Bazı pamuk (Gossypium hirsutum L.) çeşitlerinde yüksek gerilimli elektrik akımı ile şoklamanın tohum çimlenme ve fide özelliklerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada, farklı dozlarda uygulanan yüksek gerilimli elektrik akımı ile şoklamanın değişik pamuk çeşitlerine ait tohumların çimlenme ve fide özellikleri üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Azerbaycan kökenli Ağdaş 3, Ağdaş 6, Ağdaş 7 ve Ağdaş 17 pamuk çeşitleri ile bölge standart pamuk çeşitlerinden Maraş 92 pamuk çeşidi ile bölgede ekilen BA 308 pamuk çeşidine ait tohumlar materyal olarak kullanılmıştır. Bu 6 pamuk çeşidinin tohumlarına şoklama (CORONA) cihazı kullanılarak 30 saniye süre ile 5 farklı dozda (0, 5, 15, 25 ve 30 kV) yüksek gerilimli elektrik akımı uygulanmıştır. Deneme faktöriyel tertipte (2 faktörlü) düzenlenmiş olup, tesadüf blokları deneme planına göre 2011 yılında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesinde yürütülmüştür. Çimlendirme testleri Tarla Bitkileri Bölümü Laboratuvarında sıcaklığı 25 Cº'ye ayarlı iklim dolabında 8 saat aydınlık (3000 lux'lük floresan ışığında), 16 saat karanlıkta 10 gün süreyle bekletilerek gerçekleştirilmiştir. Araştırmada; çimlenen tohum sayısı, çimlenme gücü, yaş ağırlık, kuru ağırlık, kök uzunluğu, gövde uzunluğu, fide uzunluğu, yaprak uzunluğu, kök uzama hızı, yaprak uzama hızı, vigor indeks1 ve vigor indeks2 özellikleri incelenmiştir. Elde edilen veriler, SPSS istatistik paket programı kullanılarak varyans analizine tabi tutulmuştur. Ortalamaların karşılaştırılmasında Tukey çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır.Sonuç olarak; çimlenme gücü ve çimlenen tohum sayısı bakımından çeşitlerin şoklama dozlarına verdikleri tepkiler farklı olmuştur. Fide yaş ağırlığı, radikula uzunluğu, hipokotil uzunluğu, fide uzunluğu, kök uzama hızı, plumula uzunluğu, yaprak uzama hızı, vigor indeks1 ve vigor indeks2 bakımından ise, çeşitlere göre değişmekle birlikte 15, 25 ve 30 kV şoklama dozlarının iyileştirici etkisinin olduğu söylenebilir.Anahtar Kelimeler : Pamuk (Gossypium hirsutum L.), Çimlenme ve Yüksek Gerilimli Elektrik Akımı, Şoklama

In this study, it was aimed to determine the effect of high voltage electric current applied at different doses on the germination and seedling characteristics of seeds of different cotton varieties. In the research, the seeds of the Ağdaş 3, Ağdaş 6, Ağdaş 7 and Ağdaş 17 cotton varieties of Azerbaijani origin and Maraş 92 cotton varieties were used as material for the BA 308 cotton cultivated in the region. Seeds of these 6 cotton varieties were subjected to high voltage electrical current at 5 different doses (0, 5, 15, 25 and 30 kV) for 30 seconds using a shock (CORONA) device. The experiment was carried out in the factorial order (2 factors) and the randomized blocks were conducted in 2011 in the Faculty of Agriculture at Kahramanmaraş Sütçü İmam University and germination tests were carried out in the Field Crops Laboratory for 8 hours light (3000 lux fluorescent light) and 16 hours in the dark for 10 days. In the study; germination seed number, germination power, wet weight, dry weight, root length, body length, seedling length, leaf length, root elongation rate, leaf elongation rate, vigor index1 and vigor index2 properties were investigated. The data were analyzed by using SPSS statistical package program. Tukey multiple comparison test was used for comparison of means.As a result; germination power and the number of germinating seed varieties showed different responses to shock doses. Seedling age weight, radicle length, hypocotyl length, seedling length, root elongation rate, plumule length, leaf growth rate, vigor index1 and vigor index2, depending on the varieties, 15, 25 and 30 kV shocking doses can be said to have healing effects.Keywords: Cotton (Gossypium hirsutum L.), Germination and High Voltage Electric Current, Shocking