Kahramanmaraş koşullarında bakla (Vicia faba L.) çeşitlerine uygulanan farklı bitki sıklığının verim ve verim unsurlarına etkisinin araştırılması

Abstract

Bu araştırma, bakla çeşitlerine verim ve verim unsurları üzerine farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin etkilerini belirlemek amacıyla Kahramanmaraş ekolojik koşullarında 2017 yılında yürütülmüştür. Deneme materyali olarak kullanılan Salkım ve Fontes bakla çeşitlerine 3 sıra arası (40, 50, 60 cm) ve 3 sıra üzeri (10, 15, 20 cm) mesafeleri uygulanarak, bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü kurulmuştur. Çalışmada, bakla bitkisinin çiçeklenme süresi, bakla bağlama süresi, bitki boyu ,gövde kalınlığı, dal sayısı, ilk bakla yüksekliği, bakla sayısı, bakla boyu, bakla eni, bakla kalınlığı, bakla ağırlığı, dane sayısı, dane ağırlığı, 100 tane ağırlığı, tane verimi, biyomas, yağ oranı, protein oranı, nişasta oranı incelenmiştir.Dal sayısı, bakla kalınlığı, 100 tane ağırlığı, biyomas değerleri çeşit, sıra arası mesafelerine göre istatistiki olarak önemli farklılık göstermiştir. Bitki boylarında çeşit, çeşitxsıra arası mesafesi interaksiyonuna göre istatistiki önemli farklılık kaydedilmiştir. İlk dal yüksekliği, tane verimi, biyomas değerleri sıra üzeri mesafeleri, çeşitxsıra üzeri mesafe interaksiyon yönünden istatistiki olarak önemli olmuştur. Bakla sayısı sıra üzeri mesafelerine, bakla boyu çeşitler, bakla eni sıra arası mesafelerine ve çeşitxsıra arası mesafe interaksiyonlarına, tane verimi sıra arası mesafelerine göre istatistiki olarak önemli farklılıklar göstermiştir. Bakla ağırlığı, baklada tane sayısı, tane ağırlığı çeşit ve sıra üzeri mesafelerine göre önemli farklılıklar göstermiştir. Araştırmada kullanılan Salkım ve Fontes çeşitlerinde uygulanan sıra arası ve sıra üzeri mesafelere göre; bitki boyu 51.15-80.12 cm, ilk dal yüksekliği 13.17-21.15 cm, bakla sayısı 5.27-9.60 adet, bakla boyu 8.94-14.17 cm, bakla kalınlığı 0.73-1.16 cm, bakla eni 1.40-4.69 cm, tane verimi 77.09-302.30 kg/da, biyomas verimi 200.19-650.44 kg/da, gövde kalınlığı 0.99-1.48 cm, 100 tane ağırlığı 97.52-134.42 kg/da, bakla ağırlığı 21.75-49.35 g, dane sayısı 15.20-39.27 adet, dane ağırlığı 18.63-38.16 g, çiçeklenme süresi 77.50-79.50 gün, bakla bağlama gün 97-123 gün, yağ oranı %1.11-1.27, protein oranı %26.67-28.20, nişasta oranı %40.52-43.23 ve dal sayısı 2.07- 2.82 adet arasında değişmiştir.Kahramanmaraş koşullarında Salkım ve Fontes bakla çeşidinde uygulanan farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafeleri tane verimine istatistiki olarak önemli etkide bulunduğu, 10 cm sıra üzeri ile 40 ve 50 cm sıra arası mesafesinden daha yüksek verim alındığı görülmüştür. Araştırma bir yılık çalışma olduğu için araştırmanın tekrarlanmasının yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.

This research was carried out in order to determine the effects of different distances between rows and intra row distances on yield and yield components under the ecological conditions of Kahramanmaraş in 2017. The study were constructed according to the split parcel experiment design as four replication by using three between row space(40, 50, 60 cm) and there intro row space(10, 15, 20 cm) for Salkım and Fontes faba varieties used as material. In the study, hundred grain weight, the number of flowering days, plant height, pod thickness, first pod height, pod width, grain yield, biomass yield, stem diameter, pod lenght, hundred grain weight, grain weight of pod, number of branches, number of pods pod weight, number of branches, oil ratio, protein ratio and starch ratio were investigated.The number of branches, pod thickness, weight of 100, biomass values varied statistically according to varieties and the distance between rows. Significant differences were recorded in plant height according to varieties and varietyxbetween row space interactions. First branch height, grain yield, biomass values were been statistically significant in terms of intra row spaces and varietyxintra row space interactions. The statistically significant differences were showed on number of pod and grain yield in term of between row spaces, on pot lenght in term of varieties, on pod weidth in term of between row spaces and varietyxbetween row space interactions. The weight of pods, grain number of pods and grain yield were noted significantly different according to intra row spaces.In the study, plant height 51.150-80.125 cm, first branch height 13.175-21.150 cm, number of pods 5.275-9.600 pods, pod lenght 8.945-14.175 cm, pod thickness 0.737-1.167 cm, pod deameter 0.737-1.167 cm, pod width 1.40-4.69 cm, grain yield 77.091-302.302 kg da-1, biomass yield 200.190 to 650.446 kg da-1, stem diameter 0.99-1.485 cm, hundred grain weight 97.527-134.420 g, pod weight 21.750-49.350 g, number of pods 15.200-39.275 g, grain weight of pod 18.635-38.165 g, the number of flowering days 77.500-79.500 days, number days of pod binding 97-123 days, starch ratio 40.527-43.232%, protein ratio 26.675-28.200%, oil ratio 1.11-1.27%, number of branches 2.075- 2.825 unit were found according to applied between rows and intra rows spaces of Salkım and Fontes varieties used in the researchThe grain yield of Salkım and Fontes varieties were significantly influenced by different between row spaces and intra row spaces in Kahramanmaraş conditions. It was observed that the highest yields were obtained 40 and 50 cm between rows spaces with 10 cm intro row space. Since the research is a one-year study, it has been concluded that it would be useful to repeat the research.