Bazı Vitis vinifera genotiplerinin RAPD-PCR metodu ile genetik analizi ve IBA`nın bu genotiplerin köklenme başarısı üzerine etkisi

Abstract

Bu tez çalışmasında Vitis vinifera (asma)'nın önemli gen merkezlerinden biri olan İç Anadolu bölgesinin kültür formlarından olan Hasandede ve Kalecik karası çeşitlerinin sınırlı bir genetik varyasyona sahip olduğu için Anadolu'nun zengin asma biyoçeşitliliğinden yararlanılabilmesi maksadı ile bu çeşitlerin genetik benzerliklerinin RAPD-PCR tekniği kullanılarak belirlenmesi ve IBA (İndol Butirik Asit)'in, bu çeşitlerin köklenme başarısı üzerine bulguların tespit edilmesi hedeflendi.RAPD-PCR tekniği, Vitis sp. Moleküler belirleyiciler veritabanı kullanılarak belirlenen primerler ile Hasandede ve Kalecik Karası çeşitlerinden 25 farklı bireye uygulanmış, bireyler arasında ve çeşitler arasında 300-400bp büyüklüğünde bantlar elde edildi. Hasandede çeşidinden 4, Kalecik Karası çeşidinden 7 olmak üzere toplam 11 adet polimorfik lokus gözlendi. Bununla beraber IBA asit uygulanan çeşitlerin, farklı IBA derişimlerinde farklı gelişimler gösterdiği ve çeşitler arasında gelişim açısından farklılığın olduğu görüldü. IBA her iki çeşit açısından da kök gelişimini pozitif yönde etkilerken, Hasandede çeşidinde 6000ppm, Kalecik Karası çeşidinde ise 7500ppm derişimde optimum kök gelişimi gözlendi. Bu fark istatistiksel açıdan da ifade edilerek, çeşitler arasında karşılaştırma yapıldı.Anahtar kelimeler: Vitis vinifera, RAPD-PCR, IBA, Köklenme

In this thesis study, as Hasandede and Kalecik Karasi grapes, culture forms of one of the important gene centers of Vitis vinifera (grapevine), the Middle Anatolian region, have a limited genetic variation, determination of the genetic similarities of these species by using RAPD-PCR technique and IBA (Indole-3 Butyric Acid) and the determination of the findings concerning rooting success of these species were aimed in order to benefit from the rich grapevine diversity of Anatolia.RAPD-PCR technique was applied to 25 different individuals of Hasandede and Kalecik Karasi grapes with the primers determined by using Vitis sp. molecular determiners database and bands with a size of 300-400 bp was gained among the individuals and species. A total of 11 polymorphic locus, 4 Hasandede type and 7 Kalecik Karasi type grapes were observed. Besides, it was observed that types which are applied different IBA concentrations show development difference among the IBA acid applied species. IBA positively affects the root development of both types. Optimum root development was observed for Hasandede type grape at 6000 ppm concentration and for Kalecik Karasi type grape at 7500 ppm concentration. This difference was also stated statistically and comparison was made between the types.Keywords: Vitis vinifera, RAPD-PCR, IBA, Rooting