Akademik gelişim süreci ve akademisyenlerin iş tatmini üzerine karşılaştırmalı bir çalışma: Almanya ve Türkiye örneği

Abstract

Eğitim, araştırma, yönetim ve toplum hizmeti görevi bulunanakademisyenler, bilimin öncüsü konumundaki üniversitelerin temel yapı taşı ve enönemli insan kaynağıdır. Akademisyenlerin yapmış oldukları bu görevleri daha iyiyerine getirebilmeleri için işlerinden tatmin olmaları gerekmektedir. Günümüzdegiderek zorlaştırılan akademik kariyer yapma koşullarının iş tatmini üzerindebüyük etkisi vardır. Bu bağlamda akademik kariyer amacıyla yapılması gerekentüm aşamaları kapsayan ve sonrasında akademisyenlerin kariyerleri boyuncadevam eden akademik gelişim sürecinde yaşadıkları olaylar onların performansını,etkinliğini, verimliliğini ve işinden duyduğu tatmini etkileyecektir. Bu bakımdanakademisyenlerin gelişimleri sürecinde gereken tüm desteğin verilmesi vememnuniyetlerinin sağlanması eğitim kalitesi başta olmak üzere hem birey, hemörgüt hem de toplumu olumlu yönde etkileyecektir.Bu çalışmanın amacı; Türkiye ve Almanya'da akademik sürecin farklıişleyişinin ve akademisyenlerin gelişimleri sürecinde yaşadıkları olayların iştatmini ile ilişkisi ve bunun akademik yaşama yansımasının incelenmesidir. Buamaç kapsamında Almanya ve Türkiye'de görev yapan akademisyenlerin,akademik gelişim süreçleri karşılaştırmalı olarak incelenerek akademisyenlerinişlerinden duyduğu tatmin ile gelişim sürecinde yaşadıkları arasında anlamlı birilişkinin olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun yanı sıra Türkiye'dekiakademik kariyer süreci ile ilgili olarak gerçkleştirilen analizlrde, bu sürecintamamını Türkiye'de tamamlayanlar ile yüksek lisans ve doktora eğitimi içinIIyurtdışına gidenler olmak üzere iki farklı grupta incelenmiştir. Böylece Türkiye'deakademisyen olup da gelişim sürecini yurtdışında geçirenlerin iş tatminlerinin vebeklentilerinin bu sürecin tamamını Türkiye'de tamamlayanlara oranla anlamlıbir farklılık olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla AlmanyaSchamalkalden Üniversitesi ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi'ndegörev yapan toplam 115 öğretim üyesi (Prof. Dr., Doç. Dr., ve Yrd. Doç. Dr.)akademisyenlere anket uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda; akademisyenleringelişimleri sürecindeki kural, prosedür, çalışma ortamı, verilen destek vb. gibifaktörlerden memnuniyetsizliğin iş tatmini ile negatif yönlü bir ilişkisi olduğugörülmüştür. Akademisyenlerin kariyerleri boyunca devam eden bu süreçteyaşadıkları iş ortamlarından kaynaklanan olumsuzlukların da akademikyaşamları üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The academicians who have mission of education, research, administration,and community service are the basic building block and the most importanthuman resources of universities as pioneer of science. The academicians need to besatisfied from their jobs to accomplish these duties. At the present time academiccareer conditions which increasingly more difficult have a big influence on jobsatisfaction. In this context everything should be done at the stage of the academiccareer will impress their performance, effectiveness, efficiency and satisfactionwith their jobs. In this regard especially quality of education, provisioned ofnecessary all support and satisfaction in development process of academicians iswill affect individuals, organizations and society positively.The purpose of this study is to analyse how related is the differentfunctioning of the academic process in Germany and Turkey and The experiencesacademics gain in development process to job satisfaction and reflection of thisrelation on academic life. Within this purpose, academic development process ofthe academics in Turkey and Germany is analysed in comparison and alsoanalysed whether any significant relation between their job satisfaction and theevents they had during the academic process or not. As well as the process inTurkey analysed in two groups as the academics who complete all the process inTurkey and academics who studied abroad for Master or Doctorate. However jobsatisfaction and expectations researched to find whether any significant differencebetween those two groups. To this end 115 faculty Members were given aquestionnaire in Schmalkalden University and Kahramanmaras Sutcu ImamUniversity. As a result of research, factors such as rules, procedures, workenvironment, support (etc.) during the development process have a direct effect onjob satisfaction. Through continuing academic career it is also noted that otherrelated factors also an influence in academic life.