Virginia Woolf`s narrative use of time in Mrs Dalloway, To The Lighthouse, The Waves

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, bir bilinç akışı romancısı olan Virginia Woolf'un, eleştirmenlerce olgunluk romanları diye adlandı rılan Mrs Dalloway, To the Lighthouse ve The Waves adlı yapıtlarında zaman öğesinin anlatım tekniği açısından kullanımı üzerinde durduk..Bilinç akışı romanı genelde roman kişilerinin yaşantıları nı, zaman içerisinde uzamsal bir yayılmayla yakalayıp aktarır. Kişilerin yaşantıları şimdiki ve geçmişteki boyutlarıyla, geleceğe yönelik beklentileri de sezdiri lerek işlenir. İnsan yaşamı, insan gerçekliğinin bütünü, tüm belirsizlikleri içerisinde aktarılır okura. Böylece, bilinç akışı romancısı, yaşamın özünü nesnel dünyadaki matematiksel neden-sonuç ilişkilerinden soyutlayarak, bu özü roman kişilerinin nesneleri algılama yaşantısında arar. Bilincin nesneleri algılaması, ve bunları anlamlandırarak yaşamın anlamını bulgulaması, ancak `şimdi` diye tanımla yabileceğimiz anlık deneyimlerle belirlenir. însan bilin cinde oluşan, nesneleri algılama ve anlamı bulgulama süreci, saate bağlı zamandan bağımsız olarak, bilinç-zamanı içerisinde oluşur. Ancak bilinç-zamanı da insan yaşamının akışıyla sınırlıdır.- 211 - İnsan yaşamının akışına paralel olarak ilerleyen bir başka zaman boyutu da evrensel tarih sürecidir. Evrensel tarih süreci içinde zaman, sınırsız ve kesintisiz bir akış gösterir. Virginia Woolf, ele aldığımız üç romanında da, insan yaşan tısının tüm boyutlarının zaman içerisinde sergiler, zama na dayanarak çözümlemeye ve yaşamın bütün anlamını yaka lamaya çalışır. Böylece zaman kavramı Woolf un yazma tek niğinin temel öğesini oluşturur. Woolf, ya Mrs Dalloway'de olduğu gibi bilincin uzamsal yayılmasını saate bağlı zamanla sınırlar? ya To The Light house 'da olduğu gibi hem bilincin uzamsal yayılmasını saate bağlı zamanla sınırlar, hem de romanın bağımsız bir bölümünde saate bağlı zamanla ölçülebilen tarihsel sürecin akışını vurgular; ya da The Waves ' de olduğu gibi, bilinç zamanını `şimdi`yle sınırlayıp, saate bağlı zaman la ölçülebilen yaşam sürecini ve evrensel tarih sürecini, sınırsız akışları içerisinde verir. Böylece, romanların- daki kişilere, yaşamın anlamını hem nesnel dünya ve iç dünya arasındaki benzerlik ve karşıtlıklada, hem de dura ğan ve devingen zaman boyutlarının benzerlik ve karşıt lıklarında aratır.- 212 Böylece yukarda belirttiğimiz üç değişik zaman boyutunun karmaşıklaşıp gelişmesiyle, Mrs Dalloway ile To The Light- house'da kavranan öznel ve toplumsal gerçekçilik, The Waves 'de doğa boyutunun da katilmasxyla iyiden iyiye arıtılarak tüm bir insanlığın yazgısını kuşatan evrensel gerçekliğe yüceltilir. Virginia Woolf, yirminci yüzyılda bütün bir fizik dünyanın değişik açıklanmasında önemli rol oynamış zaman kavramını, karmaşık yeni boyutlarıyla ve bütün göreceliğiyle çağdaş insan varoluşuna uygularken, yaşamın alışılmış geleneksel anlamına da değişik açıklamalar getirir.