Harran ovası koşullarında farklı ekim zamanlarının ve generatif dönemde farklı zamanlarda sulama sonlandırmanın mısır verimine etkisi

Abstract

Bu araştırma, 2015 yetiştirme sezonunda Harran Ovası ekolojik koşullarında üç farklı dönemde ekilen tane mısırda (Zeamays L.) tepe püskülü çıkışı sonrası en uygun sulama sonlandırma (SS) döneminin belirlenmesi amacıyla GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Talat Demirören Araştırma İstasyonunda yürütülmüştür. Deneme; bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuş olup, ana parsellere üç ekim zamanı (20 Nisan, 20 Mayıs ve 20 Haziran ) alt parsellere ise altı farklı sulama sonlandırma (Tepe püskülü çıkışı sonrası 7, 14, 21, 28, 35 ve 42 gün ) konuları uygulanmıştır. Materyal olarak Pionner 32T83 mısır çeşidi kullanılmıştır.Elde edilen bulgulara göre; bitki boyu, tepe püskülü çıkış gün sayısı, koçan püskülü çıkış gün sayısı, ilk koçan yüksekliği, koçan çapı, koçan ağırlığı, koçan tane ağırlığı, tane koçan oranı, tane verimi, hasat nemi ve protein oranları ekim zamanları yönünden istatistiksel olarak önemli (P<0.05) bulunmuştur. Bitkinin koçan uzunluğu, koçan çapı, koçan ağırlığı, koçan tane ağırlığı, tane verimi, 100 tane ağırlığı, hasat nemi, protein oranı, nişasta oranı ve yağ oranı arasındaki farklılıklar tepe püskülü çıkışı sonrası sulama sonlandırma (SS) uygulamaları yönünden istatistiksel olarak önemli (P<0.05) bulunmuştur.Ekim zamanı bakımından optimum verim ve kalite parametreleri sıralandığında, 20 Nisan, 20 Haziran, 20 Mayıs olarak belirlenmiştir. Sulama sonlandırma dönemleri açısından beşinci (Tepe püskülü çıkış tarihinden 35 gün sonra sulama sonlandırma) ve altıncı (Tepe püskülü çıkış tarihinden 42 gün sonra sulama sonlandırma) sulama dönemlerinde verim ve kalite parametreleri açısından benzer sonuçlar elde edilmiştir. Sonuç olarak; 5. sulama sonlandırma (SS5) döneminden itibaren sulamanın sonlandırılabileceği, sonraki dönemde sulamaya gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.

This was study carried out to determine the appropriate water cutting period after tasseling stage in the different three sowing times of corn (Zeamays L.) at the GAP Agricultural Research Institute, Talat Demirören Research Station under harran plain conditions in 2015 growing season. The trial was established in randomized block design as split plots with three replications. Three sowing times (20 April, 20 May and 20 June) were applied to the main parcels and six irrigation cuttings (IC) (7, 14, 21, 28, 35 and 42 days after the top tassel) were applied to the sub-parcels. The variety of Pionner 32T83 was used as material.According to findings obtained, differences between the plant height, tasseling emergence time, ear silk emergence time, first ear height, ear diameter, ear weight, grain weight of ear, grain ratio, grain yield and protein ratios were found significant (P<0.05) statistically in terms of sowing times. Differences between the ear length, ear diametr, ear weight, grain weight of ear, grain yield, 100 grain weight, protein ratio, starch ratio and oil rate were found significant (P <0.05) statistically in terms of the applications of irrigation cutting after the tasseling emergence. The optimum yield and quality parameters in terms of sowing time were determined as April 20, June 20, and May 20 respectively. According to irrigation cutting periods, optimum yield and quality parameters were similar at the fifth (35 days after tasseling) and sixth (42 days after tasseling) irrigation aplications. As a result, it was concluded that the irrigation can be terminated after fifth irrigation period, and no other irrigation is needed.