Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde duyu profilinin ve kişilik özelliklerinin araştırılması
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Amaç: Bu çalışmanın amacı Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanılı ergenlerin duyu profillerini ve kişilik özelliklerini aynı yaş grubundaki sağlıklı ergenlerle karşılaştırmak ve DEHB tanılı ergenlerde duyu profili ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği'nde ilk kez DEHB tanısı alan ve DEHB tanısı olup en az son 1 haftadır ilaç tedavisi almayan 11-17 yaş arası 30 olgu ile 30 sağlıklı olgu çalışmamıza dahil edildi. Olgular Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi- Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu- Türkçe Uyarlaması (ÇDŞG-ŞY-T) ve WISC-R dört alt testi ile değerlendirildi. Olgularda silik nörolojik bulguların saptanması amacıyla PANESS (Physical and Neurological Examination for Subtle Signs) kullanıldı. Katılımcılar araştırmacı tarafından oluşturulan sosyodemografik form, Adolesan/Yetişkin Duyu Profili (AYDP), DSM-5-Kişilik Envanteri-Kısa Form (PID-5-BF), Klinik Global İzlenim Ölçeği (CGI), Otizm Spektrum Tarama Ölçeği (OSTÖ) ile değerlendirildi. Bulgular: DEHB grubunda AYDP sonuçlarına göre duyusal işlemleme zorlukları kontrol grubuna kıyasla anlamlı şekilde daha fazla bulundu. DEHB grubunda Düşük kayıt, Duyusal arayış, Duyusal hassasiyet ve Duyusal kaçınma ortalama puanları kontrol grubundan yüksek olmakla birlikte iki grup arasında anlamlı fark; Düşük kayıt ve Duyusal hassasiyet puanlarında görüldü. DEHB grubunda AYDP alt ölçek puanları ve CGI hastalık şiddeti puanı arasında anlamlı bir korelasyon saptanmadı. DEHB ve kontrol grubunda PID-5-BF puanlarına bakıldığında DEHB grubunun tüm alt alan puanları ve toplam puan ortalamaları kontrol grubundan anlamlı olarak yüksek bulundu. DEHB grubunda AYDP alt ölçek puanlarıyla PID-5-BF toplam puan korelasyonlarına bakıldığında tüm alt ölçek puanlarının toplam kişilik puanıyla pozitif yönde korele olduğu saptandı. DEHB grubunun OSTÖ toplam puan ortalamaları kontrol grubundan anlamlı ölçüde yüksek saptandı. Ancak OSTÖ toplam puan ortalamaları ile AYDP puanları arasında anlamlı korelasyon bulunmadı. PANESS'in ilgili maddelerinin değerlendirilmesi sonucunda; DEHB grubunda yürüyüş ve denge hata puanı ortalamaları kontrol grubundan anlamlı ölçüde yüksek bulundu. Motor persistence (sebat) puan ortalaması DEHB grubunda kontrol grubundan yüksek bulunsa da iki grup arasında anlamlı farklılık bulunmadı. DEHB grubunda PID-5-BF toplam kişilik puanına etki eden faktörlerin basit lineer regresyon analizi yapıldı. AYDP alt ölçekler puanlarının her biri ile PID-5-BF toplam kişilik puanı arasında anlamlı ilişki bulundu.Sonuç: DEHB tanılı ergenlerin, dile getiremedikleri ancak klinik tabloyu etkileyebilecek duyusal işlemleme sorunları açısından ele alınması hastalığın bütüncül olarak anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Duyusal işlemleme sorunlarının saptanması, bu sorunların ergenin kişilik yapılanmasına etkisi bakımından da oldukça önem taşımaktadır. Bulunduğu ortama ilişkin veya kendi bedeninden gelen duyusal uyaranların birey tarafından nasıl işlenip ele alındığı bir anlamda kişilik yapılanmasına da hizmet etmektedir.Anahtar Sözcükler: DEHB, duyusal işlemleme, kişilik, ergen, PID-5-BF Aim: The aim of this study was to compare the sensory profiles and personality traits of adolescents with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) with healthy adolescents in the same age group and to investigate the relationship between sensory profile and personality traits in adolescents with ADHD.Materials and methods: 30 children between ages 11-17 with ADHD who applied to the Marmara University Pendik Education and Research Hospital Child Psychiatry Outpatient Clinic and who have not received medication in the past or in the last 1 week due to ADHD and 30 healthy control children were included in the study. Participants were evaluated by Kiddie Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia Present and Lifetime Version-Turkish Version and were implemented 4 subtests of WISC-R. PANESS (Physical and Neurological Examination for Subtle Signs) was used to detect soft neurological signs. The participants were evaluated with the sociodemographic form developed by the researcher, Adolescent/Adult Sensory Profile (AASP), DSM-5-Personality Inventory-Brief Form (PID-5-BF), Clinical Global Impression Scale (CGI) and Autism Spectrum Screening Questionnaire (ASSQ).Results: Sensory processing difficulties were significantly higher in ADHD group than the control group. In the ADHD group, the mean scores of Low registration, Sensory seeking, Sensory sensitivity and Sensory avoidance were higher than the control group, but there was a significant difference between the two groups for Low registration and Sensory sensitivity scores. There was no significant correlation between AASP subscale scores and CGI disease severity score in ADHD group. When the PID-5-BF scores in ADHD and control groups were examined, all sub-domain scores and total scores of the ADHD group were significantly higher than the control group. In the ADHD group, AASP subscale scores correlated positively with the total personality score. The mean total ASSQ scores of the ADHD group were significantly higher than the control group. However, there was no significant correlation between the mean total ASSQ score and the AASP scores. As a result of the evaluation of the relevant items of PANESS; In the ADHD group, the mean gait and balance error scores were significantly higher than the control group. Although the mean of motor persistence score was higher in the ADHD group than the control group, there was no significant difference between the two groups. In the ADHD group, simple linear regression analysis of the factors affecting PID-5-BF total personality score was performed. Significant correlation was found between each subscale scores of the AASP and PID-5-BF total personality score.Conclusion: Addressing adolescents diagnosed with ADHD in terms of sensory processing problems that cannot be expressed but which may affect the clinical picture will help to understand the disease in a holistic way. Detection of sensory processing problems is also important in terms of the effect of these problems on adolescent personality structure. How the sensory stimuli related to the environment or from their own body are processed and handled by the individual also serves to structure the personality.Key words: ADHD, sensory processing, personality, adolescent, PID-5-BF
Collections