1920-1950 yılları arası balıkesir-edremit körfezi yerel dokusuna bağlı gelişen mekan ve mobilya özellikleri

Abstract

1920-1950 yılları arasında Balıkesir İli Edremit Körfezi'nde yerel dokuya bağlı gelişen konutlarda mekan ve mobilya özelliklerinin araştırıldığı çalışmada; 20. yüzyılın ilk yarısını kapsayan dönemde yaşanılan kültürel değişimlerin; geleneksel mimari yapının ve konut dokusunun üzerindeki etkileri ve bu etkilerle konut mekanların biçimlenişi ve bu mekanlarda kullanılan mobilyalar incelenmiştir.Birinci bölümde çalışmanın temelini oluşturan yazılı ve görsel kaynaklara nasıl ulaşıldığı, bilgi edinme sürecinin nasıl ilerlediği ve araştırma yönteminin detaylarından bahsedilmiş, araştırmanın diğer bölümlerinde ortaya koyulacak veriler hakkında genel tanımlar yapılmıştır.İkinci bölümde tez çalışmasının ele alındığı dönemde gerçekleşen ekonomik hareketlilik, Kurtuluş Savaşı, göçler ve mübadele gibi toplumun köklü sosyal ve kültürel değişimler yaşamasına sebep olan olaylar ile bu olaylara bağlı gelişen yerleşim özellikleri ele alınmıştır. Araştırma bölgesinde yer alan koruma altındaki konutlara ait çıkma, cephe, çatı ve saçak örnekleri incelenerek mimari özellikler çözümlenmeye çalışılmıştır.Üçüncü bölümde, bölge konutlarının sofa şekillerine göre plan özellikleri ve sofaların çevresinde gelişen oda düzenleri incelenmiş, mekanları oluşturan ve ayrıştıran duvar, tavan, kapı, pencere ve merdiven gibi elemanların özellikleri belirlenmiştir. Konut içinde mekanların şekillenme süreci, ıslak hacimlerin özellikleri ve geleneksel konutlarda bazen bir mobilya olarak bazen de konutların duvarlarında yapının bir parçası olarak karşımıza çıkan ısıtma elemanları örneklerle ortaya konulmuştur.Dördüncü bölümde ise araştırma alanı olan geleneksel konutlarında, yerleşim ve planlama süreçlerinin ardından bölge konutlarında kullanılan mobilyalar, sabit elemanlar ve aksesuarların özellikleri incelenmiştir. Mekanların biçimlenişine göre mobilyaların konut içindeki dağılımları, kullanım alışkanlıkları, birbiri ile benzer ya da farklı yapısal özellikleri karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır.Sonuç olarak 20. yüzyılın ilk yıllarında Edremit Körfezi'nde kentten konuta, konuttan mekana ve mobilyaya kadar olan tüm oluşum süreci ve bu süreçte yaşanılan dönem ile bölge arasındaki etkileşim ortaya koyulmuştur. 1920-1950 yıllarını kapsayan bu dönemin günümüz bölge halkının konut içi yaşam şekli, konut dokusu ve mimari dokuya etkisi, araştırma döneminin mobilyalarının karakteristik özellikleri, malzemeler ve uygulama biçimlerinin bugün kullanılan mobilyalara yansımaları ve kullanım değerleri saptanarak, geçmişten geleceğe sosyal ve mesleki anlamda veri aktarımının önemi doğrultusunda sunulmuştur.

This study is an investigation into the venue and furniture properties of housing developed based on the local pattern of the Edremit Bay, Balikesir, between the years of 1920-1950. The study analyzes cultural changes that partook in the first half of the 20th Century, the effects these changes have on the traditional architecture and housing structures, and the manner in which housing venues have been developed along with furniture used in these venues. In Part I, the matter in which the written and visual resources that comprise the basis of this study were located, the process of obtaining information, the methodology of the study, the data, which will be presented later on in the study, and general definitions have been portrayed. In Part II, the economic activity during the period that this study investigates has been discussed. The events that caused essential social and cultural changes in society, such as the War of Independence, migration, and the population exchange, and the settlement properties that developed based on such changes have been portrayed. The transportation network that was rebuilt during the Early Republican Period, the advancements in agriculture and technology, and the properties of the business and commerce environments were mentioned. The settlement in the area due to tourism activities which in turn affect the general settlement as well were approached. The map layout of the housing under protection, which is situated in the research area, has been analyzed and the registered structure analyses have been located. The architectural features have been observed by examining samples of oriels, fronts, roofs, and eaves in these settlements. All elements on the building fronts have been considered as a whole, and the contribution of roofs, eaves, and oriels has been described from a general perspective. In Part III, the plan properties of area housing based on hall structures and the organization of rooms that have developed around these halls were examined. The features of the elements that comprise and divide these spaces such as walls, ceilings, doors, windows, and stairs have been described. The connection between halls and rooms, kitchens, wet areas, and stairs has been identified in the traditional settlements situated in the area. Examples have been provided portraying the process of embodiment of spaces, the features of wet areas, and the heating devices in traditional settlements, which we see in these spaces, either as separate furniture, or as part of the wall in the structure. In addition, the projection of ceiling decorations, which have shaped floor pavements, the unity of materials, and ground and ceiling materials preferred according to storey have been accounted in detail. Examples have been provided of ceiling, floor pavements, and hardwood wall coverings and decorations in larger settlements that have survived until today. In Part IV, following the settlement and planning process in the research area, the furniture used, constant elements, and accessories were examined. The distribution of furniture based on the shape of spaces and how the furniture was used and in what manner was looked into, while comparing similar and/or different structural properties. In this research, we have presented examples of housing, which belong to a society that has been going through major economic and cultural changes in the Edremit Bay Area, and which have been, in light of such changes, preserved and restored to survive until today. In the conclusion, the transformation process from city to housing, from housing to spaces and furniture, which took place during the first half of the 20th Century Edremit Bay Area, along with the interaction between the time period and area have been portrayed. The period between the years of 1920-1950 have constructed the main timeframe of this research, and the effects this period has had on modern living conditions, housing venues, and architectural structures have been examined. The characteristics of furniture belonging to this period concerned in this research, materials used and the way in which they were used were investigated, putting forth the reflection seen on contemporary furniture. In addition, the value of the periodical furniture has been calculated. This research has been presented in light of the importance of data transfer from past to the future and in the scope of social and professional significance.