is estimated that poisonous powders comprising CO2, NO and SO2 found in emission compounds stemming from power plant chimneys bring about drying and falling of plant leaves and so trees dry. In afforested areas, 28 family belonging to 10 team and 47 bug type belonging to 42 race were determined. It is understood that population of bug types is low and they have no much effect on drying of trees. Consequently, it is probable that drying of saplings, chemical structure of soil, air pollution and insufficient moisture in recent years in Elbistan town trigger drying.