İşletmelerin satış tahminlerinde ekonometrik yöntemler ve sanayi işletmelerinde uygulama

Abstract

ÖZET Şayet sanayi sürekli bir değişim içinde olmasaydı şirket yönetimi çok dahakolay olabilirdi. Bu değişim 1992'nin sonunda ortak pazar EC sinin faaliyete geçmesiyle ve hızla artan rekabetle kendini göstermektedir. Dolayısıyla işletmelerin işleri çok karmaşık bir hal almıştır. Bu durumda şirketlerin gelecekteki satış, fiyat ve kâr durumlarının tahmin edilmesinin önemi hızla artmaktadır. Gelecekle ilgili tahminlerde bulunabilmek için geçmişi incelemeli ve geçmişteki belli periodlardaki trendleri gözleyip, gelecekte tekrar edebilecek bir olasılık oram derecesi tesisi etmek gerekir. Tüm tahminlerde hata vardır. Yönetim bunun farkında olmalı ve gelecekle ilgili plan yaparken bu hatayı tolare edebilecek bir hata payına karar vermelidir. Ekonometrik yöntemler, hata payını nazara alarak riski en aza indirmeyi amaçlamakadır. Bu yöntemleri bir tekstil sanayi işletmesinin satış tahminlerinde, gerçek verilerle yaptığımız uygulama sonucunda: ilk olarak Minitb bilgisayar Programı yardımıyla Trend Analizlerinden; Doğrusal Trend, Logaritmik Trend ve Otoregresiv Modeller tarımin edilmiştir ve Doğrusal Trend en iyi model olarak kabul edilmiştir. İkinci olarak tahmin edilen Regresyon Analizlerinden; İki Değişkenli ve Çok Değişkenli modeller elde edilmiştir. Bunlardan en iyi kabul edilen Çok Değişkenli modelle bağımsız değişkenlerden Fiyat (X2) ile Satışlar (Y) arasındaki ihşkinin beklenenin aksine pozitif (+) çıkması, ülkemizdeki yüksek enflasyondan kaynaklandığı tesbit edilmiştir. Sonuçta ise, işletmelerin satış tahmini yapmalarının önemi vurgulanmıştır. 81

SUMMARY The task of business management would be simpler if industry was not in a continual state of change. This change is reflected in increasing competition, pracipitated to a warge extent by the anset of the EC's true cammon market at the and of 1992, Business tasks are becaming more complex. This makes it increasingly important and necessary for organizations to predict their future prospects in terms of sales, costs and profits. In order to predict the future we must examine the past to doserve trends over periods of time and establish the degree of probability to which these trends are likely to repeat them selves in the future. Thus all fore casts are wrang; management must be aware of this factmand decide upon the degree of inexactitude that can be tolerated when planning for the future. Econometric methods aim to get the rish to the lomest considering the margin of mistake. We carriod out these methods in an Textile Industry with true datas. Firsly by help of Minitab Computer programme Line Trend, Logaritmik Trend and Autoregressive models were estimated from Trend Analysis and Line Trend were accepted the best model. Regression Analysis were accepted as second model From this model variable and multiplicity were abtaired, from these multiplicity were accapte the best. The ralationship between the Price(X2) and selling (Y) occured pozitive (+) because of the hight inflation. Wheres the resulth was estimated to be negative. At the result the importance of Selling estimates of businesses were stressed. 82