Aile merkezli bakım modeline temellendirilmiş hemşirelik girişimlerinin preterm bebek ve aile üzerine etkisi

Abstract

Araştırma, aile merkezli bakım modeline temellendirilmiş hemşirelik girişimlerinin preterm bebek ve aile üzerine etkisini belirlemek amacıyla, metadolojik ve yarı deneysel çalışma olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: : Çalışmanın örneklemini, Nisan 2017- Mayıs 2018 tarihleri arasında İstanbul'da hizmet veren bir Üniversite Hastanesi'nin Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi'nde yatan preterm bebekler ve anneleri oluşturmuştur. Araştırmanın ilk aşaması olan, `Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Ebeveyn Memnuniyet Ölçeği`nin geçerlik güvenirlik çalışması 290 ebeveyn ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasını oluşturan `benzer olmayan gruplarda son-test kontrol gruplu yarı deneysel çalışmada, kontrol grubu için 64, deney grubu için 64 olmak üzere toplam 128 preterm bebek ve annesi araştırmanın örneklemini oluşturmuştur.Bu aşamada deney grubuna aile merkezli bakım modeline temellendirilmiş hemşirelik girişimleri, kontrol grubundaki preterm bebek ve annelerine, ünitenin standart bakım prosedürü uygulanmıştır. Araştırmanın verileri; Aile Bilgi Formu, Preterm Bilgi Formu, Yenidoğan Yoğun Bakımda Ebeveyn Memnuniyet Ölçeği, Maternal Bağlanma Ölçeği, Ebeveyn Katılımı Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Veri analizinde; yüzdelik, aritmetik ortalama, t testi, ki kare, Mann- Whitney U, Pearson Ki-kare, tek yönlü varyans analizi (İleri analizi Bonferroni testi) testleri kullanılmıştır. Bulgular: Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi'nde Ebeveyn Memnuniyet Ölçeği'nin, test-tekrar test güvenirliğinin toplam ölçek için sınıf içi korelasyon katsayısı .999, beş alt boyutu için .997-.999 arasında, Cronbach alfa katsayısının .98 olduğu bulunmuştur. Bu bulgular doğrultusunda ölçeğin geçerli ve güvenilir bir araç olarak kullanılabilir olduğu saptanmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında hemşirelere verilen aile merkezli bakım eğitimi sonrasında Ebeveyn Katılımı Tutum Ölçeği puan ortalamasının çok ileri düzeyde anlamlı olarak yüksek olduğu (p<.001) saptanmıştır. Deney grubuna uygulanan aile merkezli bakım modeline temellendirilmiş hemşirelik girişimleri sonrasında bebeklerin taburculuktaki vücut ağırlığının, kontrol grubundakilere göre çok ileri düzeyde yüksek olduğu (p<.001), hastanede yatış süresinde anlamlı düzeyde fark olmadığı (p>.05) bulunmuştur. Deney grubundaki annelerin maternal bağlanma puan ortalamasının çok ileri düzeyde yüksek olduğu (p<.001), annelerin yenidoğan yoğun bakım ünitesinde ebeveyn memnuniyet ölçeğinden aldıkları hem toplam hem de beş alt boyut puan ortalamasının kontrol grubuna göre çok ileri düzeyde anlamlı olarak yüksek olduğu saptanmıştır (p<.001).Sonuçlar: Aile merkezli bakım modeline temellendirilmiş hemşirelik girişimleri ile preterm bebeğin taburculukta vücut ağırlığında artış olduğu, annelerin maternal bağlanmasının ve memnuniyetlerinin yükseldiği saptanmıştır.

Objective: The study was designed as a methodological and quasi-experimental study to determine the effect of nursing interventions based on the family-centered care model on preterm infants and families.Method: The sample of the study consisted of preterm babies and their mothers who were hospitalized in the Neonatal Intensive Care Unit of a University Hospital in Istanbul between April 2017 and May 2018. In the first phase of the study validity and reliability testing of `Neonatal Intensive Care Parent Satisfaction Instrument` was concluded with 290 parents. During second phase, a total of 128 preterm infants and mothers were included into the quasi-experimental nonequivalent control group design study. Both group had 64 preterm babies and their mothers. In this phase, nursing interventions based on the family centered care model were applied to the experimental group. The preterm infants and their mothers in the control group underwent standard care procedures of the unit.Data was collected using Parent Information Form, Preterm Information form, Neonatal Intensive Care Parent Satisfaction Instrument, Maternal Attachment Scale and Parent Participation Attitude Scale. For data analysis Descriptive statistics (number, percentage,mean, standard deviation), t Test, ChiSquare, Mann Whitney U and one way Anova testing was done. Results: Neonatal Intensive Care Parent Satisfaction Instrument's test-retest analysis indicate a intraclass correlation coefficiency and the score for the total scale was found .999, and for its five sucscales it changes between .997-.999. Also Cronbach's Alpha was found .98. The scale was found valid and reliable.In th second phase of the study, the mean score of the Parental Involvement Attitude Scale was found to be significantly higher (p <.001) after nurses receiving family centered care education. There was no significant difference (p> .05) in the length of hospital stay between the nursing interventions based on the family centered care model applied to the experimental group (p <.001) however the body weight at discharge was found to be statisticly significant (p <.001). The maternal attachment score averages of the mothers in the experimental group were found to be very high (p <.001), and the mean scores of both the total and five subscale scores of the mothers' satisfaction on the neonatal intensive care unit were found to be significantly higher than those of the control group (p <.001).Conclusion: In conclusion, nursing interventions based on the family-centered care model, increased maternal maternal attachment and satisfaction of the maternal body weight at the discharge of the preterm infant.