Kahramanmaraş koşullarında ana ürün olarak bazı soya(Glycine max L.(Merrill)) ve susam(Sesamum indicum L.) çeşitlerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma Kahramanmaraş ekolojik koşullarında soya ve susam çeşitlerinin verim ve verim unsurlarını beirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma Kahramanmaraş Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü arazisinde tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Soya ve susam çeşitlerine ait tohumlar 26 Nisan 2016 tarihinde 4 sıralı parsellere mibzer ile ekilmiştir. Ekim normu soyada 70x5 cm, susamda 70x10 cm tutulmuştur. Deneme alanına ekim ile birlikte saf olarak 5 kg N ve 7 kg P2O5 uygulanmıştır. Her iki bitki grubu 7 kez karık usulü sulanmıştır. Soyada bitki boyu, yan dal sayısı, ilk bakla yüksekliği, bitkide bakla sayısı, baklada tane sayısı, bin tane ağırlığı, tane verimi, yağ oranı, yağ verimi, protein oranı ve protein verimi; Susamda bitki boyu, yan dal sayısı, kapsül sayısı, bin tohum ağırlığı, tane verimi, yağ oranı, yağ verimi, protein oranı ve protein verimi özellikleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda soya çeşitlerinde; bitki boyunun 71.26 – 86.50 cm, ilk bakla yük-sekliğinin 9.17-14.76 cm, dal sayısının 1.21-2.80 adet, bin tane ağırlığının 123.88-180.35 g., tane veriminin 171.00- 327.98 kg/da-1, yağ oranının % 18.00- 21.86, yağ veriminin 30.89-69.56 kg/da-1, protein oranının % 35.23-39.11, protein veriminin 64.31-122.93 kg/da-1 arasında değiştiği belirlenmiştir. Dekara en yüksek tohum verimi Arısoy (327,98 kg/da-1) ve May 5414 ( 315.0 kg/da-1) çeşidinden elde edilmiştir.Susam çeşitlerinde ise; bitki boyunun 82.67- 116.78 cm, dal sayısının 1.39 – 4.20 adet, kapsül sayısının 32.25 – 70.92 adet, bin tane ağırlığının 1.47 – 2.51 g., yağ oranının % 30.20 – 62.94, protein oranının % 16.67 – 21.02, tohum veriminin 50.64 – 92.88 kg/da-1, yağ veriminin 18.64 – 56.51 kg/da-1 ve protein veriminin 9.87 – 19.34 kg/da-1 oranında değiştiği belir-lenmiştir. Dekara en yüksek tohum verimi Cumhuriyet-99 (92.88 kg/da), Hatipoğlu ( 92.70 kg/da) ve Arslanbey (89.77 kg/da) çeşitlerinden alınmıştır

This study was carried out to determine the yield and yield components of soybean and sesame varieties in Kahramanmaras ecological conditions. The research has been established as a randomized block design with 3 replications in the East Mediterranean Zone Agricultural Research of Institute in Kahramanmaras. Seeds of soybean and sesame seeds were planted on a 4-row plot with seed drill on April 26, 2016 and row spacing 70x10 cm and 70x5 cm respetively sesame. Nitrogen and phospours (5 kg N and 7 kg P2O5) were applied in the trial area together with sowing. Both group of plants were irrigated 7 times. Plant height, number of branches, first pod height, number of purplant, number of foods pods, thousand seed weight, grain yield, oil content, oil yield, protein content and protein yield; Plant height, number of side branches, number of capsules, thousand seed weight, grain yield, oil content, oil yield, protein content and protein yield were investigated. As a result of the study in soybean varieties; the height of the plant (71.26 - 86.50 cm), the first pod height (9.17-14.76 cm), the number of branches (1.21-2.80 pcs), the weight of one thousand grains (123.88-180.35 g), grain yield (171.00- 327.98 kg/da-1), oil (18.00- 21.86 %), oil yield (30.89-69.56 kg/da-1), protein ratio (35.23-39.11 %), protein yield (64.31-122.93 kg/da) were found to vary between. The highest seed yield was obtained from Arısoy (327.98 kg/da-1) and May 54:14 (315.0 kg/da-1). Sesame varieties; the height of the plant (82.67 - 116.78 cm), the number of branc-hes (1.39 - 4.20), the number of capsules (32.25 - 70.92 units), the weight of a thousand grains (1.47 - 2.51 g), the oil content (30.20 - 62.94 %), the protein content (16.67 - 21.02 %), seed yield (50.64 - 92.88 kg/da-1), oil yield (18.64 - 56.51 kg/da-1) and protein yield (9.87 - 19.34 kg / da) were determined to vary. The highest seed yield per decare was taken from Cumhuriyet-99 (92.88 kg/da-1), Hatipoğlu (92.70 kg/da-1) and Arslanbey (89.77 kg / da) varieties