Mekki ve Nahifi`nin Kaside-i Bürde tahmisleri (tenkitli metin-inceleme)

Abstract

Türkler İslamiyet'i kabul ettikten sonra İslam ve Hz. Muhammed ile ilgili hemen her şeyi Türk edebiyatına tercüme yoluyla aktarmaya çalışmışlardır. Özellikle Hz. Muhammed sevgisi etrafında yazılan şiirler Türk şairler tarafından değişik formlar kullanılarak özgün bir şekilde Türkçeye aktarılmıştır. Bu tez XVIII. yüzyılda yaşamış olan Nahîfî ve Mekkî'nin Bûsırî tarafından Arapça olarak yazılan ?Bürde? kasidesi üzerine yazmış oldukları ?Tahmis?lerin tenkitli metin ve incelenmesini içermektedir. Çalışmamıza esas teşkil eden Muhammed el-Bûsırî'nin Kaside-i Bürdesi, Hz. Muhammed'i methetmek için yazılmış önemli şiirlerin başında gelir ve kaynağı Hz. Muhammed devrinde yaşamış sahabelerden Ka'b bin Züheyr'in Bâ'net Suad veya Kasîde-i Bürde olarak bilinen meşhur kasidesine dayanır. Bûsırî'den sonra diğer İslam edebiyatlarıyla birlikte Türk edebiyatında da Kasîde-i Bürde oldukça ilgi görmüş; şairlerimiz tarafından, tercüme, şerh, tahmis, tesdis vb formlarda edebiyatımıza kazandırılmıştır.İlk bölümde XVIII. yüzyıl Türk edebiyatı genel hatlarıyla tanıtılarak Nahîfî ve Mekkî'nin hayatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Ardından Bürde kasidesinin yazılış sebebi üzerinde durularak kaside üzerine yapılan çalışmalar kısaca tanıtılmıştır. İkinci bölümde Nahîfî ve Mekkî'nin Kaside-i Bürde tahmislerinin transkripsiyon sistemiyle tenkitli metinleri hazırlanmıştır. Daha sonra iki eser üzerinde bir karşılaştırma yapılmış ve çalışmanın son bölümüne her iki tahmisin yazma nüshaları eklenmiştir.Anahtar Kelimeler: Bûsırî, Kasîde-i Bürde, XVIII. yüzyıl, Nahîfî, Mekkî, Tahmîs, Tenkitli Metin-İnceleme

After accepting Islam by the Turks about Islam and Prophet Muhammad tried to convey almost everything through translated into Turkish literature... Especially Hz. Muhammad's love poems around the post by the Turkish poet in a unique way by using different forms were transferred to Turkish.In this thesis XVIII century by the Arabic written as the innocent Bûsırî `Burdi` kasides they are written on the `Tahmis` s Critical text and includes study. As a basis for study of the Muhammad al-Bûsırî's bürde kasides, as a basis for study of the Muhammad al-Bûsırî's kasides Bürdi Poems written at the beginning of an important source of income for praise Hz. Muhammad and the Prophet. Companions who lived during the reign of Hz. Muhammad Ka'b b.Züheyr's Bâ'net Suad or Burdi, known as is based on the famous kasides.After the Turkish literature together with other Islamic literature Bûsırî?s Burdi also very interested in and I have seen, by poets, translation, annotation, tahmis, and given literature, tesdis such forms.The first chapter XVIII century presented an overview of the life of innocent Nahifi?s and Mekkî's Turkish literature, literary personality and his works have been mentioned. Then, the studies on Burdi kasides transcription system written briefly introduced with emphasis on reason.The second part, innocent Nahifi?s and Mekkî's transcription system Burdi tahmis?s Critical texts prepared text translation. Then a compare on two work and study has been writing the last section of both copies of the attached estimate.Key Words: Bûsırî, Kasides Burdi, XVIII century, Nahîfî, Mekkî, Tahmîs, Text-Critical Review