Şanlıurfa ilinde pamuk üretiminin ekonomik analizi

Abstract

Stratejik öneme sahip olan pamuk üretiminin ülke ekonomisine katkısı oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı Şanlıurfa ilindeki pamuk üreticilerinin üretim ve pazarlama süreçlerini analiz etmektir. Araştırmanın ana materyalini 2017 yılında Şanlıurfa ilinde oransal örnekleme yöntemine göre belirlenmiş 165 üretici ile yüz yüze yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmaktadır.Elde edilen bulgulara göre; araştırma alanında ortalama pamuk ekim alanı 159,23 da, ortalama verim 535,72 kg olarak bulunmuştur. İşletmelerin çoğunluğu pazarlama kanalı olarak fabrikaları ve toptancı/tüccarları tercih etmektedir. Üretim masrafları toplamının %72,82'sini değişken masraflar, %27,18'sini sabit masraflar oluşturmuştur. Üretim masraflarının sırasıyla; %17,83'ünü hasat masrafı, %13,13'ünü gübreleme masrafı, %11,48'ini sulama masrafı, %10,92'sini çapalama masrafları oluşturmaktadır. Araştırma alanında; 1 kg pamuk maliyeti 2,42 TL olarak hesaplanmıştır. Pamuğun ortalama satış fiyatı, destekler dâhil 3,00 TL/kg'dır. Araştırma alanındaki üreticiler; pamuğun bölgede yaygın yetiştirilmesi, verilen destekler, iklim koşullarının pamuk tarımına uygunluğu, makine kullanımına uygunluk ve sulama imkânları, aile işgücünü kullanıma elverişliliğinden dolayı pamuk üretimini tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Araştırma alanındaki pamuk işletmelerin en önemli sorunları; girdi maliyetini çok yüksek olduğu ve devletin sağladığı prim desteklenmesi ile kara geçtikleri, hastalık ve zararlılarla mücadelenin maliyeti artırması, pazarlama kanallarına olan memnuniyetsizlik, yetersiz kooperatifleşme ve ürünlerinin ucuza satılması olarak belirlenmiştir. Sürdürülebilir tarım acısından pamuk üretiminde; girdi maliyetlerinin düşürülmesi, pamuk ürün teşvik pirim ve desteklemelerin artırılması, pamuk satış fiyatının artırılması ve pazarlaması için pamukta kaliteli ürün elde etmek için gerekli eğitimlerin verilmesi, kooperatif sayısının artırılması büyük önem taşımaktadır.

The contribution of the production of the strategically important cotton plant to the national economy is very important. The aim of this study is to analyze the production and marketing processes of cotton producers in Şanlıurfa. The main material of the research is the data obtained from face-to-face surveys conducted with 165 producers determined according to the proportional sampling method in 2017 in Şanlıurfa.According to the findings; the average cotton cultivation area in the research area was 159.23 and the average yield was found as 535,72 kg. Most of the enterprises prefer factories and wholesalers / traders as marketing channels. 72, 82% of the total production costs were variable and 27,18% were fixed costs. Production costs are as follows; 17,83% of the harvest costs, 13,13% of the cost of fertilization, 11,48% of the cost of irrigation, 10.92% of the hoeing costs. In the research field; Cost of 1 kg cotton was calculated as 2,42 TL. The average selling price of cotton, including supports, is 3,00 TL / kg.Manufacturers in the field of research; stated that they prefer cotton production due to the widespread cultivation of cotton in the region, the supports given, the suitability of the climatic conditions to cotton farming, the suitability for the use of machinery, irrigation opportunities, and the availability of family labor.The most important problems of cotton enterprises in the field of research are; input costs are very high and the state provided the premium support by the profit, the fight against diseases and pests increased cost, dissatisfaction with the marketing channels, inadequate co-operation and the sale of products were determined as. Cotton production in terms of sustainable agriculture; lowering input costs, increasing cotton product incentives and supports, increasing the sales price and marketing of cotton, providing the necessary training to obtain quality products in cotton, and increasing the number of cooperatives are of great importance.