Cumhuriyet Dönemi Adana öğretmen okulları (1923-1975)

Abstract

Eğitim, tarihin ilk dönemlerinden itibaren toplumun şekillendirilmesinde önemli bir araç oldu. Türk tarihinin çeşitli dönemlerinde de eğitimin önemi anlaşıldı ve yöneticiler eğitimi kendilerine hizmet edecek personeli yetiştirmek için kullandı. Osmanlı Devleti'nde öğretmenlik mesleğinin önemi 19. yüzyılda Tanzimat döneminde anlaşıldı ve bu yönde yeni uygulamalara gidildi. 1848 yılında ilk kez erkek öğretmen yetiştirmek için açılan kurumu, 1870 yılında kadın öğretmen yetiştirmek için açılan kız öğretmen okulu izledi. Zamanla yeterli gelmeyen öğretmen sayısını artırmak için taşrada da öğretmen okulları açıldı. Hem erkek ve hem de kadın öğretmen yetiştirme işine katkı için ülkenin büyük merkezlerinde yeni öğretmen okulları açıldı. 19. Yüzyılın sonlarında taşrada açılan öğretmen okullarından biri de Adana vilayetinde idi. Dârülmualliamîn-i İptidai olarak ilk açılan öğretmen okulu erkek öğretmen okuluydu. İkincisi ise 20. yüzyılın başında, kadın öğretmen yetiştirmek için açılan Dârülmuallimât-ı İptidâi adındaki kız öğretmen okuluydu. Her iki öğretmen okulu da varlıklarını cumhuriyetin 10. yılına kadar Adana Erkek Öğretmen Okulu ve Adana Kız Öğretmen Okulu olarak birlikte sürdürdüler. Bu tarihten sonra kızlar için olan öğretmen okulu bir süreliğine faaliyetlerine son verdi. Erkekler için olan öğretmen okulu ise 1947 yılında kız öğretmen yetiştiren bir okul haline getirildi. Kız öğretmen okulu haline getirilen ve Adana Kız İlköğretmen Okulu adını alan okul, 1975 yılında kapatılana kadar varlığını devam ettirdi ve sonra okul Eğitim Enstitüsüne dönüştürüldü. Adana ilindeki öğretmen okulları, teşkilat yapıları, idareci ve eğitici kadroları ve birbirinden önemli faaliyetleri ile devam ettiği sürece bölgesine ve ülkeye çok sayıda, çok değerli erkek ve kadın öğretmen yetiştirdi. Anahtar Kelimeler: Öğretmen Yetiştirme, Dârülmuallimîn, Dârülmuallimât, Adana Erkek Öğretmen Okulu, Adana Kız Öğretmen Okulu, Yatılı Okul

Education was an important means forming the social life from the first periodof history. The importance of the education was understood in different times ofTurkish history and authorities used the education to train the staff to serve them. InOttoman state, the importance of teaching occupation was understood in 19th centuryTanzimat Period and new practices were made. Firstly male teacher training school wasestablished in 1848. Then female teacher training school was established to train femaleteachers in 1870. Teacher training schools were established to incrase the number ofteachers in the provinces too. Because the amount of teachers were not enough. Newteacher training schools were established to contribute to train both male and femaleteacher candidates in the great centers of the country.In the late 19th century, one of the teacher training schools, established in theprovinces was in Adana. Dârülmuallimîn-i İptidâi, was firstly established to train maleteachers. The Second one was Dârülmuallimât-ı İptidâi it was established to trainfemale teachers in the beginning of 20th century. These two teacher training schoolsmaintained their existences together as Adana Male Teacher Training School and AdanaFemale Teacher Training School until the tenth year of republic. After this time, TheFemale Teacher Training School ended its activities for a while. The Male TeacherTraining School was turned to female teacher school in 1947. The Female TeacherTraining School continued its existence until it was closed in 1975. Then this schoolwas turned into Education Institute. As long as Teacher Training Schools in Adanacontinued with their organisational structures, administratition, education staff andimportant activities trained lots of precious male and female teachers to their religionand to the country.Keywords: Training Teachers, , , Adana Male TeacherTraining School, Adana Female Teacher Training School, Boarding School