Şardonlu 3 iplik kumaşlarda elyaf dökülme durumunu etkileyenfaktörlerin farklı test metotları kullanılarak incelenmesi

Abstract

Futter kumaş olarak adlandırılan 2 iplik ve 3 iplik kumaşlar kış ve bahar ayları içinvazgeçilmez bir ürün grubu olup, bu ürün grubunu vazgeçilmez kılan unsur sahip olduğugiyim konforu, sıcak tutma özelliği, verdiği kalın giysi hissi ve fiyatıdır. Kumaşın performansözelliklerini belirleyen unsur pamuklu olması ve arka yüzünün şardonlanaraktüylendirilmesidir. Fiyatını cazip kılan ise kullanılan elyaf kalitesinin ucuz seçeneklerdenoluşturulmasıdır. Ancak fiyat kaygısı ile kullanılan düşük elyaf kalitesi ve şardon prosesiningetirdiği bazı mekanik zorlamalar, bu giysilerin arka yüzeylerindeki şardonlanan liflerindökülmesine neden olmaktadır. Bu dökülme bazen mağazada giysi denemesi esnasındadeneme kabininde, bazen de kullanım veya yıkama esnasında evde olmaktadır. Özelliklesürekli hareket halinde olan ve %20 lik müşteri grubunu oluşturan çocuklarda bu problem,koltuk altında, diz bölgesi ve bazı kısık bölgelerinde daha büyük sorun oluşturmaktadır.Bu durum uluslararası standartlar dâhilinde ölçülebilen bir performans değildir. Bu türkumaşları ürettiren ve satışını gerçekleştiren önemli perakendecilerden bir tanesi LC WaikikiMağazacılıktır. İlgili kurum bu performansı test edebilmek için Martindale Pilling testini vetest cihazını referans alarak `in-house` bir standart geliştirmiş ve kullanmaya başlamıştır. Tezkapsamında bu standart üzerine detaylı bir çalışma yürütülmüştür.Dolayısıyla, tez çalışması kapsamında, testin ana prensibini oluşturan sürtünmedavranışının lif kaybı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla gerçekleştirilen çalışmada,futter örgü kumaşlarda arka yüzünde şardon prosesi ile yaratılan tüy efektinin dayanımını veburadaki tüylerin sürtünme etkisiyle dökülme durumlarının değerlendirilmesine yönelik biryöntem geliştirilmesi için hali hazırda bulunan test yöntemleri üzerinden incelenmiştir. Buamaçla, Martindale Pilling ve Krokmetre test cihazları kullanılarak sürtünme ve dökülmearasındaki ilişki iki farklı test metodu ile araştırılmıştır. Martindale test cihazı ilegerçekleştirilen denemelerde devir sayısı, refakat kumaş cinsi ve refakat kumaşın nemlilikdurumu değişken olarak incelenmiştir. Krokmetre test cihazında gerçekleştirilen denemelerdedevir sayısı, refakat kumaş cinsi, refakat kumaşın nemlilik durumu ve test cihazının önkısmında bulunan ağırlık plakaları değişken olarak kullanılmıştır. Bu iki test metoduaraştırılırken, şardon işlemi görmüş üç iplik futter yapıların altından giyilen ve günlük hayattaiç çamaşırı, tshirt ve gömlek amaçlı sıklıkla tercih edilen örgü yapıları refakat kumaşı olarakkullanılmıştır. Refakat bezinin nemlilik durumunun sürtünme katsayısını etkileyebileceğidüşünüldüğünden, Frictorq test cihazı ile kumaşların yüzey sürtünme katsayıları ölçülmüştür.Tez kapsamında yapılan değerlendirmeler görüntü işleme ve görsel değerlendirmeolarak iki şekilde gerçekleştirilmiştir. Martindale Pilling test cihazı ile yapılandeğerlendirmeler hem görüntü işleme hem de görsel olarak değerlendirilmiştir. Krokmetre testcihazı ile yapılan değerlendirmeler ise sadece görsel olarak değerlendirilmiştir. Görüntüişleme ile değerlendirme için Visual Studio Code 1.36.1 ve Python 3.7.4 yazılım araçlarıolarak kullanılmıştır. Ayrıca, görüntüleri ve spektrumları çizmek için MATLAB benzeri birarayüz sağlayan Matplotlib 3.0.2'den Pyplot modülü kullanılmıştır. Matematiksel bir kitaplıkolan NumPy (Numerical Python) 1.16.1 modulüde çalışmada kulanılmıştır.IITez kapsamında yapılan görsel değerlendirme ve görüntü işleme analizlerinden alınanverilere Design Expert 7.0.0 Trial İstatistiksel Analiz Programı yardımı ile %95 güvenaralığında varyans analizi yapılmıştır.Tez kapsamında elde edilen sonuçlar incelendiğinde, martindale pilling test cihazı ileyapılan çalışmalarda devir sayısının tüy dökülme performansında ve dökülen tüyünkarakterizasyonunda etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca refakat bezlerinin nemlilikdurumlarının şardon tüyü dökülmesinde etkili bir parametre olduğu belirlenmiştir. Refakatbezinin değişiminin dolayısıyla

