24-epibrassinolide hormonunun bazı nane (Mentha spp.) türlerinin morfolojik ve fizyolojik parametrelerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

Çalışmada brassinosteroid hormonunun iki nane türünün (Mentha arvensis veMentha piperita) morfolojik ve fizyolojik parametreleri üzerine etkisi incelenmiştir. Seraşartlarında yetiştirilen fidelere yapraktan püskürtme yoluyla 5 farklı dozda (0, 10–8, 10–7,10–6 ve 10–5 M ) 24-epibrassinosteroid (EBL) uygulanmıştır.İncelenen parametreler EBL uygulamalarından etkilenmiştir. Her iki tür içinde enuzun bitki boyu, en yüksek yaş, kuru herba ve kuru yaprak verimi, toplam yaprak alanı,klorofil miktarları ve uçucu yağ verimi 10-6 M EBL uygulamasından elde edilmiştir. Nanetürlerinde yaş ve kuru kök ağırlıkları EBL uygulamasından etkilenmemiştir. 10-6 M EBLuygulaması Mentha arvensis türünde toplam fenolik madde ve uçucu yağ oranı; Menthapiperita türünde ise DPPH radikalini süpürücü etki (IC 50) bakımından en başarılıuygulama olmuştur. 10-7 M EBL dozu ise Mentha arvensis türü nanelerde IC 50 miktarıbakımından, Mentha piperita türünde ise toplam fenolik madde ve uçucu yağ oranıbakımından öne çıkmıştır.Uçucu yağ içeriğinde Mentha arvensis'te toplam 38 bileşen tespit edilmiş oluppulegon, isomenton, paramenton ve 1-octen-3-ol ana bileşenler olarak belirlenmiştir.Mentha piperita'da ise toplam 33 bileşen tanımlanmış, ana bileşenler olarak mentol,mentofuran ve menton belirlenmiştir. EBL dozu arttıkça Mentha arvensis yağındakimenton oranları düşmüş, diğer ana bileşenler etkilenmemiştir.Anahtar Kelimeler: Nane, brassinosteroid, verim, uçucu yağ, mentol

The effect of brassinosteroid hormone on the morphological and physiologicalparameters of two mint species (Mentha arvensis and Mentha piperita) was investigated inthe study. 24-epibrassinosteroid (EBL) was applied in 5 different doses (0, 10–8, 10–7, 10–6ve 10–5 M) by spraying to the seedlings grown in greenhouse conditions.The parameters examined were influenced by EBL applications. The highest plantheight, maximum fresh, dried herb and dried leaf yield, total leaf area, chlorophyll contentand amount of essential oil were obtained from 10-6 M EBL application in both species.Fresh and dry root weights of mint species were not affected by EBL application. 10-6 MEBL application has been the most successful application for total phenolic and volatile oilcontent in the Mentha arvensis and for the radical scavenging activity (IC 50) according tothe elimination of DPPH radicals in Mentha piperita. Mentha arvensis came intoprominence for IC 50 value and Mentha piperita came forward for total phenolic contentand volatile oil related with 10-7 M EBL dose.In essential oil content, 38 components were detected in Mentha arvensis andpulegone, iso-mentone, para-menthone and 1-octen-3-ol were determined as maincomponents. A total of 33 components were identified in Mentha piperita, and menthol,menthofuran, and menthone were identified as main components. As the EBL doseincreased, the menthol ratios in Mentha arvensis decreased, while the other maincomponents were not affected.Key words: Mint, brassinosteroid, yield, essential oil, menthol