Two and three thread fabric called Futter fabric are unalienable product group forwinter and summer months, the key, which made unalienable, is clothing comfort, thermalproperties, giving sense of heavy cloth and price. The main element, which determines fabricperformance properties, is that these are made up of cotton fibre and their back face, arenapped by raising process. Consisting of the lower fibre quality make desirable their prices.However, the used lower fibre quality and some mechanical forces by raising process resultsin fibre loss onto back face of the raised futter fabric. This fibre loss could be seen eitherduring changing room in the shop, utilization or during washing. This problem, especially inchildren who are constantly on the move and constituting 20% of the customer group, is abigger problem in the armpit, knee region and some raucous areas.This is not a performance that can be measured within international standards. One ofthe major retailers who produce and sell such fabrics is LC Waikiki Merchandising. In orderto test this performance, the institution developed and started to use an `in-house standartstandard with reference to the Martindale Pilling test and test device. A detailed study on thisstandard was conducted within the scope of the thesis.Therefore, within the scope of the thesis, the effect of friction behavior, which is themain principle of the test, on fiber loss was investigated. With this aim, It was examined byusing the test methods available to develop a method for evaluating the strength of the feathereffect created by the raising process on the back of futter knitted fabrics and the friction effectof the feathers. With this aim, the relation between friction and fibre loss were examined byusing two different test methods which are Martindale pilling test device and crock meter testdevice. The trials by Martindale pilling test device, it was investigated effects of the cycles,types of the adjacent fabric and humidity of the adjacent fabric while trials by the crock metertest device, it was investigated effects of the cycles, humidity of the adjacent fabric and thechanges of the weight plates found in front of the crock meter. When investigating these twotest methods, knitting structures, which are worn under three yarn futter structures, which aretreated with raising and frequently used for underwear, tshirt and shirt in daily life, are used ascompanion fabric. In addition, the friction co-efficient of the adjacent fabric were measuredby Frictorq test device due to the fact that it was thought humidity of the adjacent fabric couldchange the friction coefficient of the fabric.The evaluations in the scope of thesis were employed by two evaluation methods,which are image processing and visual evaluation. Image processing and visual evaluationevaluated the evaluations by Martindale Pilling test device. The evaluations by crock metertest device were only evaluated by visual evaluation. Visual Studio Code 1.36.1 and Python3.7.4 software tools were used for evaluation by image processing. In addition, in order todraw images and spectrums, Matplotlib 3.0.2 Pyplot was used. Moreover, in the study,NumPy (Numerical Python) 1.16.1 was used.The data obtained from the visual evaluation and image-processing analysis within thescope of the thesis was analyzed with variance analysis with the help of Design Expert 7.0.0Trial Statistical Analysis Program at 95% confidence interval.IVOn examining gained data in the scope of this thesis, it was seen that the cycles in theMartindale test device were effective on fibre loss performance and their characterization.Besides, it was determined that the humidity conditions of the adjacent fabrics were aneffective parameter on the fibre loss. The chancing of the adjacent fabric affected fibre lossperformance depending on the surface friction coefficient of the adjacent fabrics.